EKSPERCI AUTO-MOTO: Zmiana właściciela samochodu a obowiązki związane z ubezpieczeniem OC
Natalia Lewandowska-Fac radca prawny, mediator.
Ubezpieczenie OC jest ubezpieczeniem obowiązkowym. Sytuacja jest prosta gdy kupujemy nowy samochód. Po prostu go ubezpieczamy, ale jak wygląda kwestia ubezpieczenia OC w przypadku kupna pojazdu mechanicznego na rynku wtórnym? Jakie są obowiązki poprzedniego właściciela? Co ma zrobić nowy właściciel pojazdu? Czy ma zawrzeć nową umowę, czy może ważna jest dotychczasowa polisa? Kupujący często nie wie od czego zacząć i jak się poruszać w obowiązującym stanie prawnym.
Obowiązki zbywcy samochodu
Jeśli kupujemy na rynku wtórnym samochód, to poprzedni właściciel powinien przekazać nam swoją polisę i zgłosić ten fakt na piśmie do zakładu ubezpieczeń. Ma na to 14 dni od dnia przeniesienia prawa własności pojazdu. Informacja, którą zobowiązany jest złożyć powinna zawierać nie tylko stwierdzenie, że doszło do przeniesienia własności ale także dane posiadacza, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu takie jak: imię, nazwisko, adres zamieszkania i numer PESEL, o ile został nadany lub nazwę, siedzibę i numer REGON. Ma to znaczenie dla konstruowania umów sprzedaży czy darowizny, bo to właśnie w tych umowach są wymieniane w/w dane i stąd wiedza na temat ich treści. Przekazanie polisy jest więc obowiązkiem poprzedniego właściciela. Powinien on przekazać nowemu właścicielowi dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia. Dla poprzedniego właściciela dopełnienie tego obowiązku jest istotne ponieważ może rodzić poważne skutki prawne i finansowe dla zbywcy pojazdu. Niedopełnienie powyższych obowiązków może skutkować bowiem tym, że poprzedni właściciel będzie odpowiadał za ewentualne płatności związane z polisą za okres od sprzedaży do daty poinformowania ubezpieczyciela o tym fakcie solidarnie z kupującym. Przepisy regulują odpowiedzialność w tym zakresie biorąc pod uwagę datę przejścia własności, ale gdy dopełniono obowiązku zgłoszenia, o czym niżej.
Nowy właściciel – jego obowiązki i uprawnienia
Tyle obowiązków po stronie poprzedniego właściciela, a co z nowym? Czy musi kontynuować poprzednią polisę? Nie, nowy właściciel może samodzielnie dokonać wyboru zakładu ubezpieczeń i podjąć własną decyzję. Co więcej, przepisy stanowią, że w przypadku przejścia własności pojazdu na inną osobę i niewypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zakład ubezpieczeń może dokonać ponownej kalkulacji należnej składki z tytułu udzielanej ochrony ubezpieczeniowej, poczynając od dnia przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu, z uwzględnieniem zniżek przysługujących posiadaczowi, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności pojazdu mechanicznego oraz zwyżek go obciążających, w ramach obowiązującej taryfy składek. W przypadku jednak gdy posiadacz, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności pojazdu mechanicznego, sam złoży wniosek o dokonanie ponownej kalkulacji należnej składki, zakład ubezpieczeń jest zobowiązany (a więc w tej sytuacji musi to zrobić) do jej dokonania za okres od dnia przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu. Na posiadaczu samochodu, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności pojazdu mechanicznego, spoczywa obowiązek podania do wiadomości zakładu ubezpieczeń wszystkich znanych mu okoliczności, których ujawnienie jest niezbędne do dokonania ponownej kalkulacji składki. Reasumując, nowy właściciel może więc zdecydować, że korzysta z OC poprzedniego właściciela do końca trwania umowy, ale może też taką polisę wypowiedzieć i zawrzeć inną na korzystniejszych dla siebie warunkach. Oczywiście wpływ na tę decyzję będą miały warunki ubezpieczenia, wysokość składki, czasem zniżki z powodu kontynuacji ubezpieczenia w tym samym towarzystwie czy zakładzie ubezpieczeń.
Odpowiedzialność za zapłatę składki
I na koniec ważne pytanie: kto ponosi odpowiedzialność za zapłatę składki, gdy nowy właściciel podjął się kontynuacji ubezpieczenia a poprzedni właściciel nie zapłacił składki? Przepis stanowi, że posiadacz pojazdu mechanicznego, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu ponosi odpowiedzialność wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę składki należnej za okres od dnia, w którym nastąpiło przeniesienie na niego prawa własności pojazdu. Posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, ponosi solidarną odpowiedzialność z posiadaczem pojazdu, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia przeniesienia prawa własności do dnia powiadomienia przez niego zakładu ubezpieczeń o przeniesieniu prawa własności pojazdu i w/w danych nowego właściciela.