Wyprowadzka zamiast aresztu

Jest to nowa instytucja w polskim prawie. Artykuł 14 tejże ustawy przewiduje, że jeżeli zachodzą przesłanki do zastosowania tymczasowego aresztowania wobec oskarżonego o przemoc domową sąd może zastosować dozór policji pod warunkiem, że sprawca opuści lokal zajmowany wspólnie z pokrzywdzonym w wyznaczonym terminie i określi miejsce swojego pobytu. Od stycznia taki nakaz opuszczenia mieszkania zastosowano w kilku przypadkach przestępstw przemocy w rodzinie.

 

Takie rozwiązanie jest korzystne dla ofiar przemocy – tłumaczy prokurator Katarzyna Ociepka-Łabuz. W sytuacji, gdy sprawca jest jedynym żywicielem rodziny, a zdarza się to często, pokrzywdzeni nie zostają pozbawieni środków do życia. Sprawca zamieszkuje w takim przypadku u znajomych lub rodziny a ofiara może otrzymywać alimenty. Są sytuacje, gdy sprawca nie ma gdzie się wyprowadzić lub nie chce tego zrobić – wówczas stosowany jest areszt tymczasowy. Natomiast gdy sprawca nie stosuje się do nakazu opuszczenia mieszkania, prokuratura ma prawo wystąpić do sądu o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Nie mamy informacji, by do tej pory ktoś złamał ten nakaz.

 

Sytuacje są bardzo różne. Niektóre pokrzywdzone nalegają, żeby sprawca poszedł do więzienia, dla innych jest to trudnym obciążeniem psychicznym i nie chcą widzieć współmałżonka w zakładzie karnym. Dla takich kobiet nowe przepisy są dobrym rozwiązaniem. Możliwość stosowania nakazu opuszczenia lokalu przełamuje obowiązujący dotychczas stereotyp, że to ofiara przemocy ma uciekać z domu. I powinna zapewnić pokrzywdzonym spokój w miejscu zamieszkania. Sprawca jeśli  nie chce znaleźć się w areszcie musi się wyprowadzić. Zdarzały się przypadki, gdy sprawca deklarował, że się wyprowadzi, ale po sprawdzeniu okazało się, iż we wskazanym miejscu nie chcą przyjąć go pod swój dach. Wówczas sąd stosował areszt tymczasowy. Pokrzywdzone kobiety nie były chętne do wyprowadzania się z domu i niezbyt chętnie korzystały z przygotowanych dla nich lokali – w naszym powiecie są takie pokoje w Powiatowym Domu Dziecka w Gorzyczkach.

 

W większości przypadków przyczyną przemocy domowej jest alkohol – mówi prokurator Ociepka-Łabuz. Ofiary coraz częściej decydują się na zgłaszanie takich przypadków organom ścigania. Dużą rolę odgrywają prowadzone kampanie informacyjne. Zgłoszenia obejmują często przypadki przemocy trwające od kilku czy nawet kilkunastu lat, ofiary decydują się przerwać koszmar po tak długim okresie. Bywa, że interwencja policji w związku z awanturą domową staje się bezpośrednią przyczyną decyzji pokrzywdzonej o złożeniu doniesienia i zeznań. Ale zdarza się, że pokrzywdzeni potem korzystają z prawa do odmowy zeznań. W sytuacji, gdy nie ma innych dowodów przestępstwa dochodzi do umorzenia postępowania. Apeluję więc, by ofiary przemocy ze szczególną ostrożnością korzystały z prawa do odmowy składania zeznań. Przemoc wobec członków rodziny jest przestępstwem i każdy sprawca powinien ponieść za to karę. Często zależy to od tego, czy pokrzywdzona będzie składać zeznania, czy też nie.

 

(jak)