Zapytaj prawnika: Kiedy rodzice nie mogą reprezentować swojego dziecka?

Rodzice są przedstawicielami ustawowymi swoich dzieci. W większości spraw mogą je reprezentować, czasem wymagają do tego zgody sądu (np. na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich). Ale są takie sprawy i czynności, w których jednak tego robić nie mogą z uwagi na sprzeczność interesów. Żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka:

– przy czynnościach prawnych między dziećmi pozostającymi pod ich władzą rodzicielską,

– przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo że dotyczy należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania (np. spraw alimentacyjnych).

Powyższe zasady reprezentacji stosuje się odpowiednio w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym. Kto reprezentuje wówczas dziecko? Bo przecież jest mnóstwo sytuacji, gdy ktoś dziecko musi reprezentować w takich okolicznościach, np. w sprawach karnych o znęcanie się nad dzieckiem przez drugiego rodzica gdy zawiadamiającym o możliwości popełnienia przestępstwa jest jeden z rodziców.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, że wówczas sąd opiekuńczy ustanawia kuratora reprezentującego dziecko, przy czym kuratorem nie może być żaden z rodziców. Kurator reprezentujący dziecko jest umocowany do dokonywania wszelkich czynności łączących się ze sprawą, również w zakresie zaskarżenia i wykonania orzeczenia. Czynności te kurator powinien wykonywać z należytą starannością, zgodnie z dobrem dziecka oraz w sposób odpowiadający interesowi społecznemu.