Miłość najważniejsza
W powiecie wodzisławskim rośnie liczba dzieci oczekujących na rodzinę zastępczą. Niestety chętnych do opieki nad nimi jest za mało. Podpowiadamy więc, co należy zrobić i jakie warunki spełnić by taką rodzinę stworzyć.
Rodzina zastępcza to rodzina tymczasowo lub stale wychowująca dziecko, które zostało osierocone, odrzucone lub którego rodzice nie są w stanie zapewnić mu bezpieczeństwa i opieki. Na naszym terenie wciąż obserwuje się wzrost liczby dzieci znajdujących się w takiej sytuacji. Co za tym idzie, rośnie zapotrzebowanie na opiekę zastępczą. Dzięki temu dzieci nie są skazane na pobyt w domu dziecka. Liczne badania nad rozwojem dzieci wychowywanych w różnych środowiskach wskazują, iż rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowawczym, zapewniającym dziecku warunki do prawidłowego rozwoju. Dzieci pozbawione miłości i opieki rodziców mają nikłe szanse na ustabilizowane życie w przyszłości.
Kto może stworzyć rodzinę zastępczą?
Rodziną zastępczą mogą zostać zarówno małżonkowie, jak i osoby samotne, które zobowiązują się do należytego wykonywania powierzonych im zadań. Kandydaci na rodzinę zastępczą muszą posiadać obywatelstwo polskie, stałe zameldowanie na terenie Polski, a także korzystać z pełni praw cywilnych i obywatelskich. Powinni mieć odpowiednie warunki mieszkaniowe oraz stałe źródło utrzymania.
Opiekunami zastępczymi nie mogą być osoby, które były pozbawione lub ograniczone w prawach rodzicielskich oraz osoby chorujące na choroby uniemożliwiające im opiekę nad dzieckiem.
Prawa i obowiązki do spełnienia
Rodzina zastępcza zapewnia dziecku całkowitą opiekę. Dba o jego rozwój fizyczny i intelektualny, o zdrowie, ubranie i wyżywienie. Dogląda rozwoju szkolnego, pogłębia zainteresowania, organizuje wypoczynek wakacyjny. Pokazuje, jak tworzyć więzi, dbać o innych i o siebie. Najkrócej mówiąc wypełnia obowiązki rodzicielskie bez przyjmowania pełni rodzicielskich praw.
Rodzice naturalni mają nie tylko prawo, ale i obowiązek brania udziału w podejmowaniu ważnych dla rozwoju i przyszłości dzieci decyzji (np. przy wyborze szkoły, zawodu, wykonywaniu poważnych zabiegów medycznych). Funkcja rodziny zastępczej wygasa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletniości.
Pomoc pieniężna gwarantowana
Rodzinie zastępczej starosta lub prezydent udziela miesięcznej pomocy pieniężnej. Podstawą ustalania jej wysokości jest kwota 1647 zł. Jest ona uzależniona od wieku i stanu zdrowia dziecka, a także jego poziomu niedostosowania społecznego. Na dziecko do 7 lat przyznaje się 60% podstawy tj. 988,20 zł, na dziecko do 7 lat, posiadające orzeczenie o niepełnosprawności - 80% podstawy tj. 1317,60 zł, na dziecko od 7 do 18 lat posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności - 60% podstawy tj. 988,20 zł. Niespokrewniona z dzieckiem rodzina zastępcza otrzymuje dodatkowo na każde umieszczone w niej dziecko kwotę odpowiadającą 10% podstawy tj. 164,70 zł. Niespokrewniona z dzieckiem wielodzietna lub specjalistyczna rodzina zastępcza otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości do 120% podstawy tj. 1 976, 40 zł, nie mniej jednak niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zawodowa niespokrewniona z dzieckiem rodzina zastępcza o charakterze pogotowia rodzinnego w okresie gotowości przyjęcia dziecka otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości 80% podstawy tj. 1317, 60 zł. Z dniem przyjęcia pierwszego dziecka wzrasta ono do 120% podstawy tj. 1976, 40 zł.
Gdzie się zgłosić?
Aby założyć rodzinę zastępczą należy skontaktować się z działającym od dwóch lat Ośrodkiem Adopcyjno – Opiekuńczym w Gorzycach (ul. Bogumińska 22, tel. 032 451 44 51). Jest to jedna z niewielu tego typu placówek w regionie (najbliższe działają w Rybniku, Sosnowcu, Gliwicach, Katowicach i Bielsku-Białej).
– Dzięki naszej działalności wiele dzieci znalazło swój dom – mówi Joanna Orbik, dyrektorka Ośrodka. – Nieustannie poszukujemy domów i rodzin dla pokrzywdzonych przez los dzieci. Szkolimy osoby, które chcą adoptować dziecko lub pełnić rolę rodziny zastępczej. Aby to robić należy uzyskać pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej, wydanej na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego oraz odbytego specjalistycznego szkolenia w naszym ośrodku. Zakończone jest ono uzyskaniem zaświadczenia kwalifikacyjnego – dodaje pani dyrektor.
Pracownicy Ośrodka nie ukrywają, że decyzja o rodzicielstwie zastępczym jest bardzo trudna. Codzienność rodzica to nieustanna troska – żmudna praca z dzieckiem aby zrekompensować mu dotychczasowe trudne warunki, w jakich żyło oraz złagodzić ból doświadczeń z przeszłości. – Mimo wszystko zachęcam gorąco ludzi by tworzyli tego typu rodziny i dawali szczęście dzieciom. Największym darem, jaki można ofiarować małemu człowiekowi jest przekazanie mu swej miłości – twierdzi Joanna Orbik.
Rodzaje rodzin zastępczych
Dziecko w niespokrewnionej rodzinie zastępczej pozostaje do czasu uregulowania sytuacji prawnej dziecka lub do jego pełnoletności.
Rodziny zastępcze zawodowe, niespokrewnione z dzieckiem:
- wielodzietne – to te rodziny, w których umieszcza się w tym samym czasie nie mniej niż troje i nie więcej niż sześcioro dzieci; w razie konieczności umieszczenia w rodzinie licznego rodzeństwa określona powyżej liczba dzieci może się zwiększyć
- specjalistyczne – w tych rodzinach umieszcza się dzieci niedostosowane społecznie albo dzieci z różnymi dysfunkcjami lub problemami zdrowotnymi, wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji; w tym samym czasie w tego typu rodzinie może przebywać nie więcej niż troje dzieci
- o charakterze pogotowia rodzinnego – w takiej rodzinie umieszcza się nie więcej niż troje dzieci na pobyt okresowy do czasu unormowania sytuacji życiowej dziecka, nie dłużej niż na 12 miesięcy
Statystyka
Na terenie powiatu wodzisławskiego w rodzinach zastępczych spokrewnionych przebywa 137 dzieci, w niespokrewnionych – 45 dzieci, w rodzinach zastępczych zawodowych – 21 wychowanków, zaś w rodzinach zastępczych o charakterze pogotowia rodzinnego – 6 podopiecznych. Tutaj dzieci trafiają najczęściej po interwencji policji w rodzinnym domu.
Funkcjonuje u nas 113 rodzin zastępczych spokrewnionych z dzieckiem, 27 niespokrewnionych, 4 rodziny zawodowe wielodzietne oraz 3 rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego.
(red)