Zapytaj prawnika. 15 listopada wchodzą w życie nowe regulacje w prawie spadkowym
Natalia Lewandowska-Fac radca prawny, mediator.
Tego dnia wchodzi w życie kilka ważnych zmian dotyczących prawa spadkowego począwszy od określenia kręgu spadkodawców, poprzez zmiany dotyczące składania oświadczeń woli w imieniu małoletnich dzieci o odrzuceniu spadku, po zmiany w definicji osoby niegodnej dziedziczenia. Z punktu widzenia spadkodawców to duża nowelizacja, zmieniająca istniejące od lat zasady.
Dziś skupię się na podstawowej zmianie, a mianowicie ograniczeniu kręgu spadkodawców. Przypomnieć należy, że w sytuacji gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały jego spadek przypada dziadkom spadkodawcy, którzy dziedziczą w częściach równych. Oczywiście mowa tu o sytuacji gdy spadkodawca nie sporządził testamentu, czyli o tzw. dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Ten zapis pozwalał do tej pory na praktycznie niekończące się postępowania o stwierdzenie nabycia spadku i poszukiwania dalekiej rodziny, z którą często najbliżsi zmarłego nie utrzymywali kontaktu. To rodziło oczywiście problemy, trudno było wskazać dalszych spadkobierców oraz ich adresy. Najczęściej poszukiwano ich gdy w spadku były same długi i wszyscy poprzednicy prawni odrzucili spadek. Nagle osoby te dowiadywały się, że będą dziedziczyć po nieznanym wujku wysokie długi. Od 15 listopada krąg spadkobierców ulegnie skróceniu. Od tego dnia wchodzi w życie przepis mówiący o tym, że jeżeli dziecko któregokolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Dziedziczą więc dzieci dziadków lub wnuki dziadków i na tym krąg spadkobierców ustawowych się wyczerpuje i dziedziczy gmina.