Wiara przetrwała tu ponad sześć wieków

Raszczycką parafię erygowano dwukrotnie. Dzisiaj należy do dekanatu pogrzebieńskiego i liczy 1454 parafian. Posiada też swoją filię w Żytnej.

Historia zatoczyła koło

Według historycznych dokumentów parafia w Raszczycach powstała w 1447 roku i była wówczas częścią dekanatu raciborskiego. Najprawdopodobniej jednak istniała jeszcze wcześniej, bo już w połowie XIV wieku. Mówią o tym m.in. znajdujące się w archiwach dokumenty archidiakonatu opolskiego. Wynika z nich, że w Raszczycach jeszcze przed 1447 rokiem stał już kościół parafialny. Zaledwie niecałe dwa wieki Raszczyce cieszyły się samodzielnością. W XVI wieku raszczycki kościół stał się filią kościoła w Markowicach, a miejscowość została przyłączona do marklowickiej parafii. Na kolejną własną parafię wierni z Raszczyc musieli czekać prawie… 300 lat.  Historia zatoczyła koło w styczniu 1919 roku. Pierwszym krokiem w powrocie do samodzielności było utworzenie we wsi kuracji. W wyniku podziału Górnego Śląska w 1922 roku również stacja duszpasterska w Raszczycach została przedzielona granicą. Sześć lat później, 1 sierpnia 1925 roku podniesiono ją po raz drugi w historii do rangi parafii. Jest jedną z niewielu parafii na terenie obecnego powiatu rybnickiego, które dały początek parafiom w nowych miejscowościach. Od 1998 roku posiada swoją filę w Żytnej. Obecnie parafię oprócz Raszczyc tworzą miejscowości Żytna z kościołem rektorskim oraz Budzin z kaplicą pw. św. Jana Nepomucena.

Dwa kościoły i filia

Od początku istnienia, a więc od co najmniej 1447 roku kościół w Raszczycach poświęcony jest świętym Szymonowi i Judzie. Świątynia ta prawdopodobnie nie była pierwszą. Drewniany kościół ze względu na coraz to większą liczbę wiernych trzeba było rozbudować. Powiększono go w 1608 roku a zakończono około 1638 roku i w takiej postaci świątynia przetrwała aż do początku XX wieku. Nowy murowany kościół w centrum wsi zbudowano w 1911 roku w miejscu starego drewnianego. Jesienią tego samego roku konsekrował go bp Karol Augustin, sufragan wrocławski, a świątynia otrzymała wezwanie tych samych świętych –Szymona i Judy Tadeusza. Przez kolejne lata kościół przetrwał różne historyczne zawieruchy. Poważnie świątynię uszkodziły działania wojenne w 1945 roku. Zniszczenia szybko jednak naprawiono. Jako jeden z nielicznych, raszczycki kościół ma swoją własną filię. W latach 1986 – 88 w wchodzącej w skład parafii Żytnej wybudowany został niewielki kościół filialny pw. św. Jana Nepomucena. Konsekrowano go w 1989 roku, a dziewięć lat później opiekę nad mieszkańcami Żytnej zlecono parafii w Raszczycach.

Legenda lochów

Jak w każdej leciwej parafii, również w tej raszczyckiej nie może zabraknąć lokalnej legendy przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Otóż w części wsi zwanej Bednarkowcem, na sztucznym nasypie niegdyś znajdował się niewielki zamek obronny z wieżą. Do dzisiaj zachowały się fundamenty tej budowli wraz z piwnicami. We wschodniej części znajdują się resztki murów chlewni, browaru i stodół. Obronne grodzisko prawdopodobnie istniało już w XIII wieku i przez miejscowych zwane było „Słusznym gródkiem”. Krążąca od pokoleń legenda mówi, że w zamkowym skarbcu  wciąż znajdują się bogactwa. Z lochów do skarbca istnieje tajemne przejście. Skarb jednak znaleźć można tylko raz w roku, w Niedzielę Palmową. Wtedy bowiem, podczas „sumy” tajemne przejście otwiera się na parę minut.

Proboszczowie parafii

W ciągu kilku wieków swojego istnienia Raszczyce miały wielu proboszczów. Pierwszym był ks. Jan Kandziora (1918–1933). Ksiądz Kandziora w maju 1918 roku dostał pod opiekę nowo powstałą we wsi stację duszpasterską, gdzie wybudował kościół, probostwo oraz zaplecze gospodarcze. Pierwszy raszczycki proboszcz dał się poznać jako aktywny Polak, zwłaszcza w latach powstań i plebiscytu na Górnym Śląsku, za co niejednokrotnie spotykały go szykany ze strony Niemców. Po trzecim Powstaniu Śląskim i przed plebiscytem Niemcy urządzili sobie polowanie na duchownego więc musiał on uciekać do Jastrzębia. Potem służył parafianom aż do 1933 roku. Po nim u świętych Szymona i Judy kolejno duszpasterzowali: Robert Szynawa (1933–1940), ks. Augustyn Melz (1940–1956), ks. Paweł Bekiesz administrator (1956–1957), ks. Alojzy Tomecki (1957–1979), ks. Karol Machnik proboszcz (1979–1987) oraz ks. Tadeusz Strach proboszcz (1987–1999). W 1999 roku w raszczyckiej parafii zjawił się ks. Marek Kirszniok. Najpierw jako administrator, a od 2000 roku jako proboszcz. Nowy proboszcz szybko zjednał sobie parafian. Opiekuje się nimi i służy im już od 13 lat. Podczas pełnienia swojej posługi w parafii ksiądz Kirszniok przez dziewięć lat był dekanalnym duszpasterzem nauczycieli dekanatu Pogrzebień, był też przez dwa lata wicedziekanem. Od 2004 roku pełni funkcję dziekana.

Małgorzata Sarapkiewicz

---

Parafia św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Raszczycach (gm. Lyski)

• Adres, kancelaria: ul. Raciborska 10, 47–435 Raszczyce, kontakt: tel. 32/430–00–85, e–mail: raszczyce@archidiecezja.katowice.pl, strona internetowa: www.raszczyce.cba.pl/parafia.html
• Proboszcz:  ks. Marek Kirszniok
• Liczba parafian: 1454
• Odpust parafialny: ostatnia niedziela października, pierwsza niedziela czerwca – kościół w Żytnej
• Wieczna adoracja: 4 listopada, 18 września w Żytnej
• Msze święte: w tygodniu –poniedziałek, środa, piątek godz.18.00 (X–III godz.17.00), wtorek godz.7.30 i czwartek godz.17.00 (msza szkolna), sobota – godz.18.00 oraz godz.16.00 (kościół rektorski w Żytnej), w niedzielę –godz.7.00 i godz.10.30, godz.15:.00 nieszpory (w kościele parafialnym) oraz godz.9.00 (kościół w Żytnej).
• Inne kościoły i kaplice: kościół św. Jana Nepomucena w Żytnej.
• Inne miejscowości: Budzin, Żytna
• Ulice: Raszczyce –Górna, Krótka, Łąkowa, Polna, Poprzeczna, Raciborska, Robotnicza, Rudzka, Rybnicka, Sportowa, Szkolna, Wąska, Wiejska oraz Żytna –Budzińska, Grabie, Leśna, Pogrzebieńska, Poprzeczna, Rybnicka, Sobieskiego, Wolności.
• Cmentarz: parafialny
• Dekanat: Pogrzebień