Miasto bez Rady?

Walka o władzę w Raciborzu, opisana przed tygodniem na naszych łamach przybrała obrót przez nas przewidywany. Wojewoda śląski przesłał Radzie Miasta pismo, w którym uznaje mandat przewodniczącego Tadeusza Wojnara za wygasły z mocy prawa z upływem 31 marca 2003 roku. Sprawa może skończyć się rozwiązaniem przez Sejm całego gremium.

Pismo przesłane przez wojewodę do Rady Miasta Racibórz jest obszerne - liczy 4 strony. Najistotniejsze w nim jest to, że zdaniem wojewody Spółdzielnia Mieszkaniowa „Nowoczesna”, której Wojnar jest prezesem prowadzi działalność gospodarczą, w znacznej części  na gruntach Gminy Racibórz, która ustanowiła na nich prawo użytkowania wieczystego na rzecz spółdzielni. Wojewoda przytacza stanowisko Jerzego Mazurka - Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, który interpretuje powyższy stan stwierdzeniem: ...jakkolwiek prawo użytkowania wieczystego przysługujące określonej osobie fizycznej (która objęła mandat radnego) jest w swojej treści prawem zbliżonym do prawa własności, to jednak nie zmienia to faktu, iż jest ono przypisane do mienia komunalnego gminy. Z tego też tytułu użytkownik zobowiązany jest do uiszczania na rzecz gminy opłaty rocznej oraz wypełniać inne zobowiązania wynikające z umowy zawartej pomiędzy użytkownikiem wieczystym a tą jednostką samorządu terytorialnego. Tym samym trudno jest wykluczyć wobec takiej osoby zastosowanie dyspozycji art. 24 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym”. Wojewoda uważa zatem, że fakt zarządzania przez Tadeusza Wojnara działalnością gospodarczą z wykorzystaniem mienia komunalnego Gminy Racibórz jest bezsporny, co narusza obowiązujące w tej materii przepisy prawa samorządowego.

Co powinna Rada?

Nowelizacja prawa o samorządzie gminnym precyzuje sytuację radnych jednostek samorządu terytorialnego wybranych w październikowych wyborach 2002 roku, którzy nie zaprzes-tali działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia jednostki samorządu, w której zostali wybrani. Powinni byli oni zaprzestać jej do 31 marca 2003 roku włącznie. Po upływie miesiąca od tego terminu, w przypadku gdy radny, o którym mowa wcześniej nie zaprzestał działalności Rada Miasta powinna stwierdzić wygaśnięcie mandatu. Rada w Raciborzu nie podjęła takiej uchwały, ani w obowiązkowym terminie do 1 maja ani później.  Przewodniczący Rady Miasta Racibórz nie powinien piastować mandatu radnego, w związku z tym, że prowadzi dodatkową działalność, o której jest mowa w piśmie Biura Prawnego Wojewody Śląskiego. Lechosław Jarzębski działając zgodnie z prawem wezwał raciborską Radę do uporządkowania tej sprawy. Dla nas sytuacja jest jasna - mamy do czynienia z przypadkiem łamania prawa i należy ten przypadek wyeliminować. Jeśli Rada nie posłucha i nie podejmie uchwały o wygaśnięciu mandatu tego radnego, wtedy wyślemy drugie wezwanie a jak będzie trzeba to i trzecie. Jeżeli Rada notorycznie będzie się uchylać od rozwiązania tej kwestii, wówczas jedynym wyjściem dla wojewody będzie zwrócić się, za pośrednictwem ministra spraw wewnętrznych i administracji, do premiera rządu RP z wnioskiem o rozwiązanie Rady Miasta Racibórz. Premier zwróci się do Sejmu, który może radę rozwiązać - poinformował nas Krzysztof Mejer, rzecznik prasowy wojewody śląskiego. Dodał, że podobna sytuacja ma miejsce w Chorzowie, gdzie jeden z radnych również powinien się określić w kwestii związanej z prowadzeniem działalności. Tam również rada nie podjęła jeszcze uchwały o wygaśnięciu mandatu tego radnego. Wojewoda wysłał odpowiednie wezwanie do chorzowskich rajców.

Druga strona medalu

Zdaniem Tadeusza Wojnara interpretacja prawa przedstawiona przez wojewodę jest błędna, o czym, paradoksalnie, świadczy m.in. pismo z MSWiA, na które wojewoda się powołuje. Mowa jest w nim wyraźnie o osobie fizycznej, której przysługuje prawo użytkowania wieczystego, a taką spółdzielnia mieszkaniowa na pewno nie jest - podkreśla T. Wojnar. Warto przy tym zauważyć, że w myśl tej interpretacji, czy raczej nadinterpretacji, łamią przepisy także inni radni, posiadający mieszkania komunalne z przynależącym do nich wieczystym użytkowaniem ułamkowej części gruntów. Zresztą idąc dalej tropem pisma można by nawet uznać, że również korzystanie przez radnego z komunikacji miejskiej, też dotowanej przez gminę, mogłoby być przeszkodą w sprawowaniu mandatu. Wygląda więc na to, że pracownicy Urzędu Wojewódzkiego przygotowujący wojewodzie stanowisko trochę się zagalopowali w poszukiwaniu przysłowiowego kija. Podjąłem już w tej sprawie przygotowania, aby tę karuzelę interpretacyjną przerwał wreszcie stosowną wykładnią organ do tego upoważniony, gdyż to co się dzieje na pewno nie służy miastu dobrze. Jeśli się jednak okaże, że Rada zostanie do tego czasu rozwiązana to nie załamiemy rąk, gdyż wierzymy, że wyborcy właściwie ocenią komu wystawić rachunek za te rozgrywki.

(ma.w)

Z ostatniej chwili:
Jak poinformował nas poseł Andrzej Markowiak, w najbliższych dniach złoży on wniosek o wykładnię spornego przepisu przez Biuro Ekspertyz Sejmu RP.