Kącik ZUS
Chcę przejść na wcześniejszą emeryturę. Na koniec 1998 r. mam 20 lat pracy, w tym 15 w szczególnych warunkach. Czy dla mnie wiek emerytalny jest także wydłużony?
Tomasz z Wodzisławia
Dla osób ubiegających się o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury wiek emerytalny nie ulega zmianie i jest to z reguły 55 lat dla kobiet i 60 lat mężczyzn.
***
Mój tato pracował w kilku krajach, to jest w Polsce, Niemczech i Włoszech. Czy w każdym z tych państw musi osobno ubiegać się o emeryturę i kto ją będzie wypłacał?
Barbara z Bluszczowa
Wnioskodawca ubiegający się o emeryturę lub rentę z tytułu okresów ubezpieczenia lub zamieszkania przebytych w Polsce i w innych państwach członkowskich, wniosek o te świadczenia powinien złożyć w instytucji miejsca zamieszkania – pełniącej jednocześnie funkcję polskiej instytucji właściwej (JRUM) lub do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS lub do zagranicznej instytucji miejsca zamieszkania.
Data złożenia wniosku jest datą wiążącą zarówno w polskiej instytucji, jak i w zagranicznej. Wniosek zostanie rozpatrzony jednocześnie przez wszystkie instytucje państw członkowskich. Możliwe jest, że po spełnieniu odpowiednich warunków Pani tato dostanie trzy niezależne świadczenia.
***
Do opieki nad naszym rocznym synkiem zatrudniliśmy 24-letnią studentkę. Czy powinniśmy ją zgłosić jako nianię do ubezpieczeń w ZUS?
Wodzisławianka
Tak. Nianię zatrudnioną na podstawie umowy uaktywniającej należy zgłosić do ubezpieczeń w ZUS. Fakt, że osoba ta nie ma tu ukończonych 26 lat i jest studentką nie ma tutaj żadnego znaczenia. Osoba zatrudniona na podstawie umowy uaktywniającej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalno-rentowym i ubezpieczeniu wypadkowemu i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Niania podlega tym ubezpieczeniom pod warunkiem, że nie zachodzą okoliczności wyłączające ten obowiązek. W przypadku zatrudnienia na podstawie takiej umowy rozstrzyganie o obowiązku ubezpieczeń następuje na takich samych zasadach jakie stosuje się wobec zleceniobiorców. Wyjątek stanowi zawarcie umowy uaktywniającej z uczniem lub studentem, do ukończenia przez niego 26 lat. Do umowy uaktywniającej nie stosuje się bowiem art.6 ust.4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym zleceniobiorcy będący uczniami gimnazjów, szkół ponadpodstawowych lub studentami do ukończenia 26 lat – nie podlegają ubezpieczeniom w ZUS. Wynika to z art.6 ust.4a tej ustawy. Zatrudniając nianię na podstawie umowy uaktywniającej, jeden z rodziców dziecka powinien najpierw zgłosić się jako płatnik składek na druku ZUS ZFA. Z kolei nianię należy zgłosić w ciągu 7 dni do ubezpieczeń na druku ZUS ZUA, podając jako kod tytułu ubezpieczeń 04 30. Zgłoszenia trzeba dokonać od dnia oznaczonego w umowie uaktywniającej jako dzień rozpoczęcia jej wykonania.
Beata Kopczyńska, rzecznik prasowy O/ZUS w Rybniku