Sztafeta harcerskich pokoleń

I to samo czynimy – my zuchy, harcerze, instruktorzy oraz skauci – seniorzy, ci z dawnych lat szukamy faktów, ludzi i zdarzeń. Cieszy fakt, że udało się dotrzeć do rodzinnej linii harcerskiej od Brzezia z lat międzywojennych do Raciborza i Warszawy a nawet dalej, bo na światowe skautowskie spotkanie do USA (Wirginia Zachodnia, przełom lipca i sierpnia 2019 r.). To geografia. A rodzina? Tę rodzinną, blisko już 100-letnią historię rozpoczyna druhna Elżbieta Urban (zdj.). Widzimy ją też z drużyną na pamiątkowym zdjęciu pod bramą kościoła w Brzeziu z roku 1936. Elżbieta Urban (po mężu Koczy) jest prababcią obecnej harcerki z Warszawy, 16-letniej Karolinki o nazwisku Litewska. A babcią Krystyna Koczy-Kostecka (1948 – 2015). Dziadek Karolinki – harcmistrz Kazimierz Kostecki urodzony w 1946 r. w Markowicach (obecna dzielnica Raciborza) był w latach 1970 – 73 komendantem raciborskiego hufca ZHP. Z zawodu jest nauczycielem, absolwentem dawnego Studium Nauczycielskiego w tym mieście. Jako wyróżniający się w pracy instruktor harcerski otrzymał propozycję awansu na kierownika referatu w Głównej Kwaterze ZHP w Warszawie. Skorzystał z propozycji i razem z nowo poślubioną małżonką Krystyną Koczy otrzymał mieszkanie w stolicy. Harcerkami zostały także obie córki Krystyny i Kazimierza. Do ZHP należą dziś wszystkie z ich czworga wnucząt (2+2).

Los bywa jednak często okrutny. Krystyna Kostecka ciężko zachorowała i zmarła w 2015 r. Karolina z zapałem gromadzi i pieczołowicie przechowuje wszystkie harcerskie pamiątki po swoich dziadkach i pradziadkach. Wśród starych fotografii ma też harcerski notatnik prababci Elżbiety, a w nim cenne notatki, stare piosenki i znane do dziś znaki patrolowe. Dzięki tym zbiorom mogliśmy trafić na ciekawe karty z dziejów ZHP w powiecie raciborskim. Bardzo za to dziękujemy Karolince i jej dziadkowi, seniorowi Kazimierzowi Kosteckiemu.

A my – historycy harcerstwa piszemy o dziejach jednostek, drużyn i hufca także z nadzieją, że pomogą one wielu młodym mieszkańcom naszego regionu wstąpić do ZHP i rozpocząć swoją indywidualną harcerską przygodę, oraz mieszkańcom powiatu raciborskiego, którzy jeszcze o ZHP i o światowej skautowej rodzinie wiedzą niewiele. My starzy skauci martwimy się o przyszłość dzisiejszych najmłodszych mieszkańców Ziemi Raciborskiej, nie tylko z powodu aktualnego stanu pandemii koronawirusa. Bardziej z powodu szkód w psychice ludzi, które już można zaobserwować. Martwi nas bardzo i ten fakt, że w stanie osobowym Komendy Hufca ZHP Ziemi Raciborskiej im. Alojzego Wilka nie ma ani jednego nauczyciela. Czy tylko pandemia jest winna, że nie widać na publicznej niwie wychowawczej żadnych nauczycieli innowatorów ? O przyszłe elity narodu, Europy i świata trzeba zadbać już dziś. Same się nie stworzą i nie ukształtują. A więc pomyślmy, zanim będzie za późno. A Komendzie Hufca Ziemi Raciborskiej życzymy dużo nowych twarzy, serc i umysłów w sztabie korpusu instruktorskiego, bo tylko ofiarni drużynowi będą w stanie, przez przygodę harcerską pomóc młodzieży wyjść z matni spowodowanej nie tylko przez wielomiesięczną pandemię.

