Symbol Raciborza?

Stąd zdumienie budzi fakt, że na wybitej ostatnio w milionie egzemplarzy przez Mennicę Państwową, monecie 2-złotowej, która przez wiele lat promować będzie miasto Racibórz w całym kraju, pojawił się symbol XVI-wiecznej więziennej wieży, zwanej basztą. Co on ma oznaczać? Czy Racibórz rzeczywiście pretenduje do miana więziennej twierdzy i nie ma w nim nic innego i ciekawego do pokazania? Kto w takim razie powinien w tym więzieniu siedzieć? A może jest to symbol wieloletniego zamknięcia miasta i braku perspektyw jego rozwoju? Pytań zresztą rodzi się więcej. Są one również związane z aktualną sytuacją w kraju.

Przecież są w Raciborzu budowle ciekawsze, znamionujące wielowiekową świetność nadodrzańskiego grodu, jak chociażby Piastowski Zamek – symbol władzy książęcej w tym mieście i próby zjednoczenia Polski w okresie rozbicia dzielnicowego (początek XIII wieku), kaplica zamkowa Św. Tomasza Kantuaryjskiego – „perła śląskiego gotyku”, Kolumna Maryjna na Rynku – pamiątka ocalenia Raciborza przed zarazą w XVIII wieku, kościół Św. Jakuba – miejsce, gdzie w połowie XIII wieku napisano ponoć pierwsze zdanie w języku polskim itd.

Gdy w końcu XIII wieku włodarze Raciborza usiłowali wybrać herb dla swojego miasta, nastąpiło to po długim okresie namysłu i debat. Doszli wówczas do przekonania, że tarcza herbowa powinna zawierać pół orła i pół koła. Dlaczego? Otóż pół orła – to symbol stabilnej, książęcej władzy nad miastem, natomiast pół koła z 5 szczeblami – to znak, że osadą „kręci” 5-osobowa rada miejska. Znak herbowy miał wskazywać, że Racibórz jest stabilnym miastem z jasną strukturą samorządową, do którego warto zawitać i robić w nim interesy. Herb był czytelnym sygnałem dla kupców i ludzi różnych rzemiosł, aby zatrzymywali się w tej nadodrzańskiej osadzie i zostawiali w niej pieniądze. W tym miejscu warto zadać sobie pytanie: jakim czytelnym znakiem dla ludzi spoza Raciborza będzie, widoczna na monetach, więzienna wieża z napisem „Racibórz”?

Zdaję sobie sprawę, że nie każdy obywatel naszego kraju, mając w ręku raciborską 2-złotówkę, zdobędzie się na tak wnikliwą analizę zawartego na niej znaku. Niemniej, gdyby nawet 20 kolejnych ludzi nie zastanawiało się nad tym, to przysłowiowy 21 obywatel zwróci uwagę na ten osobliwy symbol Raciborza. Niewykluczone, że podzieli się swoimi spostrzeżeniami z innymi. Promocja miasta gotowa!

Ciekaw jestem, kto wysunął propozycję umieszczenia więziennej baszty na emitowanej 2-złotówce? Z drugiej strony wiadomo, iż więzienna baszta stanowi także logo na oficjalnych pismach Urzędu Miasta Racibórz. Nie zamierzam bynajmniej nikogo stawiać pod pręgierzem lub potępiać. Mój głos jest jedynie próbą zwrócenia uwagi na tę osobliwą sytuację, nad którą warto się zastanowić, a być może nawet zmienić.

Norbert Mika - Przewodniczący Rady Powiatu