Ekoserwis: Obniżyć niską emisję i móc odetchnąć
Doświadczenia Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach w wykorzystaniu instrumentów finansowych dla obniżenia niskiej emisji, były jednym z głównych tematów samorządowej konferencji poświęconej zagospodarowaniu w regionie unijnych środków w nowej perspektywie finansowej UE.
Zorganizowano ją 19 listopada w Katowicach. Udział w niej wzięli m.in Minister Rozwoju Regionalnego Elżbieta Bieńkowska, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz, Adam Matusiewicz – Marszałek Województwa Śląskiego i Dariusz Lubera – Prezes Zarządu TAURON Polska Energia SA. Jak podkreślali prelegenci, jednym z trzech głównych priorytetów wskazywanych przez Unię Europejską w Strategii Europa 2020 jest wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej. Sposobem jego realizacji będzie ograniczenie emisji CO2 o 20%, wzrost udziału energii pochodzącej z OZE do 20% oraz zwiększenie efektywności energetycznej o 20%.
Wciąż natomiast zasadniczym zadaniem w woj. śląskim dla programów wspieranych ze środków europejskich jest ograniczanie niskiej emisji i ochrona atmosfery. Na ten cel w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 – 2013 ramach przeznaczono 4% wartości całego programy czyli ponad 60 mln złotych.
Gabriela Lenartowicz – prezes WFOŚiGW mówiła, że w Polsce od 20 lat funkcjonuje, w oparciu o wojewódzkie fundusze i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, unikatowy w skali europejskiej system finansowania przedsięwzięć służących środowisku. Poprzez preferencyjne pożyczki, umorzenia i dotacje zapewnia on uzyskanie efektu tzw. dźwigni finansowej pozwalającej na kilkakrotne pomnożenie środków wydawanych na ochronę środowiska. Teraz wszystko w skazuje na to, że w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej taki model będzie preferowany.
Prezentując efekty zadań dofinansowanych przez WFOŚiGW, w ciągu ostatnich czterech lat, Gabriela Lenartowicz poinformowała, że na ochronę atmosfery Fundusz wydał ponad 1 miliard zł. Środki te przeznaczono m.in na budowę i modernizacje źródeł ciepła, likwidację lokalnych źródeł i podłączenie obiektów do sieci cieplnej, budowę i wdrażanie odnawialnych źródeł energii, realizacje obszarowych programów ograniczania niskiej emisji oraz termomodernizację budynków.
Tylko dzięki dofinansowaniu termomodernizacji obiektów udało się od 2007 roku zaoszczędzić w województwie śląskim rocznie 1 miliard 200 mln GJ, co pozwoliło uniknąć spalania ok.66.300 ton węgla. Tyle ile pomieściłoby się w 1.660 wagonach kolejowych. Produkcja energii elektrycznej wytworzona dzięki wsparciu Funduszu w wysokości 23.500 MWh rozcznie, pozwala na zaspokojenie potrzeb na energię elektryczną dla 9 tys.400 domów jednorodzinnych lub potrzeb komunalnych dla 50 tys. mieszkańców. Najefektywniejszym w zakresie walki z niską emisją jest dofinansowany przez WFOŚiGW obszarowy program, który osiem lat temu został zainicjowany w Katowicach. Pozwala on wykorzystać preferencyjną pożyczkę dla gminy na dotacje dla indywidualnego gospodarstw domowych na wymianę przestarzałych pieców na ekologiczne. Na ten cel do tej pory wydano ze środków Funduszu ponad 127 mln złotych wymieniając w 72 gminach ponad 12 tys. starych kotłowni.
Zdaniem prezes G. Lenartowicz tego rodzaju efekty w skali regionu byłyby o wiele większe, a tym samym skuteczniejsze, gdyby połączyć różne źródła dofinansowania ochrony środowiska w jednolity i spójny system wspierania inwestycji służących ograniczeniu niskiej emisji.
(eco)