Zapytaj prawnika. Alimenty od dziecka dla rodzica
Natalia Lewandowska-Fac – radca prawny, mediator
Alimenty najczęściej płacone są przez rodzica na rzecz dziecka, ale zdarzają się również sytuacje odwrotne, gdy to rodzic występuje przeciwko dziecku z pozwem o alimenty. Kiedy taki pozew może odnieść zamierzony skutek i czy dziecko może się obronić przed takim roszczeniem ze strony rodzica?
Obowiązek dostarczania środków utrzymania w polskim prawie obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Możliwe jest więc dochodzenie alimentów przez rodzica od dorosłego dziecka. Spełnione muszą jednak zostać przesłanki ustawowe do orzeczenia tego obowiązku. Przede wszystkim rodzic musi wykazać, że pozostaje w niedostatku, czyli musi być nie stać go na podstawowe rzeczy niezbędne do życia. Mówimy tu o sytuacji gdy rodzic nie jest w stanie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb własnymi siłami, np. nie stać go na opłaty za mieszkanie, wyżywienie, leki. Ale ten stan niedostatku nie może wynikać z winy rodzica, np. jego przyczyną nie może być fakt, że rodzic porzucił pracę. Ale może on wynikać np. ze złego stanu zdrowia rodzica (do którego rodzic sam nie doprowadził). Z drugiej strony sąd będzie oceniał, czy dziecko ma możliwości zarobkowe i majątkowe do tego, żeby takie alimenty płacić. A więc ważne dla rozstrzygnięcia będą nie tylko potrzeby rodzica, ale także okoliczności, które sprawiły, że znajduje się on w niedostatku oraz stan majątkowy i możliwości zarobkowe dziecka. Ponadto żądanie alimentów nie może być sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Dopiero biorąc pod uwagę wszystkie te elementy łącznie sąd zdecyduje o tym, czy alimenty zostaną orzeczone czy nie.