Dwudziestolatka zginęła od kuli rewolweru

Co papież miał do przekazania Leninowi, okoliczności tragicznego wypadku w Baborowie, masowe aresztowania Polaków w powiecie rybnickim, muzułmanie w służbie Rzeczpospolitej, zachłanność Czechów, powrót zamordowanego żołnierza i nauka na Wielki Post – to tylko część tematów, które poruszyła redakcja „Nowin Raciborskich” równo sto lat temu.

Wojtek Żołneczko

Racibórz • środa 19 marca 1919 r.

Walki o Lwów

Wszystkie ataki na Lwów i Gródek Jagielloński, prowadzone przez nieprzyjaciela przy użyciu wielkich sił, odparto. Nieprzyjaciel nie osięgnął żadnych sukcesów.

Papież do Lenina

Kardynał Gaspari wystosował do Lenina telegram następujący: Z wiarygodnego źródła donoszą, że pańscy stronnicy kapłanów Bożych, nie należących do religii prawosławnej, Ojciec św. Benedykt XV zaklina pana, aby wydano rozkaz uszanowania wszystkich kapłanów jakiejkolwiek religii. Ludzkość i religia będą panu za to wdzięczne.

Ententa za silną Polską

Z Paryża donoszą, iż rada wojenna zajmowała się uchwałami komisyi w sprawach polskich i oświadczyła się za utworzeniem silnej Polski. Stała armia polska ma liczyć 140 000 chłopa, aby mogła sprostać swemu zadaniu. Francya chce połowę budżetu wojskowego Polski przejąć na siebie.

Żołnierz zastrzelił córkę gospodarza

Baborów. Nieostrożność z bronią? Pewien żołnierz z „grenzschutzu”* chciał wypróbować swój rewolwer i przytem zastrzelił na miejscu córkę gospodarza, u którego był zakwaterowany. Zmarła liczyła 20 lat życia i była od pół roku zamężną. Żołnierz ów potem sam siedzie także zastrzelił.

Polacy w areszcie

Z Rybnickiego. Z aresztowań Polaków. I nasz powiat uszczęśliwiono aresztowaniami. Aresztowano: W Gołkowicach górników Piotra Fleruta, Gustawa Folwacznego i Rudolfa Mocza. Powodu aresztowania i miejsca ich więzienia nie wie nikt. – W Skrzyszowie aresztowano dnia 8-go marca górnika Mikołaja Plechaczka za rzekome przekroczenie granicy austryackiej. Osadzono go w więzieniu policyjnym w Rybniku, a 11-go marca nie był jeszcze przesłuchany. – W Orzupowicach dnia 10-go marca aresztowano (...) – W tym roku aresztowano dotąd Polaków 81. – Rybnicki powiat się cieszy nadzwyczajną opieką władz obecnych.

* Grenzschutz (grenzszuc, grensszuc) – niemiecka organizacja paramilitarna, której członkowie sprzeciwiali się odłączeniu się wschodnich terenów Niemiec

Na trzecią niedzielę Postu

Ewangelia u św. Łukasza

Onego czasu wyrzucał Jezus czarta, a on był niemy. A gdy wyrzucał czarta, przemówił niemy i dziwowały się rzesze. A niektórzy z nich mówili: przez Belzebuba, księżęcia czartowskiego, wyrzuca czarty. A drudzy kusząc, domagali się znaku od Niego z nieba. A on, widząc myśli ich, rzekł im: Wszelkie królestwo przeciw sobie rozdzielone, będzie spustoszone, i dom na dom upadnie. A jeśliż szatan jest rozdzielon przeciw sobie, jakoś się ostoi królestwo jego? Gdyż powiadacie, iż Ja przez Belzebuba wyrzucam czarty, synowi wasi przez kogo wyrzucają? Dlatego oni sędziami waszymi będą. Lecz jeśli palcem Bożym wyrzucam czarty, zaistnieć przyszło do was Królestwo Boże.

Co rozumieć należy przez niemego dyabła?

Jest to zły duch, który tych, w których osiadł, częstokroć tak dręczy, iż tracą mowę. Ze strony duchowej można przez to rozumieć wstydliwość, której pozbawia djabeł grzesznika zabierającego się do grzechu i którą mu przywraca przed spowiedzią na to, aby grzech zataił i przez to jeszcze ciężej zgrzeszył.

Jak teraz wygania Chrystus Pan niemych dyabłów?

Dając w Swej łasce grzesznikowi poznać, że grzechy zatajone w spowiedzi będą kiedyś jawne i znane całemu światu, przez co go zarazem ośmiela do wyrzeczenia się fałszywego wstydu.

Co znaczy wyraz Belzebub?

Znaczy po polsku „bożka much”. Tak się zwało u Filistynów bóstwo, które brało ludzi w opiekę przed muchami i innem robactwem. Ponieważ żydzi od dawna nienawidzili Filistynów, tem imieniem nazwali zwierzchnika djabłów, aby wyrazić swe obrzydzenie.

Co rozumieć należy przez palec Boży?

Moc i siła Boża, którą Chrystus Pan wyganiał czartów na dowód, że jest Bogiem i obiecanym Mesyaszem, który rozpoczął i zaprowadził na ziemi Królestwo Boże.

Racibórz • piątek 21 marca 1919 r.

