Świeci słońce, niebezpieczne bakterie szaleją
Lato to nie tylko odpoczynek i słoneczna pogoda. Wakacyjne miesiące sprzyjają rozwojowi bakterii, które powodują groźne choroby. Doskonale wie o tym rodzina z Gorzyc, która z salmonellą trafiła do szpitala. Jak ustrzec się przed chorobami pokarmowymi?
Powiatowa Stacja Sanitarno–Epidemiologiczna w Wodzisławiu co roku notuje przypadki zachorowań wywołanych działaniem niebezpiecznych bakterii. Tak na przykład cztery lata temu salmonellą zatruli się uczestnicy przyjęcia komunijnego w Gołkowicach. „Winowajcą” było ciastko z kremem i makiem, przygotowane na bazie surowych jaj. W 2004 roku natomiast zanotowano dwa zbiorowe zatrucia. Pierwsze miało miejsce w domu przyjęć w Skrzyszowie, gdzie zagrożonych było aż 91 osób. Drugie zanotowano w Gorzyczkach. W tym przypadku mowa jest o kilkunastu osobach. Zatrucie pokarmowe zbiorowe występuje, gdy chorobę stwierdzi się u co najmniej dwóch osób spożywających tę samą żywność w jednakowym czasie i miejscu. Tak było pod koniec czerwca tego roku w Gorzycach. Do szpitala z salmonellą trafiło małżeństwo, które zjadło przyrządzoną wcześniej kurę. Objawy stwierdzono także u dziecka. – Innych przypadków w tym roku nie stwierdziliśmy, co nie oznacza, że nie należy uważać co się spożywa – szczególnie latem – podkreśla Barbara Orzechowska, pełniąca obowiązki Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wodzisławiu.
Ma na imię salmonella
W naszym kraju bakterie salmonella enterica (zwane też pałeczkami paraduru) są odpowiedzialne za większość zatruć pokarmowych. Bakterie te znajdują się głównie w mięsie i jego przetworach oraz w rybach, twarogach, serach twardych, miękkich i topionych, a nawet w sokach owocowych.
W naszym kraju bakterie salmonella enterica (zwane też pałeczkami paraduru) są odpowiedzialne za większość zatruć pokarmowych. Bakterie te znajdują się głównie w mięsie i jego przetworach oraz w rybach, twarogach, serach twardych, miękkich i topionych, a nawet w sokach owocowych.
Objawy zatrucia salmonellą występują najczęściej 6–72 godzin po spożyciu zanieczyszczonego pokarmu. Początek choroby jest nagły i manifestuje się wodnistą biegunką, bólami brzucha, mdłościami i wymiotami. Zaburzeniom pokarmowym zwykle towarzyszy gorączka (do 39 st.C), ból głowy, dreszcze, ogólne rozbicie. Objawy ustępują po 2–3 dniach, ale wyzdrowienie – w lżejszych przypadkach – następuje po 7 dniach.
Jak się zakażamy?
Najczęstszym nośnikiem żywnościowym pałeczek są produkty zawierające surowe jaja (majonezy, kremy, lody, zupy dla niemowląt i in.) oraz rozdrobnione przetwory mięsne: tatar, pasty rybne, galaretki, pasztety, pierogi. Ponadto żywność może ulec wtórnemu zakażeniu poprzez kontakt z nosicielem pałeczek salmonelli (brudne ręce).
Najczęstszym nośnikiem żywnościowym pałeczek są produkty zawierające surowe jaja (majonezy, kremy, lody, zupy dla niemowląt i in.) oraz rozdrobnione przetwory mięsne: tatar, pasty rybne, galaretki, pasztety, pierogi. Ponadto żywność może ulec wtórnemu zakażeniu poprzez kontakt z nosicielem pałeczek salmonelli (brudne ręce).
Może być znacznie gorzej
Brudne ręce mogą być także przyczyną innych zakażeń pokarmowych takich jak wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A). Ta groźna choroba przenoszona jest drogą pokarmową poprzez zakażone przedmioty, wodę i żywność (np. warzywa, owoce) oraz bezpośredni kontakt z osobą zakażoną. W sposób szczególny narażona jest żywność, zakażenie produktów żywnościowych może nastąpić na każdym etapie pozyskiwania i przetwórstwa żywności: uprawy, zbioru, produkcji i przygotowywania posiłków.
Objawy WZW A – początkowo grypopodobne: ogólne rozbicie, bóle mięśni, gorączka, objawy żołądkowo–jelitowe – nudności, wymioty, luźne stolce, a następnie objawy żółtaczkowe (powiększenie wątroby, zażółcenie skóry i spojówek, ciemny mocz, jasny odbarwiony stolec). Chory wymaga hospitalizacji na oddziale zakaźnym. Należy pamiętać, że WZW typu A występuje na całym świecie, głównie na terenach o złym stanie sanitarnym i higienicznym. W zapobieganiu WZW typu A oprócz działań ogólnohigienicznych najskuteczniejszą ochronę zapewniają szczepienia ochronne.
