Kącik ZUS
Odpowiada: Beata Kopczyńska, rzecznik prasowy O/ZUS w Rybniku
Pobieram nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Uzyskałam informację, że możliwość wyboru tablic średniego dalszego trwania życia, tj. z roku ukończenia wieku emerytalnego lub zgłoszenia wniosku, dotyczy wyłącznie emerytur z wieku powszechnego? Czy to prawda?
Tak. Nowa regulacja ma zastosowanie wyłącznie do emerytury obliczanej na nowych zasadach (zgodnie z art. 26. ustawy emerytalnej), która przysługuje z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, w tym również do emerytury dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. obliczanej z zastosowaniem art. 55. ustawy emerytalnej (w związku z kontynuowaniem ubezpieczenia po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego). Osoby, które mają już ustalone prawo do ww. emerytury, a z wnioskiem o jej przyznanie wystąpiły w okresie, gdy obowiązywała nowa tablica trwania życia w stosunku do tablicy obowiązującej w dniu osiągnięcia powszechnego wiek ta emerytalnego, mogą zgłosić wniosek o ponowne obliczenie emerytury. W takim przypadku ZUS przeliczy emeryturę przy zastosowaniu średniego dalszego trwania życia obowiązującego w dniu ukończenia tego wieku, o ile będzie to dla niej korzystniejsze. Przepis art. 26 ust. 6 ustawy emerytalnej nie ma natomiast zastosowania przy ustalaniu wysokości świadczeń przyznawanych z tytułu ukończenia niższego od powszechnego wieku emerytalnego, tj.: emerytury na podstawie art. 184. ustawy emerytalnej emerytury częściowej, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Miałam przerwę w pracy w okresie przed 1990 r. spowodowaną opieką nad dziećmi. Na urlopie bezpłatnym byłam przez trzy lata. Czy ten okres będzie miał wpływ na wysokość mojej emerytury?
Tak. Przepisy przewidują taką możliwość. Przy ustalaniu kapitału początkowego okresy opieki nad dzieckiem (np. okresy urlopu wychowawczego lub urlopu bezpłatnego) uwzględnia się po 1,3 proc. podstawy wymiaru kapitału początkowego za każdy rok tych okresów (z uwzględnieniem pełnych miesięcy), a nie jak dotychczas po 0,7 proc. podstawy wymiaru. Jeśli ma pani już ustalony kapitał początkowy z uwzględnieniem okresów opieki nad dzieckiem, może zgłosić pani wniosek o ponowne jego ustalenie. W razie niezgłoszenia takiego wniosku do czasu przejścia na emeryturę (również na emeryturę częściową, emeryturę pomostową lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne) ZUS z urzędu przeliczy kapitał początkowy przy obliczaniu wysokości świadczenia, o które będzie się pani ubiegała. Jeśli są osoby, które już pobierają któreś z wymienionych świadczeń, a miały kapitał początkowy ustalony na podstawie wcześniejszych, mniej korzystnych przepisów, mogą wystąpić z wnioskiem o ponowne ustalenie kapitału początkowego i pobieranego świadczenia.
Czy składając wniosek o emeryturę mogę wybrać emeryturę z ustawy emerytalnej lub z Karty nauczyciela?
Jeśli chce pani skorzystać z emerytury z Karty nauczyciela, to wniosek należy złożyć przed ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego właściwego według daty urodzenia oraz rozwiązać przed tą datą stosunek pracy. Po przyznaniu emerytury z Karty nauczyciela i osiągnięciu wymaganego wieku emerytalnego będzie pani mogła złożyć wniosek o nową emeryturę przyznaną według nowych zasad. Z tym, że przy obliczaniu emerytury zostanie ona pomniejszona o kwoty wypłaconej emerytury nauczycielskiej. ZUS podejmie wypłatę tego świadczenia, którebędzie korzystniejsze.