Wady wcześnie wykryte
Jakim badaniom poddawane jest dziecko zaraz po przyjściu na świat?
Każde dziecko po urodzeniu, w miarę możliwości jak najwcześniej - w pierwszych minutach i godzinach życia - jest badane przez pediatrę, oceniane w skali Apgar i pod kątem adaptacji do warunków zewnątrzmacicznych. Codziennie rano, a w razie potrzeby również w innych godzinach, jako że mamy dyżur całodobowy, dziecko jest badane przez lekarza, a jego stan zdrowia oceniany w każdej kolejnej dobie, również pod kątem adaptacji. Oddział korzysta z aparatury USG, która znajduje się na oddziale położniczym. Badania położniczo-ginekologiczne jamy brzusznej i głowy wykonywane są przez dochodzącego lekarza pediatrę Beatę Brodę dwa razy w tygodniu. Są im poddawane przede wszystkim wcześniaki, dzieci z niedoborem masy ciała w stosunku do wieku płodowego, dzieci z porodów skomplikowanych i noworodki z wadami i innymi objawami chorobowymi.
Jak dużo udało się wykryć wad słuchu u noworodków, dzięki posiadanej przez oddział specjalistycznej aparaturze?
Aparat służy do badania przesiewowego, to znaczy poddawane są mu wszystkie noworodki. Wykorzystuje emisje otoakustyczne. Ten prosty test wystarczy do identyfikacji większości osób z upośledzeniami słuchu. Mali pacjenci, u których nie występują emisje otoakustyczne kierowani są do poradni audiologicznej na ponowne badanie do czasu ukończenia trzeciego miesiąca życia. W skali kraju około 3 procent dzieci ma wrodzony niedosłuch. W Raciborzu, na szczęście, mało jest wad słuchu, a dzięki tej aparaturze udało się do tej pory przekazać jedno dziecko do wczesnego leczenia.
Czy udaje się na oddziale również zdiagnozować wady wzroku u noworodków?
Niestety nie. Zajmują się tym specjalistyczne poradnie i kliniki. Każdy wcześniak natomiast i noworodek z niedoborem wewnątrzmacicznym masy ciała kierowany jest profilaktycznie w 4-8 i 12 tygodniu życia do poradni okulistycznej.
Kiedy zdrowe dziecko jest wypisywane ze szpitala?
Zdrowe dziecko jest wypisywane pod koniec trzeciej lub na początku czwartej doby. Dzieci urodzone przez cięcie cesarskie - między piątą a ósmą dobą, w zależności od samopoczucia matki. Dzieci wymagające obserwacji w kierunku jakichś schorzeń przebywają na oddziale dłużej, aż do ustąpienia podejrzeń patologii lub przesyłane są do ośrodków o wyższej referencyjności - do Kliniki Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka w Górnośląskim Centrum Zdrowia Matki i Dziecka w Katowicach lub do Kliniki Patologii i Intensywnej Terapii Noworodków w Zabrzu, na Oddział Intensywnej Terapii Dzieci do Jastrzębia lub innych ośrodków na terenie Śląska a nawet poza jego granice.
Czy dużo rodzi się dzieci z wadami takimi jak zespół Downa?
Statystycznie, w Polsce, podczas 1 na 600 porodów przychodzi na świat dziecko z zespołem Downa. Ryzyko urodzenia dziecka z tą wadą genetyczną wzrasta po 35 roku życia, co nie oznacza, że młode matki nie rodzą takich dzieci. Zespół ten po przyjściu na świat noworodka jest łatwy do rozpoznania, ale zawsze powinien być potwierdzony badaniem genetycznym, dlatego te dzieci zawsze kierowane są po urodzeniu do poradni genetycznej. Natomiast w ciąży zespół ten jest trudny do wykrycia, możliwy tylko podczas badania USG, ale wówczas, gdy kobieta zgłosi się do pierwszego badania w I trymestrze ciąży. Dziecko z zespołem Downa może urodzić się zarówno przy prawidłowych chromosomach obydwu rodziców, jak i u nielicznej grupy będącej nosicielami zmian chromosomowych. W tym ostatnim przypadku czasami wskazówką mogą być poronienia samoistne u kobiety oraz występująca w rodzinie niepłodność u niektórych krewnych a także urodzenie dziecka z zespołem Downa u dalszych krewnych.
Rozmawiała Ewa Halewska