Brudne ręce mogą być także przyczyną innych zakażeń pokarmowych takich jak wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A). Ta groźna choroba przenoszona jest drogą pokarmową poprzez zakażone przedmioty, wodę i żywność (np. warzywa, owoce) oraz bezpośredni kontakt z osobą zakażoną. W sposób szczególny narażona jest żywność, zakażenie produktów żywnościowych może nastąpić na każdym etapie pozyskiwania i przetwórstwa żywności: uprawy, zbioru, produkcji i przygotowywania posiłków.
Objawy WZW A – początkowo grypopodobne: ogólne rozbicie, bóle mięśni, gorączka, objawy żołądkowo–jelitowe – nudności, wymioty, luźne stolce, a następnie objawy żółtaczkowe (powiększenie wątroby, zażółcenie skóry i spojówek, ciemny mocz, jasny odbarwiony stolec). Chory wymaga hospitalizacji na oddziale zakaźnym. Należy pamiętać, że WZW typu A występuje na całym świecie, głównie na terenach o złym stanie sanitarnym i higienicznym. W zapobieganiu WZW typu A oprócz działań ogólnohigienicznych najskuteczniejszą ochronę zapewniają szczepienia ochronne.
Zatrucia toksyną gronkowcową
Złe przechowywanie żywności może być również przyczyną zakażeń toksyną gronkowcową, które mogą zdarzać się u dorosłych i u dzieci. Pożywką dla gronkowca złocistego są ciastka z kremem, lody, mleko i nabiał oraz mięso, ryby i ich przetwory.
Złe przechowywanie żywności może być również przyczyną zakażeń toksyną gronkowcową, które mogą zdarzać się u dorosłych i u dzieci. Pożywką dla gronkowca złocistego są ciastka z kremem, lody, mleko i nabiał oraz mięso, ryby i ich przetwory.
Objawy zatrucia – zazwyczaj 3–5 godzin po zjedzeniu zakażonej gronkowcem żywności (lody, kremy, torty, bita śmietana) to gwałtowne wymioty, silne bóle brzucha, a następnie dołącza się obfita biegunka. Chorzy gorączkują, skarżą się na ogólne rozbicie oraz bóle głowy.
Profilaktyka zakaźnych zatruć pokarmowych:
– mycie rąk po wyjściu z ubikacji i przed przygotowywaniem i spożywaniem posiłków,
– utrzymywanie w czystości naczyń, sprzętów kuchennych i samej kuchni (ulubionym siedliskiem bakterii są wilgotne gąbki i zmywaki), – przechowywanie żywności w niskiej temperaturze, zapobieganie rozmrażaniu i ponownemu zamrażaniu żywności,
– wydzielenie miejsca w lodówce na surowy drób, mięso i jaja tak, aby nie stykały się z innymi produktami,
– całkowite rozmrażanie drobiu, mięsa, ryb i ich przetworów przed przystąpieniem do smażenia, pieczenia, gotowania,
– poddawanie żywności działaniu wysokiej temperatury (gotowanie, pieczenie, duszenie), które jest najłatwiejszym sposobem niszczenia zarazka (smażenie jest mniej skuteczne),
– mycie jaj przed rozbiciem skorupki,
– parzenie we wrzątku przez 10 sekund jaj używanych do wyrobu potraw i deserów nie poddawanych działaniu wysokiej temperatury,
– unikanie lodów i ciastek pochodzących od nieznanych wytwórców i przygodnych sprzedawców,
– sprawdzanie daty przydatności do spożycia wszystkich produktów.
– mycie rąk po wyjściu z ubikacji i przed przygotowywaniem i spożywaniem posiłków,
– utrzymywanie w czystości naczyń, sprzętów kuchennych i samej kuchni (ulubionym siedliskiem bakterii są wilgotne gąbki i zmywaki), – przechowywanie żywności w niskiej temperaturze, zapobieganie rozmrażaniu i ponownemu zamrażaniu żywności,
– wydzielenie miejsca w lodówce na surowy drób, mięso i jaja tak, aby nie stykały się z innymi produktami,
– całkowite rozmrażanie drobiu, mięsa, ryb i ich przetworów przed przystąpieniem do smażenia, pieczenia, gotowania,
– poddawanie żywności działaniu wysokiej temperatury (gotowanie, pieczenie, duszenie), które jest najłatwiejszym sposobem niszczenia zarazka (smażenie jest mniej skuteczne),
– mycie jaj przed rozbiciem skorupki,
– parzenie we wrzątku przez 10 sekund jaj używanych do wyrobu potraw i deserów nie poddawanych działaniu wysokiej temperatury,
– unikanie lodów i ciastek pochodzących od nieznanych wytwórców i przygodnych sprzedawców,
– sprawdzanie daty przydatności do spożycia wszystkich produktów.
(red), źródło www.wsse.katowice.pl/