Czesko-polska granica w Raciborskiem

Przed kilku dniami nadeszła z Wiednia wiadomość, iż w sporze granicznym czesko-polskim miał nastąpić nowy zwrot, a mianowicie w zamian za Cieszyn republika czesko-słowacka miała być odszkodowaną przez przyznanie jej Raciborza. Naturalnie, że pogłoska ta pochodziła ze źródła czeskiego, bo aż nadto znany jest apetyt naszych „braci Słowian” (Czechów) na ziemie odwiecznie polskie. Jakkolwiek dziś nadeszła nowsza wiadomość z Paryża, mająca więcej prawdopodobieństwa ze sobą, wedle której komisya konferencyi pokojowej, zajmująca się sprawami polskiemi, ukończyła już swoje prace i przyznała Polakom cały Górny Śląsk wraz z koleją z Raciborza do Bogumina*.

Odezwa mahometan polskich

Jak wiadomo na Litwie, zwłaszcza w dawnej guberni grodzieńskiej, mieszka dużo mahometan, potomków dawnych Tatarów. Obecnie mahometanie ci wydali odezwę następującej treści:

Wiele stuleci upłynęło od czasu, kiedy Polska dając nam ziemię, broniąc religii i praw obywatelstwa narodowości naszej – stała się dla nas drugą ojczyzną. Nadeszła chwila, kiedy ta druga ojczyzna nasza, znalazłszy się w śmiertelnem niebezpieczeństwie, wzywa Was, abyście jej bronili. Stary tatarski konny pułk Rzeczpospolitej odradzający się pod zielonym sztandarem Proroka (...) wzywa wszystkich wierzących do swych szeregów. Ojczyzna oczekuje od was obrony. Niechaj Bóg błogosławi poczynania wasze.

Awantura na wiecu

Rybnik. Sąd wojenny rozpatrywał tu sprawę zajść na wiecu niemieckim w Żorach. Na wiecu tym doszło do burd i awantur, gdyż pewna liczba Polaków na wiec ten poszła i tam wyrażała oburzenie z powodu głoszonych fałszów niemieckich.

Władze upatrzyły sobie aptekarza Bałdyka i organistę Samulowskiego jako niby tych, co te zajścia spowodować mieli. Sąd wojenny chciał wymierzyć „odstraszającą karę” dla obu wymienionych i skazał ich na kary po 6 miesięcy więzienia.

* Wieści te również okazały się nieprawdziwe, gdyż jak wiadomo ostatecznie o przebiegu granicy miał zadecydować plebiscyt, którego wyniki zostały jeszcze skorygowane w następstwie powstań śląskich

Racibórz • poniedziałek 24 marca 1919 r.

Czesi a my

[Po zajęciu Śląska Cieszyńskiego przez Czechów] Oręż czeski przeciął brutalnie marzenia o jedności słowiańskiej. Nie tak dawno temu witano w Złotej Pradze okrzykami radości gości z Polski i przy umajonej lipie słowieńskiej wierność i braterstwo sobie przysięgano (...) Przez czeską politykę gwałtów, chmury nadziei słowiańskich zmieniły się w rzeczywistą ulewę. Napad czeski na Cieszyn był jedną z tych chwil, które błyskawicznie odsłaniają głąb duszy narodowej. Zrozumieliśmy całą różnicę, jaka Polskę dzisiejszą dzieli od Czecha. Z jednej strony kultura gołego egoizmu – w drugiej wiara w wyższe przeznaczenie narodu (...)

Zachłanność czeska.

Morawianie – jak wiemy z ust miarodawczych i wiarygodnych – o połączeniu z Czechami nic słuchać nie chcą. Czesi roszczą sobie prawo zagarnięcia nie tylko ziem morawskich, ale wyciągają łapczywą rękę po Racibórz i czysto polską jego okolicę. Zachłanność Czechów pod tym względem nie zna ni miary ni granic. Nasz komitet narodowy w Paryżu powinien bacznie uważać na tę manię zaborczą Czechów i zwrócić na nią uwagę na konferencyi pokojowej*.

Więzienie dla górników

Racibórz. Sąd przysięgłych skazał pewnego młodego górnika z Lubomi na 2 1/2 roku domu karnego, a pewnego innego górnika ze Skrbeńskiego na 1 rok domu karnego, za to, że siedząc we więzieniu, zmówili się i napadli na dozorców, aby ich pokonać i wydostać się z więzienia na wolność.

Złodziejski tabor

Racibórz. Izba karna skazała tu bandę cyganów, która w lecie roku 1918 w okolicach Rybnika (w Czuchowie, Leszczynach, Stanowicach, Rowniu) popełniła długi szereg kradzieży. Sąd skazał głównego cygana na rok więzienia, 3 cyganki na kary po 6 miesięcy, a ostatniego oskarżonego na 4 miesiące więzienia.

Zamordowany wrócił

Hulczyn w Raciborskiem. Właścicielka oberży, wdowa Bielikowa, miała syna na wojnie. Nie tak dawno otrzymała wiadomość, że ów syn, gdy powracał z Ukrainy do domu, został zamordowany w drodze. W tych dnia jednak „zamordowany” powrócił zdrowy i cały do domu.

* Mowa o konferencji w Paryżu, kończącej I wojnę światową, podczas której wyznaczono ramy funkcjonowania Europy i reszty świata. Z pewnymi odstępstwami obowiązywały one aż do wybuchu II wojny światowej.