Kuźnia polskości

Stał się on wkrótce miejscem spotkań politycznych, a także kulturalnych polskich działaczy z całego powiatu rybnickiego. To właśnie pod jego wpływem powstawały w Zebrzydowicach organizacje i stowarzyszenia o charakterze narodowym, jak na przykład Towarzystwo Polek czy oddział Polskiej Organizacji Walczącej Górnego Śląska.

Patriotyczny „Manifest polskości” miał miejsce także w tamtejszej szkole. W 1920 roku zebrzydowickie dzieci, podobnie jak ich rówieśnicy z Wrześni, odmówiły nauki w języku niemieckim. Po plebiscycie w 1922 roku wieś włączono do Polski. Charakterystyczny dla tej dzielnicy jest tak zwany „Zebrzydowicki zameczek”– dawny budynek dworski, który na początku XX w. był centrum polityczno–kulturalnym skupiającym polskich działaczy narodowych (dawna „kuźnia polskości”)