Mały jubileusz
Od maja do października 2005 roku w pocysterskim Sanktuarium Matki Bożej Pokornej w Rudach rozbrzmiewać znów będzie muzyka dawnych i współczesnych mistrzów. A stanie się to, jak co roku, dzięki Festiwalowi „Muzyka w Starym Opactwie” organizowanemu przez Studium Muzyki Kościelnej przy Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego, Filię w Gliwicach i Rzymskokatolicką Parafię w Rudach z niezwykle oddanym Festiwalowi proboszczem, ks. Bonifacym Madlą.
Rozpoczęty w maju 1996 roku Festiwal zaistnieje zatem już dziesiąty raz. Organizatorzy i wierni słuchacze przeżywać więc będą skromny, ale pełen radości i nadziei jubileusz. W dzisiejszych, trudnych dla kultury czasach, należy się szczególnie cieszyć z tego, że Festiwal trwa i gromadzi w coraz piękniejszym sanktuarium liczne grono słuchaczy, których wprowadza w tajemnice muzyki od wieków towarzyszącej obrzędom kościelnym. To właśnie oni – coraz wierniejsi słuchacze oraz zaangażowani i rozumiejący wartość tego dzieła organizatorzy stanowią siłę napędową Festiwalu. Reszty dopełnia „genius loci” Pocysterskiego Zespołu Klasztorno-Pałacowego, gdzie „być” oznacza oddychać tradycją wieków i pokoleń.
Cokolwiek by się powiedziało o „geniuszu miejsca”, trudno zaprzeczyć, że jego zakątkiem szczególnym jest XIII-wieczny kościół z barokową kaplicą Matki Bożej Pokornej. To serce całego zabytkowego kompleksu. Tutaj, w świątyni gromadzimy się, by słuchać, wzruszać się i kontemplować. Nieprzypadkowo przychodzimy właśnie do kościoła. Jest to bowiem przede wszystkim miejsce sprawowania świętej liturgii. Liturgia zaś potrzebowała i nadal potrzebuje dobrej, integralnie związanej z nią, muzyki. Sobór Watykański II podkreślił to, stwierdzając: „muzyka kościelna powinna odpowiadać duchowi czynności liturgicznych, nadawać się do świętych obrzędów, odpowiadać godności domu Bożego oraz sprzyjać rzeczywiście zbudowaniu wiernych.” Duchowe piękno muzyki liturgicznej otwiera nas bowiem na przestrzenie doświadczenia mistycznego, dostępne poprzez obrzęd święty, który łączy nas z Jezusem Chrystusem. Rozumienia tej roli muzyki w liturgii trzeba się ustawicznie uczyć. Uczyć muszą się wierni, aby uświadomić sobie, że muzyka nie jest tylko przerywnikiem czy ozdobnikiem, który niczego istotnego nie wnosi w przeżywane misterium, lecz że jest integralną jego częścią. Uczyć muszą się też organiści, którzy przez codzienne wyszukiwanie w skarbcu muzyki odpowiednich utworów nieustannie dojrzewać mają do odpowiedzialności za to, by Chrystusowe dzieło zbawienia, uobecniane w liturgii, nie było zaciemniane przez świecką muzykę, zupełnie z czynnościami liturgicznymi nie związaną.
Dlatego też Festiwal „Muzyka w Starym Opactwie” w swych wielorakich założeniach pragnie spełniać również, szeroko rozumianą, funkcję formacyjną. Chcemy ów sezam liturgicznej muzyki otwierać przed słuchaczami na oścież. Ukazywać wszystkie odcienie jego piękna. W przekonaniu, iż jest to ogromnie ważne dla duchowego rozwoju, jesteśmy zgodni z nowym Ojcem Świętym, Benedyktem XVI, który stwierdził przed laty:„Wszędzie tam, skąd wyrzucono piękno i gdzie ceni się tylko rzeczy użyteczne, coraz wyraźniej widać przerażające zubożenie...Czy rzeczywiście nie ma nic aktywnego w słuchaniu, w intuicyjnym pojmowaniu, wzruszeniu?”
Festiwal pragnie również przysłużyć się organistom – wirtuozom. Chce mianowicie utwierdzić ich w przekonaniu (nie zawsze, niestety, podzielanym z wiernymi), że ich systematyczny, mozolny trud, jest Kościołowi–Wspólnocie niezbędny. Polega on przecież na pośrednictwie między twórcami a słuchaczami koncertów. Ci ostatni zaś stają się potem, w życiu codziennym, uczestnikami liturgii. To, co przeżyją na koncercie, może z całą pewnością zaowocować głębszym jej przeżywaniem. I w muzyce bowiem, i w liturgii mamy do czynienia z objawianiem się tego samego Boga.
A oto wykonawcy jubileuszowych koncertów w Sanktuarium Rudzkim: 22.05.2005 – Dyplomanci Studium Muzyki Kościelnej w Gliwicach, 26.06.2005 – Julian Gembalski - organy, 17.07.2005 – Mariola Brzoska - organy, Jarosław Spałek – trąbka, 21.08.2005 – Leszek Werner - organy, 18.09.2005 – Brygida Tomala - organy, 16.10.2005 – Chłopięcy Chór „Pueri Cantores S. Nicolai” (Bochnia) – dyr. ks. Stanisław Adamczyk, Klaudia Romek - sopran.
Koncerty odbywać się będą w Sanktuarium Matki Bożej Pokornej w Rudach o godzinie 17.00. O godz. 16.00 natomiast celebrowana jest Msza Święta.
Festiwal realizowany jest przy wsparciu środków budżetowych Samorządu Województwa Śląskiego i Starostwa Powiatowego w Raciborzu. Patronat medialny sprawować będą: Gliwicki Gość Niedzielny, Diecezjalne Radio „PLUS” i Nowiny Raciborskie.
Ks. Bogdan Kicinger
Dyrektor Festiwalu