Krzyżanowice: 110 lat zmagań krzyżanowickich strażaków z żywiołami

Takim zaś bezsprzecznie był jubileusz 110-lecia OSP Krzyżanowice, zainaugurowany procesją strażaków w asyście orkiestry pod batutą Krzysztofa Fulneczka do kapliczki św. Floriana oraz uświetniony uroczystą mszą w miejscowym kościele koncelebrowaną przez proboszcza ks. Jerzego Witeczka i kapelana strażaków o. Marcelego Dębskiego.

– Pamiętajmy, że OSP to nie tylko mury remizy, samochody i sikawki, ale ludzie, którzy ją budowali i dbali, aby kolejne pokolenia wzbogacały jej tradycje – powiedział przypominając historię krzyżanowickiej jednostki prezes zarządu gminnego OSP Walter Bożek.

Walczą z czerwonym kurem i wzbierającą rzeką

Początki krzyżanowickiej OSP sięgają 1907 r., kiedy to pożary zniszczyły kilka gospodarstw. Głównym założycielem i pierwszym jej komendantem był Franciszek Gröger, ówczesny nauczyciel w Krzyżanowicach. To on wybrał pierwszych ochotników: Franciszka Głogowskiego, Antoniego Warzeszkę, Teodora Mracznego, Edwarda Banię, Franciszka Zrostka i Walentego Gołąbka. Natenczas prezesem został Franciszek Lasak.

Swą siedzibę strażacy od samego początku mieli w tym samym budynku, który był darowizną miejscowego ogrodnika Józefa Riemla. Nad bramą widniał napis w języku niemieckim „Bogu na chwałę, bliźniemu na pomoc”.

Początkowo sprzętem do walki z pożarami były wyłącznie wiadra i fojerhaki. Potem pojawiła się pierwsza pompa wraz z osprzętem do gaszenia ognia, którą strażakom przekazał książę Karl Maks von Lichnowski. Pompa ta zachowała się do dziś. Kolejną pompę dwukołową, napędzaną silnikiem benzynowym firmy „Flader” strażacy zakupili ok. 1933 r. A dwa lata później na ich wyposażeniu pojawił się pierwszy wóz strażacki mercedes, który mógł przewozić ośmiu strażaków. Przed końcem wojny wóz ten zarekwirowano na potrzeby wojenne. Powołanego na powiatowego komendanta straży pożarnej Franciszka Grögera zastąpił Franciszek Kucharz, a jego zastępcą był Józef Klon.

OSP, której szyki pokrzyżowała wojna, wznowiła swoja działalność w 1946 r. Komendantem został Franciszek Krupa, prezesem Ryszard Lasak, a skarbnikiem Karol Jarząbek. Strażacy stopniowo uzupełniali brakujący sprzęt, m.in. o przewoźną drabinę wysuwaną, która przetrwała do dziś, a w 1957 r. pierwszy powojenny wóz gaśnicy. W 1952 r. prezesem został Alojzy Krupa, a naczelnikiem Ryszard Lasak.

Pierwsza męska drużyna młodzieżowa, dzięki zastępcy komendanta Karola Lasaka powstała 1963 r. Dwa lata później z inicjatywy naczelnika Ryszarda Lasaka, strażacy ufundowali sztandar. W 1968 r. powołano kolejny zarząd, prezesem został Rajmund Fichna, naczelnikiem Ryszard Lasak, zastępcą naczelnika Karol Lasak, skarbnikiem Hubert Zrostek, a sekretarzem Emil Wranik.

Na początku lat 70. OSP otrzymała motopompę „Polonia PO-3”, następnie z demobilu wojskowego lublina, który przystosowano jako zastępczy samochód pożarniczy. W 1976 r. Komenda Rejonowa Straży Pożarnej w Raciborzu przekazała krzyżanowickim strażakom używany samochód pożarniczy star 26P oraz nową motopompę „Polonia PO-5”.

Kolejny zarząd ukonstytuował się w 1978 r., prezesem został Rajmund Fichna, naczelnikiem Emil Wranik, zastępcą naczelnika Ditmar Wolf, skarbnikiem Hubert Zrostek, sekretarzem Henryk Mraczny, a gospodarzem Albert Targacz. W 1980 r. powstała pierwsza żeńska drużyna młodzieżowa, której założycielem był Emil Wranik, a opiekunem Jerzy Tlon. Zainteresowanie strażą rosło wraz z jej wyposażeniem w coraz to nowszy sprzęt. W 1983 r. raciborska komenda rejonowa przekazała dla OSP nowego strażackiego żuka, a potem jeszcze drugą motopompę „Polonia PO-5E”.

