Ekoserwis: Księża chcą być EKO!

Na spotkaniu w Rudach nie zabrakło biskupa gliwickiego Jana Wieczorka, wiceministra środowiska Bernarda Błaszczyka, prezesa katowickiego funduszu Gabrieli Lenartowicz oraz Jarosława Orlińskiego z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Wystąpieniom gości przysłuchiwało się kilkudziesięciu księży ze śląskich parafii. WFOŚIGW w Katowicach rocznie wydaje nawet 500 milionów złotych na ochronę środowiska naturalnego. Tylko 16 milionów z tej kwoty przeznaczono na obiekty sakralne. – To dużo, ale i zarazem mało – mówi Gabriela Lenartowicz, prezes WFOŚIGW w Katowicach. – Takie spotkanie jak dzisiejsze ma na celu lepsze poznanie mechanizmów pozyskania wsparcia z naszego funduszu. Interesuje nas aby świątynie obok funkcji sakralnej także stawały się coraz bardziej ekologiczne, oczywiście z zachowaniem ich piękna. To trudne obiekty choćby do temomodernizacji, ze względu na praktycznie niemożliwą izolację termiczną murów oraz dużą powierzchnię okien – tłumaczyła prezes. Mimo tych trudności WFOŚiGW w Katowicach z dobrym skutkiem stara się zatrzymać wyprodukowane ciepło w murach kościołów. Jednym ze sposobów jest tzw. podwójne szklenie witraży, czyli dodawanie do nich jeszcze jednej warstwy szklanej. Ociepla się również stropy świątyń. – Wiele parafii ma zabytkowe kościoły, tu wprowadziliśmy duże ułatwienia. Zgadzamy się w takich przypadkach na akceptowanie wyższych kosztów modernizacji niż przy remoncie np. szkół czy urzędów. Wszystko jest do zrobienia, pod warunkiem, że konserwator zabytków uzna to za potrzebne. Taki przejaskrawiony nieco przykład: jeśli konserwator zgodzi się na złotą blachę na ścianach, fundusz to sfinansuje – tłumaczyła z uśmiechem Lenartowicz.

Jarosław Orliński zwrócił uwagę, że choć obecne programy regionalne są już wykorzystane w 96 proc., wkrótce pojawi się szansa na kolejne pieniądze z Unii. – Chodzi o programowanie na lata 2014 – 2020. Walczymy o 300 miliardów złotych. Warto już teraz interesować się, na co można wykorzystać przyszłe pieniądze – mówi przedstawiciel ministerstwa.

– Chcemy pomagać parafiom choćby ze względu na liczbę wiernych, którzy korzystają z tych obiektów. Księża są nadal największymi autorytetami w naszym kraju. Dzięki państwa wsparciu nasze działania docierają do większej liczby osób, a same nasze starania nabierają nowego etycznego waloru – mówiła na spotkaniu prezes WFOŚiGW. Błaszczyk i Lenartowicz zaprezentowali „Ekoporadnik parafialny” – podręcznik przybliżający rodzaje przedsięwzięć ekologicznych, na które można pozyskać dotacje lub preferencyjne pożyczki. To pierwsze tego typu wydawnictwo wkrótce trafi do wszystkich parafii w województwie śląskim. „Ekoporadnik” ma być inspiracją do podejmowania proekologicznych zadań mających wpływ na jakość życia i środowiska, w tym projektów i inwestycji z zakresu termomodernizacji, ochrony jakości powietrza, pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych, gospodarki odpadami, a także ochrony przyrody i krajobrazu, edukacji ekologicznej czy profilaktyki zdrowotnej dzieci i młodzieży. – Chodzi o to, by wszystkim miejscom kultu religijnego dać szansę na wystąpienie o wsparcie finansowe dla proekologicznych inwestycji w kościelnych budowlach jak i w zabytkowych częściach parków – mówił wiceminister Błaszczyk. Podkreślał także, że tego rodzaju inwestycje wiążą się nie tylko z poprawą stanu środowiska ale i niosą wymierne korzyści ekonomiczne. Korzystanie z odnawialnych źródeł energii, termomodernizacje, wymiana starych pieców czy stolarki okiennej to konkretne oszczędności. Ważne – zaznaczył Bernard Błaszczyk – aby pogodzić wymogi nowoczesności z utrzymaniem tradycyjnego charakteru obiektów.

Nieprzypadkowo na miejsce spotkania wybrano Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach – Ośrodek Edukacyjno-Formacyjny Diecezji Gliwickiej. Trwający od lat remont obiektu realizowany m.in. dzięki środkom unijnym, resortowi kultury, EkoFunduszowi i wojewódzkiemu funduszowi pozwolił ocalić ten zniszczony po drugiej wojnie światowej jeden z najcenniejszych zabytków województwa śląskiego. Pomoc finansowa WFOŚiGW w Katowicach w postaci pożyczki i dotacji w wysokości łącznie ok. 3 mln 200 tys. zł pozwoliła na sfinansowanie modernizacji gospodarki cieplnej. Najpilniejsze zadania objęły m.in. likwidację dotychczasowych źródeł ciepła, budowę preizolowanej sieci cieplnej rozprowadzającej ciepło do poszczególnych obiektów, zabudowę: pompy ciepła, węzłów cieplnych, wewnętrznej instalacji c.o., kolektorów słonecznych, a także termomodernizację przegród budowlanych oraz wymianę stolarki okiennej i drzwiowej. Druga część spotkania poświęcona była omówieniu remontu kompleksu w Rudach, jako doskonałego przykładu wykorzystania zewnętrznych środków.

(acz)