Krystyna Kubiczak hm Komendant Hufca ZHP Ziemi Raciborskiej, Jan Kluska hm senior

Wywiad z wnuczką druhny Elżbiety Urban – Karoliną Litewską przeprowadzony przez harcerzy z kuźniańskiego hufca

– Kiedy podjęłaś decyzję o wstąpieniu do harcerstwa?

– Już od najmłodszych lat moi bliscy, między innymi: prababcia, babcia czy dziadek opowiadali mi o różnych przygodach, które to spotkały ich gdy byli w harcerstwie. Słuchałam opowieści o przyjaźniach zawartych na całe życie, jak i historii związanych z tymi osobami. Kiedy jako dziewczynka, wraz z bratem uczęszczałam na treningi akrobatyki, pewnego popołudnia zauważyliśmy harcerzy. Byli ubrani w mundury i błękitno-żółte chusty. Nie minęło dużo czasu, gdy i my zdecydowaliśmy się uczestniczyć w spotkaniu takiej grupy. Na pierwszej zbiórce zuchowej okazało się, że do harcerstwa chodzi wielu moich znajomych, a atmosfera jest niepowtarzalna. Takim sposobem już od kilku lat jestem członkinią warszawskiego Sczepu 40WDHiZ.

– Jaki był przebieg twojej harcerskiej „kariery”?

– Na początku mojej drogi w harcerstwie zaczynałam w zuchach. W późniejszym czasie sama uzyskałam możliwość prowadzenia zastępu. Czekoladowe bombonierki (bo tak nazwałyśmy skład harcerek pod moim przewodnictwem) był dla mnie dwuletnią próbą odpowiedzialności, a także nowym wyzwaniem. Po oddaniu młodszych dziewczyn przeszłam do „starszych harcerek”, zaś obecnie mam możliwość realizowania swojej pasji przynależąc do drużyny wędrowniczej.

– Jaka przygoda z życia harcerskiego najmocniej utkwiła ci w pamięci?

– Każdy poszczególny biwak, obóz, czy rajd są niezapomnianymi przygodami. Gdybym jednak miała spośród wszystkich wyjazdów wybrać najlepszy, to myślę, że byłby nim zlot harcerzy Jamboree. Wydarzenie to miało miejsce w wakacje 2019 roku w Stanach Zjednoczonych. Na tle innych wypraw, tę wyróżnił fakt, iż na zlot przyjechali skauci z całego świata. Z naszego kraju wyruszyła wówczas reprezentacja składająca się z czterystu harcerzy i harcerek.

– Dlaczego zlot w Stanach wspominasz najlepiej, może mogłabyś coś więcej o nim opowiedzieć?

– Z Polski do Stanów leciałam wraz z drużyną z Praszki. Harcerze spod Opola okazali się sympatycznymi ludźmi, z którymi spędziłam kolejne trzy tygodnie. Docelowe zgrupowanie odbyło się w Wirginii Zachodniej, jednak tydzień wcześniej mieliśmy możliwość zwiedzania Nowego Jorku, włącznie z jego najładniejszą dzielnicą, którą według mnie jest Manhattan. Zlot Jamboree pozostaje dla mnie przełomowym wyjazdem, ponieważ umożliwił mi poznanie ludzi wychowanych w obcych mi kulturach, z którymi w dalszym ciągu utrzymuję kontakt. Ten wyjazd nauczył mnie otwartości i szacunku dla odmienności. Przekonałam się, iż mimo tego, że mieszkamy w tak odległych zakątkach świata, my nastolatkowie jesteśmy uderzająco podobni, mamy te same zainteresowania i problemy. Zlot dał mi również możliwość spróbowania tradycyjnych potraw z różnych krajów, takich jak prawdziwej włoskiej pizzy i pasty czy japońskiego sushi.