Pacjent ma prawo do godności

Podczas swego wykładu zachęcał słuchaczy Śląskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Raciborzu do przedstawienia problemów z jakimi mieli do czynienia w kontaktach ze służbą zdrowia, gotowy zinterpretować konkretne przypadki błędów medycznych.

Najważniejsze: wiedza i sumienność

– Nie wszystkie działania, wskutek których pacjenci doznają szkody są błędami lekarskimi. Najczęściej wynika to ze złej organizacji szpitala, niedostosowania procedur, braków organizacyjnych – wyjaśniał.

Najwięcej szkód wyrządzają zakażenia szpitalne, które dotykają 10 proc. hospitalizowanych. W ramach postępowania wewnętrznego szpital musi przeprowadzać co pół roku kontrolę i protokołować swe działania. Brak reakcji szpitala na zakażenia wewnątrzszpitalne podlega ściganiu karnemu, gdyż stanowi to przestępstwo narażenia życia i zdrowia przebywających w takim miejscu pacjentów. Jeśli więc dochodzi do podejrzenia zakażeniem szpitalnym, a w protokole odnotowano takie zakażenia, istnieją podstawy, aby pociągnąć szpital do odpowiedzialności.

W procesie leczenia pacjentów zarówno lekarz, jak i pielęgniarka powinni wykorzystywać aktualną wiedzę medyczną. Obowiązkiem ich jest bowiem stałe podnoszenia wiedzy i kwalifikacji. Problemem jednak pozostaje na ile NFZ, jako płatnik, umożliwia dostęp pracownikom służby zdrowia do nowoczesnych technologii.

Staranność prawnie usankcjonowana

W myśl prawa, ale i kodeksu etyki, lekarz powinien kierować się najwyższą starannością w wykonywaniu swojego zawodu. Wyrządzenie szkody w wyniku niedbalstwa również powoduje konsekwencje prawne.

Ponieważ zwykły człowiek nie jest w stanie ustalić jakimi metodami powinien leczyć go lekarz i jakie osiągnięcia ma współczesna medycyna, obowiązkiem lekarza jest poinformować pacjenta o przebiegu świadczenia medycznego. – W Polsce brak jest standardów, które określałyby jaką najlepiej metodę, ewentualnie inne metody alternatywne, zastosować w danym przypadku i jak należy działać, aby pacjent lub organ nadzorujący miał możliwość sprawdzenia, czy lekarz wykazał się z najwyższą starannością i wiedzą – przyznał prawnik.

Rzadko można udowodnić błąd medyczny, jeśli faktycznie lekarz się starał, natomiast dużo prościej udowodnić błąd organizacyjny, który czasami wynika nawet z dokumentacji medycznej.

Pomoc ratująca życie

Jeśli pojawiają się wątpliwości związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, teoretycznie każdy pacjent może zażądać opinii innego lekarza lub zwołania konsylium lekarskiego. Powinno to również zostać odnotowane w dokumentacji medycznej. Faktycznie mało kto z tego korzysta, ponieważ prawie każdy chory stara się dostać do specjalisty i płaci za prywatne wizyty.

Pacjent ma też prawo do natychmiastowego udzielania świadczeń zdrowotnych ze względu na  zagrożenia zdrowia lub życia. Prawo to jest niezależne od ubezpieczenia. Wypełnienie tego prawa ciąży nie tylko na państwie, które realizuje je poprzez system ratownictwa medycznego, ale również na podmiotach leczniczych oraz lekarzu i pielęgniarce. Inaczej pociągnięci zostaną do odpowiedzialność

Prawo do informacji

Niedopuszczalne jest, aby informacje o pacjencie udzielane były przez telefon. W kwestiach dotyczących rokowania i samej choroby pacjenta wypowiada się tylko lekarz. Ma on też obowiązek powiadomić pacjenta o metodach leczenia, a na wyraźne żądanie udzielić wszystkich informacji o jego stanie zdrowia.

Problemem jest zwykle ustalenie osoby bliskiej. Może nią być nawet sąsiad, jeśli wskazany został przez pacjenta. Najczęściej jest to jednak osoba pozostająca w trwałym pożyciu np. małżonek.

Katalog praw pacjenta normuje także wiele innych medycznych kwestii, jak np. łamanie tajemnicy lekarskiej, działanie bez zgody pacjenta, a także prawo do godności.

Pacjent w każdej sytuacji może dochodzić swoich praw. Obecnie staje się to coraz powszechniejsze gdyż są kancelarie, które podejmują się takich spraw za darmo.

Ewa Osiecka