Numer: 32 (540) Data wydania: 07.08.02

Zasiłki pielęgnacyjne

07.08.2002 00:00

Jak należy interpretować pojęcie „miesiąca”, które jest ważne przy uznawaniu prawa do zasiłku pielęgnacyjnego? Nasz Czytelnik Hubert Rz., mieszkaniec jednego z domów pomocy społecznej, wniósł do ZUS-u o wypłatę zasiłku za okres przebywania na leczeniu szpitalnym od 21 marca do 11 kwietnia 2001 r. ZUS odmówił, argumentując, że nie został spełniony wymóg przebywania poza placówką opiekuńczą ponad 2 tygodnie w miesiącu. Hubert Rz. twierdzi, że wymóg spełnił, bo leczył się przez 22 dni, a więc ponad 2 tygodnie. Sprawa trafiła przed sąd ubezpieczeń społecznych. Wątpliwości związane ze sprawą wyjaśnia na naszych łamach Anna Lepiarczyk, rzecznik prasowy rybnickiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do której za naszym pośrednictwem można też kierować inne pytania.

Zasady przyznawania i wypłaty zasiłków pielęgnacyjnych regulują przepisy ustawy z dnia 1 grudnia 1994 r. o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. Ustawa ta została z dniem 1 stycznia 2002 r. w istotny sposób znowelizowana ustawą z dnia 17 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o funduszu alimentacyjnym, o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych i ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Zasiłki pielęgnacyjne są świadczeniami o charakterze powszechnym, w całości finansowanymi z budżetu państwa. Funkcją zasiłków pielęgnacyjnych jest zapewnienie dodatkowych środków pieniężnych osobom niepełnosprawnym, a także bez względu na stan zdrowia, osobom, które ukończyły 75 lat.

Przy ustalaniu prawa do zasiłków pielęgnacyjnych brane pod uwagę kryterium niepełnosprawności lub wieku, a nie kryterium dochodowe.

Osoby uprawnione do zasiłków pielęgnacyjnych:
- dzieci w wieku do lat 16 - w przypadku uznania dziecka za niepełnosprawne;
- osoby w wieku powyżej 16 lat, jeżeli są niepełnosprawne w stopniu znacznym, jak również w przypadku, gdy są niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku uprawniającym do zasiłku rodzinnego na dziecko;
- osoby, które ukończyły 75 lat;

Osobie przebywającej w domu pomocy społecznej, w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, albo w innej placówce opiekuńczo-wychowawczej zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
1/ jeżeli za pobyt w tej placówce rodzina ponosi przynajmniej częściową odpłatność, albo
2/ za miesiąc, w którym osoba ta nie przebywa w placówce co najmniej przez 2 tygodnie w miesiącu;

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami należy wyjaśnić, że dom pomocy społecznej jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej, która ze środków publicznych, przeznaczonych na realizację zadań pomocy społecznej zapewnia na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej indywidualne, kompleksowe wsparcie osobom niepełnosprawnym, nie mogącym bezpiecznie i w sposób samodzielny funkcjonować w środowisku.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje za te miesiące, w których osoba uprawniona do zasiłku nie przebywała w Państwowym Domu Pomocy Społecznej co najmniej przez 2 tygodnie.
O niepełnosprawności orzekają Powiatowe zespoły do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności jako pierwsza instancja oraz Wojewódzkie zespoły do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności jako druga instancja.

Osobom uprawnionym do zasiłku pielęgnacyjnego przed dniem 1 stycznia 2002 r. zasiłek ten przysługuje na zasadach dotychczasowych - do czasu utraty ważności dokumentu, na podstawie którego zasiłek był przyznany i wypłacany. Tym dokumentem w przypadku dzieci do lat 16 było zaświadczenie lekarskie wystawiane przez lekarzy publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Zaświadczenia takie wystawione po dniu 31.12.2001 r. nie stanowią podstawy do przyznania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego bowiem od dnia 1 stycznia 2002 r. jest on przyznawany na podstawie orzeczenia wydanego przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, lub Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności.

Pan Hubert R. opuszczał DPS na różne okresy - dłużej niż 2 tygodnie, lub krócej niż 2 tygodnie w miesiącu.

Oddalenie odwołania ubezpieczonego - Pana Huberta R. w sprawie zgłoszenia roszczenia o wypłatę zasiłku pielęgnacyjnego jest zasadne, ponieważ pan Hubert R. przebywał poza Domem Pomocy Społecznej - tj. w miesiącach: marzec i kwiecień 2001 r. - krócej niż 2 tygodnie w miesiącu.

Potwierdzeniem słuszności podjętej decyzji przez organ rentowy jest wyrok Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 listopada 2001 r., który oddalił odwołanie w/ wymienionego.