Kącik ZUS
Beata Kopczyńska, rzecznik prasowy O/ZUS w Rybniku
Do 2004 roku pracowałem w szkodliwych warunkach przez 26 lat, mam na to świadectwo pracy. Czy mogę przejść na wcześniejszą emeryturę?
O ile urodził się Pan po 1948 roku i jeśli na 1 stycznia 1999 r udokumentuje Pan w sumie 25 lat pracy (składkowych i nieskładkowych), w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach, to po ukończeniu 60 lat będzie Pan mógł przejść na wcześniejszą emeryturę. Jeśli nie ma Pan 25 lat pracy na koniec 1998 r., to po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego będzie mógł Pan złożyć wniosek o emeryturę wraz z rekompensatę za to, że nie skorzystał Pan z wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.
Miałam przerwę w pracy w okresie przed 1990 r. spowodowaną koniecznością sprawowania opieki nad dziećmi. Na urlopie bezpłatnym byłam przez trzy lata. Czy ten okres będzie miał wpływ na wysokość mojej emerytury?
Tak, przepisy przewidują taką możliwość. Przy ustalaniu kapitału początkowego okresy opieki nad dzieckiem (np. okresy urlopu wychowawczego lub urlopu bezpłatnego) uwzględnia się po 1,3 proc. podstawy wymiaru kapitału początkowego za każdy rok tych okresów (z uwzględnieniem pełnych miesięcy), a nie jak dotychczas po 0,7 proc. podstawy wymiaru.
Jeśli ma pani już ustalony kapitał początkowy z uwzględnieniem okresów opieki nad dzieckiem, może zgłosić Pani wniosek o ponowne jego ustalenie. W razie niezgłoszenia takiego wniosku do czasu przejścia na emeryturę (również na emeryturę częściową, emeryturę pomostową lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne), Zakład Ubezpieczeń Społecznych z urzędu przeliczy kapitał początkowy przy obliczaniu wysokości świadczenia o które będzie się pani ubiegała. Jeśli są osoby, które już pobierają któreś z wymienionych świadczeń, a miały kapitał początkowy ustalony na podstawie wcześniejszych mniej korzystnych przepisów mogą wystąpić z wnioskiem o ponowne ustalenie kapitału początkowego i pobieranego świadczenia.
W czerwcu urodzę dziecko. Jak wysoki dostanę zasiłek macierzyński, skoro zlikwidowany został dodatkowy urlop macierzyński i kiedy powinnam złożyć wniosek u pracodawcy?
Po zmianach maksymalny termin na złożenie wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego wydłużył się z 14 do 21 dni. Jeżeli wniosek złoży pani w tym terminie o urlop macierzyński i rodzicielski, wówczas zasiłek macierzyński za cały okres dostanie pani w wysokości 80 procent wyliczonej kwoty. Jeżeli o urlop rodzicielski wystąpi pani później, wówczas za okres urlopu macierzyńskiego i pierwsze sześć tygodni rodzicielskiego, w przypadku urodzenia jednego dziecka, dostanie pani 100 procent, a za pozostały okres już 60 procent.