Ekoserwis: Pytanie do eksperta

Każdy obiekt mieszkalny lub użyteczności publicznej musi mieć rozwiązany problem odprowadzenia ścieków. W większych skupiskach ludności, gdzie funkcjonuje rozwinięta infrastruktura, ścieki z wewnętrznych instalacji odprowadzane są do kanalizacji zbiorczej. Odmienne rozwiązania stosuje się w przypadku zabudowy rozproszonej: małego osiedla na peryferiach miasta, rozproszonych zabudowań położonych na terenach wiejskich, pensjonatów i hoteli położonych w odosobnieniu. Wiele małych gmin zrezygnowało z budowy systemów kanalizacyjnych i dużych oczyszczalni ścieków komunalnych w zamian montując przydomowe oczyszczalnie ścieków, które właściwie dobrane, gwarantują osiągnięcie wymaganych efektów ekologicznych przez te gminy.  Warto zatem pamiętać, że zbiorcza kanalizacja nie jest jedynym rozwiązaniem, a na pewno nie jest rozwiązaniem najlepszym w przypadku miejscowości o rozproszonej zabudowie lub znacznych różnicach wysokości. Zgodnie z art. 42 pkt. 4 ustawy Prawo wodne w miejscach, gdzie budowa systemów kanalizacji zbiorczej nie przyniosłaby korzyści dla środowiska lub powodowałaby nadmierne koszty, należy stosować systemy indywidualne lub inne rozwiązania zapewniające ochronę środowiska. Podejmowanie decyzji o instalacji przydomowej oczyszczalni wymaga rozważenia szeregu czynników: środowiskowych, technicznych, prawnych i ekonomicznych. Analiza opłacalności takiej inwestycji realizowana jest zawsze w alternatywie do sytuacji aktualnej lub innego planowanego działania. Do najczęściej spotykanych alternatyw przy podejmowaniu decyzji o wykonaniu przydomowej oczyszczalni jest podłączenie domu do miejskiej lub gminnej sieci kanalizacyjnej i zakup lub utrzymanie zbiornika bezodpływowego (szamba). Analiza opłacalności ma na celu oszacowanie korzyści w przypadku podjęcia określonej decyzji inwestycyjnej. Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków jest działaniem proekologicznym i ekonomicznie efektywnym. W związku z tym istnieją możliwości dofinansowania realizacji takiej inwestycji z kilku źródeł. Jednym z najkorzystniejszych form dofinansowania są pożyczki preferencyjne udzielane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Fundusz wspomaga inwestycje związane z budowę przydomowych oczyszczalni ścieków od kilku lat. Do chwili obecnej dzięki pomocy Funduszu wybudowano 289 przydomowych oczyszczalni, a kwota dofinansowania przekroczyła 2 315 782 zł. Jednym z dokumentów wymaganych przez Fundusz przy ocenie wniosków o dofinansowanie jest program budowy przydomowych oczyszczalni ścieków w rejonie podlegający zatwierdzeniu przez właściwy organ stanowiący i kontrolny. Program tego rodzaju zawiera m.in. dane w odniesieniu do osób gotowych podjąć działania inwestycyjne, analizuje dostępne kierunki działań techniczno-technologiczne, wskazuje parametry ekonomiczne związane z realizacją przedsięwzięć (wartość nakładów inwestycyjnych, źródła finansowania), opisuje spodziewane efekty ekologiczne. Celem szczegółowym programu jest przedstawienie i opisanie typowych konstrukcji przydomowych oczyszczalni ścieków, przedstawienie warunków ich eksploatacji, uwarunkowań prawnych związanych z wykonaniem instalacji, ocena kosztów inwestycyjnych zadań, wypracowanie optymalnego montażu finansowego, opartego na wykorzystaniu zewnętrznych środków finansowych oraz środków użytkowników.