Salwy, kwiaty i łzy wzruszenia
– Przez lata rocznica ta przechodziła niezauważona. I tylko garstka kombatantów snuła wspomnienia – mówił mjr Marian Piotrowicz, prezes Śląskiego Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej podczas uroczystości z okazji 68. rocznicy powołania Podziemnego Państwa Polskiego, obchodzonej w Raciborzu 5 października.
Podziemne Państwo Polskie powstało po wybuchu II wojny światowej. Było sprawnie działającym, choć głęboko zakonspirowanym organizmem z funkjonującymi strukturami administracji cywilnej i wojskowej. Jego militarnym orężem była najpierw Służba Zwycięstwu Polski, przekształcona w Związek Walki Zbrojnej, zastąpiony z kolei AK. Jednym z jej członków, który został odznaczony orderem Virtuti Military, był zmarły w ubiegłym roku raciborzanin Franciszek Stal.
Jubileusz świętowany jest od 10 lat. Co roku w innym mieście. – Jeszcze nigdy uroczystość nie była obchodzona w Raciborzu, a warto było ją zrobić w tak pięknym mieście – powiedział nam Maciej Odorkiewicz, sekretarz Towarzystwa Przyjaciół Armii Krajowej, zarazem członek zarządu Okręgu Śląskiego ŚZZAK. W ceremonii uczestniczyli kombatanci z czasów II wojny światowej, służby mundurowe, przedstawiciele lokalnych władz, zakładów pracy i szkół. Obecny był też wicewojewoda śląski Wiesław Maśka. Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele farnym. Po nabożeństwie na pl. Domikańskim przed mieszkańcami Raciborza zaprezentowała się Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej z Nowego Sącza. Następnie zebrani przemaszerowali pod pomnik Matki Polki, gdzie odbyła się dalsza część uroczystości. Mjr Marian Piotrowicz uhonorował medalami „Pro Memoria” Marię Stefańską i Jerzego Dolinkiewicza z Katowic oraz Jana Zająca z Rudy Śląskiej. Odznaczenia te przyznawane są za „wybitne zasługi w utrwalaniu pamięci o ludziach i ich czynach w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu”. Kompania reprezentacyjna Śląskiego Oddziału Straży Granicznej po odczytaniu apelu poległych oddała w powietrze honorową salwę z broni, po czym delegacje złożyły pod pomnikiem Matki Polki wiązanki kwiatów. Organizatorem obchodów w Raciborzu był Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Śląski Oddział Straży Granicznej oraz raciborski magistrat.
Adk