Urząd miasta ma WCK. WCK wydaje gazetę. Czyja jest gazeta?

WODZISŁAW ŚL. Przypomnijmy, że w trakcie grudniowej sesji radni mieli podjąć uchwałę w sprawie nadania statutu miejskiemu czasopismu. Wykreślili jednak ten punkt z porządku obrad. Głównym powodem było stanowisko radców prawnych, którzy wskazywali na wątpliwości prawne projektu uchwały. Głównie chodziło o wprowadzenie statutu miesięcznika, którego wydawcą nie jest bezpośrednio magistrat, a podległa mu jednostka. Zdaniem radców ustalenie właściciela, który na tamten moment był niewiadomą, jest kluczowe dla przyszłości uchwały, która mogłaby zostać zaskarżona przez nadzór prawny wojewody. – Trzeba dojść do tego na podstawie dokumentów, jak to się stało, że wydawcą Gazety Wodzisławskiej stało się WCK. Na dziś tego nie wiemy – wyjaśniali wówczas radcy prawni: Adrianna Tatarczyk-Makówka i Aleksander Guła, zobowiązując się do ustalenia tej kwestii.

Statut może nadać tylko WCK

Podczas jednej z ostatniej sesji radcy przedstawili podsumowanie swoich działań. Na początku stwierdzili, że pierwszy numer Gazety Wodzisławskiej pojawił się w styczniu 2008 r. Z uwagi na treść dokumentów znajdujących się w aktach rejestrowych czasopismo można uznać za kontynuację Serwisu Wodzisławskiego z 1928 r. Następnie przekazali najważniejsze ustalenie, którym jest wniosek, że wydawcą Gazety Wodzisławskiej jest Wodzisławskie Centrum Kultury. – Potwierdzają to stosowne wpisy w Rejestrze Dzienników i Czasopism prowadzonym przez Sąd Okręgowy w Katowicach. Redagowanie i wydawanie gazety społeczno-kulturalnej należy także do zadań statutowych WCK – mówił Aleksander Guła. Dodał, że to właśnie temu podmiotowi przysługuje uprawnienie do nadania statutu gazecie, a nie radzie miasta.

To rada zadecydowała o zmianie wydawcy

Radcy prawni wyjaśnili podczas obrad, że decyzja o zmianie wydawcy czasopisma zapadła na sesji w listopadzie 2000 r. Przyjęta została wówczas uchwała w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miasta Wodzisławia Śl. – Zmiana dotyczyła m.in. likwidacji od stycznia 2001 r. Referatu Informacji Prasowej, który dotychczas zajmował się wydawaniem miejskiej gazety. Protokół z sesji zawiera krótką informację o jednomyślnym podjęciu przez radę przedmiotowej uchwały. Odnotowano także prośbę radnego Janusza Wyleżycha o wyjaśnienie zapisu uchwały w sprawie przeniesienia gazety samorządowej „Serwis Wodzisławski” do MOK „Centrum” – przekazywał Guła zwracając uwagę, że rada została wtedy poinformowana o zamiarze dokonania zmiany wydawcy czasopisma poprzez przeniesienie go do miejskiej jednostki organizacyjnej. Adrianna Tatarczyk-Makówka podkreśliła, że zmiana wydawcy faktycznie nastąpiła i stan ten trwa nieprzerwanie do dnia dzisiejszego, bo ponad 20 lat czasopismo wydawane jest przez miejską jednostkę kultury. – W naszym mniemaniu doszło do zawarcia ustnej umowy darowizny pomiędzy miastem a WCK i teraz, żeby nastąpił odwrotny efekt WCK musiałoby w jakiś sposób przekazać prawa do tego tytułu na rzecz gminy z powrotem – mówiła.

Co dalej?

O komentarz do sprawy poprosiliśmy radnego Adriana Jędryki, który był jednym z inicjatorów wprowadzeniu zmian w miejskiej gazecie. – Wydawanie gazet przez władze lokalne to kontrowersyjna sprawa. Organizacje monitorujące władze takie jak Helsińska Fundacja Praw Człowieka wskazują, że mogą być one poważnym zagrożeniem dla wolności słowa. Dlatego moim zdaniem gazeta wydawana przez miasto powinna mieć jasno określone zasady funkcjonowania, żeby uniknąć podejrzeń o stronniczość. Niestety interpretacja przyjęta przez radców prawnych budzi poważne wątpliwości i oddala nas od realizacji tego celu, dlatego będę szukał innych rozwiązań – mówi nam. Zapytaliśmy pana radnego również o to, czy jego zdaniem miasto w ogóle powinno wydawać miejską gazetę za pieniądze podatników. – Uważam, że miasto powinno wydawać biuletyn informujący o działalności organów miasta, ale według jasno określonych zasad i niekonkurujący z mediami lokalnymi np. w kwestii reklam, czy newsów – odpowiedział nam.(juk)

Zabronić miastom i gminom wydawania gazet – komentarz

Wyjaśnienia wodzisławskich radców prawnych potwierdzają jedynie to, co było wiadomym od dawna. Skoro Wodzisławskie Centrum Kultury wydaje Gazetę Wodzisławską, a z kolei WCK jest jednostką organizacyjną Urzędu Miasta w Wodzisławiu Śl., to można uznać, że de facto jest to gazeta wydawana przez wodzisławskich urzędników. Dyrektora WCK, tego który wydaje gazetę, mianuje i zwalnia prezydent Wodzisławia. Dyrektor WCK jest od prezydenta całkowicie zależny. Czy wydawana przez WCK gazeta może być zatem niezależna? Przy okazji przejmowania przez państwowy Orlen gazet grupy PolskaPress, tematowi gazet samorządowych przyjrzała się Sieć Obywatelska Watchdog Polska. Do jakich wniosków doszła? „Prowadzenie mediów to nie jest biznes, jak każdy inny. To jest czwarta władza, która patrzy innym władzom na ręce i te właśnie władze muszą być od mediów odseparowane” – przypominają autorzy raportu, którzy zwrócili uwagę, że gazety władzy udają coś, czym nie są. Udają prasę, ale nie spełniają standardu oczekiwanego od prasy. „Autorzy artykułów często nie są dziennikarzami, a urzędnikami” – przypomniano w raporcie. Tak jak w Wodzisławiu i Gazecie Wodzisławskiej, której redaktorem naczelnym jest rzeczniczka Urzędu Miasta, a więc urzędniczka. Zdaniem Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska, należy wprost zabronić wydawanie gazet przez władzę i jej instytucje. „Oczywiście powinno wystarczyć to, że nie ma podstawy prawnej do ich wydawania. Jednak fakt, że przez lata sądy rejestrowały te tytuły, powoduje, że dziś nie da się inaczej tej sytuacji zakończyć” – czytamy w raporcie.Artur Marcisz