Trzydzieści milionów na nowe programy

– Wraz z nowym rokiem nadchodzą nowe perspektywy rozwoju. Za sprawą kolejnych projektów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach chcemy nadal efektywnie działać i wspierać wszelkie działania na rzecz ochrony środowiska w naszym regionie. Tylko w ubiegłym roku w województwie śląskim przeznaczono na ten cel miliony złotych. To ogromna kwota, która pozwoliła naszym mieszkańcom oraz różnym placówkom i instytucjom, w tym szkołom czy strażakom, na wdrożenie zmian przyjaznych środowisku – mówi wojewoda śląski Jarosław Wieczorek.

– Jesteśmy cały czas w kontakcie ze wszystkimi grupami społecznymi. Obserwujemy, rozmawiamy i na bieżąco monitorujemy jakie jest zapotrzebowanie na dofinansowanie zadań dotyczących ochrony środowiska. A jako Fundusz jesteśmy po to, żeby te działania wspierać finansowo, stąd nowe Programy – wyjaśnia Tomasz Bednarek, prezes WFOŚiGW w Katowicach.

Jednym z nich jest konkurs „Ekopracownia pod chmurką”, z łącznym budżetem w wysokości 2 mln zł, skierowany jest do organów prowadzących placówki oświatowe z terenu województwa śląskiego. Jego celem jest utworzenie przestrzeni przeznaczonej do prowadzenia zajęć dydaktycznych z zakresu przyrody, biologii, ekologii, geografii, geologii itp. w szkołach podstawowych oraz szkołach średnich. Poza tym programem kontynuowane są programy „Zielona Pracownia_Projekt”, którego nabór kończy się 3 lutego 2023 roku, oraz „Zielona Pracownia”.

Podobnym programem, ale skierowanym do gmin jest „Zielona przestrzeń”. To pomysł na utworzenie terenów zieleni służących dostosowaniu przestrzeni publicznej do potrzeb społecznych oraz umożliwienie społeczeństwu korzystania z ich walorów, zwiększając zaangażowanie społeczności lokalnej. Budżet na ten program to 5 mln zł.

Program „Zielono-niebieska infrastruktura” to z kolei propozycja, która ma na celu podnieść poziom ochrony przed skutkami zmian klimatu poprzez zwiększenie retencji wód opadowych i roztopowych oraz zastosowanie nowoczesnych i efektywnych rozwiązań służących ograniczeniu zużycia wody, przeciwdziałaniu suszy, zatrzymaniu wody deszczowej w miejscu opadu, w tym rozwój zielono-niebieskiej infrastruktury. Na ten cel Fundusz przeznaczy aż 10 mln zł, w tym 5 mln zł w formie dotacji. 7 mln zł zostanie przeznaczone na program „Poprawy Jakości Powietrza w województwie śląskim – odnawialne źródła energii w obiektach użyteczności publicznej”. Dofinasowana zostanie wymiana nieefektywnego źródła ciepła opalanego węglem oraz zakup i montaż odnawialnych źródeł energii w tym pomp ciepła, kotłów na biomasę i fotowoltaiki.

Poszerza się w tym roku oferta dla strażaków. Już nie tylko dofinansowanie do zakupu wozów bojowych czy sprzętu pożarniczego, a także wsparcie Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych, ale także dotacja na zakup specjalistycznego sprzętu wykorzystywanego w akcjach ratowniczych oraz podczas usuwania skutków zagrożeń środowiska. To program „Bezpieczny Strażak”. W programie „Eko Remiza” strażacy z OSP mogą sięgnąć po środki na kompleksową termomodernizację strażackich remiz, które w niektórych miejscowościach są w opłakanym stanie.

Program „Przydomowa oczyszczalnia” w ubiegłym roku pojawił się w ofercie WFOŚiGW w Katowicach jako pilotaż. Okazało się, że cieszy tak dużym zainteresowaniem, że budżet przeznaczony na ten cel został wyczerpany już w ciągu niespełna dwóch miesięcy. To program skierowany do właścicieli i współwłaścicieli nieruchomości położonych na terenach województwa śląskiego, na których nie funkcjonuje i nie jest przewidywana budowa zbiorczej kanalizacji sanitarnej. Dofinansowany zostanie zakup i montaż przydomowej oczyszczalni ścieków o wydajności nie więcej niż 7,5 m3/d. Fundusz przeznaczył na ten cel 4 mln zł, ale biorąc pod uwagę zainteresowanie istnieje możliwość zwiększenia tej puli środków.

Łącznie na nowe programy uruchamiane w 2023 roku WFOŚIGW w Katowicach przeznaczy ponad 30 mln zł.

W 2022 roku Fundusz na ochronę środowiska w województwie śląskim udzielił łącznie ponad 850 mln zł dofinansowania. Zdecydowana większość środków, to programy NFOŚiGW realizowane przez WFOŚiGW w Katowicach. Najwięcej środków, bo ponad 542,1 mln zł, pochłonął program Czyste Powietrze. To Program, który jest przeznaczony dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych, lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą. Dotacje na termomodernizację domu i wymianę źródeł ciepła wynoszą do 66 tys. zł dla podstawowego poziomu dofinansowania, do 99 tys. zł dla podwyższonego poziomu dofinansowania lub do 135 tys. zł dla najwyższego poziomu dofinansowania. Do tego dochodzi dodatkowo dofinansowanie audytu energetycznego do 100 proc. (maksymalnie 1,2 tys. zł). Drugi pod względem wydatkowania środków jest program Ciepłe Mieszkanie, na którego realizację Fundusz w ubiegłym roku przeznaczył 63,9 mln zł. To z kolei jest Program dla gmin, które następnie będą ogłaszać nabór na swoim terenie dla osób fizycznych, posiadających tytuł prawny wynikający z prawa własności lub ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego, znajdującego się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym. W przypadku najbardziej zanieczyszczonych gmin dotacja może wynosić do 17,5 tys. zł dla podstawowego poziomu dofinansowania, do 26,9 tys. zł dla podwyższonego poziomu dofinansowania i do 39,9 tys. zł dla najwyższego poziomu dofinansowania. Budżet dla całej Polski to 1,4 mld zł, z czego niemal 125 mln zł zarezerwowane jest dla województwa śląskiego. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach zakończył pierwszy nabór wniosków w tym programie. Dofinansowanie w ramach programu Ciepłe Mieszkanie ma otrzymać 28 gmin. Łączna kwota dofinansowania to prawie 113 mln zł. Najwięcej środków, bo ponad 19 mln zł ma otrzymać gmina Bielsko-Biała, a także Zabrze, Bytom i Chorzów – po ponad 11 mln zł.

– Dzięki tym środkom w prawie 5 tys. mieszkań wymienione zostaną źródła ciepła na bardziej ekologiczne i przyjazne środowisku. Jesteśmy bardzo zadowoleni, bo praktycznie wyczerpaliśmy pulę środków przeznaczonych na województwo śląskie w programie Ciepłe Mieszkanie – mówi Tomasz Bednarek.

(Eco)