Zapytaj prawnika: Czy można zastrzec warunek lub termin dla powołania spadkobiercy w testamencie?
Natalia Lewandowska-Fac radca prawny, mediator.
To zagadnienie dotyczy sposobu sporządzenia testamentu – jego ważności i skuteczności. Już kilkukrotnie pisałam o tym jakie warunki musi spełnić testament aby być ważnym. Ale pojawiają się wciąż nowe pytania, m.in. o to, czy można w jego treści warunkować nabycie spadku od np. jakiegoś zdarzenia lub terminu. Z kodeksu cywilnego wynika zakaz powołania spadkobiercy w testamencie pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu. Jeśli jednak tak się stanie to takie powołanie uważa się za nieistniejące. Czy to znaczy, że ta osoba nie będzie spadkobiercą? Inaczej należy to rozumieć. Testament będzie ważny, łącznie z postanowieniem zawierającym warunkowe (lub z zastrzeżeniem terminu) powołanie spadkobiercy, z tym że spadkobierca ten będzie traktowany w taki sposób, jak gdyby jego powołanie było bezwarunkowe lub bezterminowe. Jest jeden wyjątek, gdy z treści testamentu lub z okoliczności wynika, że bez takiego zastrzeżenia spadkobierca nie zostałby powołany wcale, wówczas powołanie spadkobiercy jest nieważne.
Uwaga!
Jeśli ziszczenie się warunku lub nieziszczenie się warunku albo nadejście terminu nastąpiło przed otwarciem spadku wówczas powyższych uregulowań nie stosuje się. Zastrzeżenie warunku lub terminu nie będzie się wiązać z żadną sankcją, co oznacza że będzie skuteczne w sytuacji, gdy do ziszczenia się warunku lub terminu doszło przed otwarciem spadku. Ważne jest więc to czy w chwili otwarcia spadku warunek już się ziścił czy też nie.