Zdrowie: UZALEŻNIENIE – PROBLEM DO ROZWIĄZANIA
Każdy, kto sięga po alkohol, narkotyki czy inne substancje psychoaktywne podejmuje ryzyko uzależnienia. Termin „uzależnienie” w języku potocznym stosowany jest głównie do osób nadużywających alkoholu, narkotyków, papierosów czy leków. Może się jednak odnosić do wielu innych zachowań, np. gier hazardowych, gier komputerowych, internetu czy seksu.
Niemal każdy z nas w swoim życiu uległ silnemu impulsowi. Dla większości ludzi picie alkoholu, czy stosowanie innych używek w umiarkowanych ilościach jest przyjemne. Pacjenci trafiający na terapię często tłumaczą się chęcią odreagowania stresu w pracy, z żoną. Uzależnić można się bardzo szybko. Wystarczy pewna regularność i systematyczność. W mózgu z każdą substancją utrwala się tzw. pamięć odurzenia. Im częściej sięgamy po używki pamięć odurzenia się utrwala. Często używki są drogą na skróty w radzeniu sobie z problemami. Wystarczy pójść do sklepu, kupić alkohol otworzyć i wypić. Ulga natychmiastowa, jakże może okazać się zgubna. 100% pewności, że ktoś się nie uzależni jest tylko wtedy, gdy nie sięga po używki.
Przeżywając różne sytuacje w życiu możemy pić towarzysko, ryzykownie, szkodliwie. Jednak gdy przekroczymy pewną linię nie ma powrotu do picia kontrolowanego. Upośledzenie zdolności impulsów leży u podstaw każdego uzależnienia. Początek alkoholizmu czy narkomanii lub innych rodzajów uzależnienia jest bardzo trudny do uchwycenia. Granica między piciem szkodliwym a uzależnieniem jest bardzo płynna, dlatego picie alkoholu w dużych ilościach może skończyć się nałogiem.
Oto trzy z sześciu objawów osiowych uzależnienia, które niemal każdy alkoholik miał, to:
1 - zmiana tolerancji , początkowo zwiększona, w ostatniej fazie zmniejszona tolerancja. Im częściej sięgamy po używki tolerancja wzrasta. Zobrazować można to na przykładzie żołądka i jedzenia. Jeżeli jemy mało, żołądek potrzebuje mało pokarmu, jeżeli jemy więcej, żołądek się rozszerza i żeby się nasycić, potrzebuje więcej pokarmu. Podobnie jest z używkami.
2- upośledzona zdolność kontroli – osoba uzależniona ma trudności z zaprzestaniem zażywania lub picia, np. planuje wypić 1 piwo, a często kończy więcej. Następują ciągi kilku dniowe, wielomiesięczne. Szukanie okazji do picia, brak zdolności kontrolowania wypitego alkoholu, czasu picia
3 – głód substancji - po pewnym czasie, indywidualnym dla każdego może dojść do wytworzenia się sztucznej potrzeby, objawiającej się głodem substancji.
W związku z rozwojem uzależnienia cierpi również rodzina. Po pomoc do poradni może zgłosić się żona lub mąż osoby uzależnionej, jak również dzieci żyjące w rodzinie alkoholowej. Błędnym przekonaniem jest, że jeśli skorzysta z terapii, to stosunki rodzinne wrócą do normy. Pewne zachowania, nawyki, życie w ciągłym napięciu, niepokoju, lękach wyniszczają psychicznie resztę członków rodziny. Mówi się tu o współuzależnieniu i Dorosłych Dzieciach Alkoholików.
Niezależnie od tego czy osoba uzależniona chce podjąć leczenie czy nie ważnym jest żeby ich bliscy zatroszczyli się o siebie, zawalczyli o siebie, swój spokój, odzyskali godność i szacunek do samych siebie.
Trzeźwość to coś więcej niż abstynencja, trzeba uleczyć umysł i duszę, w której kryją się demony, uciszane przez uzależnienie. Bardzo ważna jest systematyczna praca nad sobą. „AL-MED” w Wodzisławiu Śl. i Żorach jest poradnią specjalizującą się w leczeniu uzależnień. Celem jej działania jest udzielanie ambulatoryjnych specjalistycznych świadczeń zdrowotnych. Tutaj pracuje się nad zbudowaniem motywacji u pacjentów, utrzymaniem abstynencji oraz zmianą dotychczasowych postaw. Osoby uzależnione mogą podjąć pracę terapeutyczną w oddziale dziennym (czas trwania 8 tygodni), uczestnicząc w zajęciach grupowych oraz terapii indywidualnej.
Barbara Bania - specjalista terapii uzależnień