Przy wsparciu PZU i Urzędu Gminy w Krzyżanowicach, a w szczególności naczelnika Wilhelma Wolnika, w latach 1983 – 1984 nastąpiła rozbudowa starej remizy. Kolejny zarząd powołano w 1990 r., prezesem został Rajmund Fichna, wiceprezesem Emil Wranik, naczelnikiem Jerzy Tlon, a jego zastępcą Ditmar Wolf. Od 1 lipca 1995 r. jednostka została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, a od 1999 r. współpracuje z czeskimi strażakami z Haci.

W czasie powodzi w lipcu 1997 r. krzyżanowiccy strażacy z wielkim poświęceniem nieśli pomoc powodzianom. Doceniając ten wysiłek, komendant główny PSP w 2000 r. przekazał jednostce pieniądze na zakup łodzi ratowniczej.

OSP podczas pielgrzymki strażaków do Kościoła Jubileuszowego w Krzyżanowicach, odznaczona została Złotym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa”. Nowy zarząd wybrany został ponownie w 2001 r. Funkcję naczelnika objął Jerzy Tlon, prezesa Hubert Masny, a Rajmund Fichna otrzymał tytuł honorowego członka OSP.

W 2002 r. ufundowany został nowy sztandar, który poświęcono i przekazano na uroczystości 95-lecia jednostki. Dwa lata później OSP przejęła kapliczkę pw. św. Floriana, której głównym fundatorem jest Raimund Adamek. W ramach współpracy partnerskich gmin, w 2007 r. od gminy Seeshaupt krzyżanowiccy strażacy otrzymali samochód iveco magirus, który następnie w 2014 r. trafił do węgierskiej gminy Ratka.

W 2011 r. prezesem został wybrany Walter Bożek, a naczelnikiem Jerzy Tlon. W 2013 r. krzyżanowiccy strażacy wzbogacili się o nowoczesny samochód bojowy mercedes Atego, zakupiony ze środków pozyskanych z Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, Urzędu Gminy w Krzyżanowicach oraz od licznych sponsorów. Dzięki wsparciu tych ostatnich oraz urzędu gminy udało się również odnowić remizę, wyremontować pomieszczenia garażowe, a obecnie trwa termomodernizacja całego budynku.

W 2016 r., po 26 latach z funkcji naczelnika zrezygnował Jerzy Tlon i obecnie pełni ją Adam Mucha. – Aktualnie nasza jednostka liczy 78 członków. W szeregi wstępują coraz młodsi druhowie. Następuje zmiana pokoleń. Oby ta nowa generacja nie zatraciła pracowitości i szacunku do tradycji swoich poprzedników – ma nadzieję prezes Walter Bożek.

Najlepsi z najlepszych OSP Krzyżanowice

Podczas jubileuszowej uroczystości 110-lecia istnienia OSP Krzyżanowice nagrodzeni zostali najbardziej zasłużeni dla jednostki strażacy oraz sponsorzy, którzy przyczyniają się do tego, aby mogła rozwijać się podejmując walkę nie tylko z ogniem, ale i innymi żywiołami, które nawiedzają powiat raciborski oraz przygraniczne miejscowości czeskie.

Złoty Znak Związku OSP RP otrzymał Jan Mucha. Przyznano też Medale za zasługi dla pożarnictwa: złote – Krystianowi Krupie, Stanisławowi Bujakowi i Henrykowi Fichnie; srebrne – Raimudowi Adamkowi, Marianowi Świerczkowi, Łukaszowi Kotterbie, Alfredowi Fichnie, Andrzejowi Stanikowi, Januszowi Krupie i Pawłowi Seyfreiedowi; brązowe – Damianowi Drobnemu, Henrykowi Szewieczkowi, Andrzejowi Ochmanowi, Krzysztofowi Kolorzowi, Krystianowi Grzegorczykowi, Fabianowi Fichnie, Tomaszowi Organiściakowi, Janowi Dudkowi, Arkadiuszowi Kuhnowi, Andrzejowi Firze i Marcinowi Tkoczowi. Ponadto wręczono Odznaki Wzorowy Strażak: Andrzejowi Krziżokowi, Mateuszowi Masnemu i Szymonowi Szymiczkowi.

Za długoletnią działalność i zaangażowanie na rzecz jednostki listy pochwalne przekazano: Józefowi Hanowi, Pawłowi Kuczerze, Bernardowi Zrostkowi, Ditmarowi Wolfowi, Pawłowi Krupie i Konradowi Gajdeczce.

W uroczystości jubileuszowej uczestniczyli m.in.: poseł na Sejm RP Gabriela Lenartowicz, wiceprezes Zarządu Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP w Katowicach nadbryg. Piotr Buk, zastępca komendanta PPSP w Raciborzu mł. bryg. Paweł Sowa, prezes ZOP ZOSP RP w Raciborzu asp. sztab. Stefan Kaptur, komendant gminnego OSP w Krzyżanowicach Krystian Jobczyk oraz wójt gminy Krzyżanowice Grzegorz Utracki. (ewa)