Kim był Goldmann, Timm, Hermann? W Jaki sposób wpisali się w historię wsi, tworzących obecnie Jastrzębie-Zdrój? Czy w okolicach ulicy Maryjowiec istniało pastwisko i to na dodatek górskie? O tym, jak wiele tajemnic tkwi w nazewnictwie jastrzębskich ulic, mówiono podczas kolejnej edycji „Przystanku Muzeum” w Galerii Historii Miasta.

Zbliża się 80. rocznica Tragedii Górnośląskiej. W związku tym podczas poniedziałkowej sesji Sejmiku Województwa Śląskiego przyjęto uchwałę o obchodach rocznicy w 2025 roku. 

Biała dama i zbuntowani chłopi podpalający dobra pańskie. Prawda, że brzmi ciekawie? Okazuje się, że ziemia jastrzębska pełna jest fascynującej historii, dramatycznych chwil, które działy się tutaj przed wiekami. Niemymi świadkami tamtych wydarzeń są zamki i pałace. Tak jak ten w Boryni. Kryje on niejedną tajemnicę.

11 listopada 1980 roku w Jastrzębiu-Zdroju mieszkańcy celebrowali otwarcie Domu Handlowego „Gwarek” zamiast Święta Niepodległości. W czasach PRL ważniejsza była rocznica rewolucji październikowej, a nowy sklep przyciągnął tłumy, stając się wydarzeniem dnia.

Odwiedziny duszpasterskie, czyli popularna kolęda tradycyjnie przypada na czas po Bożym Narodzeniu i Nowym Roku. Jednak księża z jednej z jastrzębskich parafii już w najbliższy piątek zaczynają odwiedzać jastrzębian w domach.

Zaduszki, Dzień Zaduszny przypada na dzień 2 listopada i w Kościele katolickim poświęcony jest wszystkim zmarłym, którzy przebywają w czyśćcu. Ma to być miejsce ich pośmiertnej pokuty. Na jastrzębskich cmentarzach znajdują się między innymi groby sapera, powstańców, zaginionych bez wieści oraz ofiar I i II wojny światowej.

1 listopada to w polskiej tradycji dzień Wszystkich Świętych. Na terenie Jastrzębia jest kościół pod takim wezwaniem i znajduje się w sołectwie Szeroka. Swoją genezą sięga końca XIII wieku. Na parafialnym cmentarzu możemy zobaczyć wyjątkowy pomnik, postawiony przy grobie żołnierzy poległych w czasie I wojny światowej oraz powstańców śląskich.

Na tym cmentarzu pamięć o zmarłych wyraża się nie poprzez zapalenie zniczy, ale położenia kamienia na grobie. Nie obchodzi się tam dnia Wszystkich Świętych, co nie oznacza, że zapomina się zmarłych. Cechą charakterystyczną tego miejsca są pionowe nagrobki zwane macewami. Chodzi o cmentarz żydowski w Żorach, który choć mocno zniszczony...

Kolejne spotkanie z cyklu Przystanek Muzeum było poświęcone Henrykowi Sławikowi, a właściwie historii szkoły dla polskich uchodźców wojennych w Balatonboglar na Węgrzech w latach 1939-1944. Z tej okazji do Jastrzębia przyjechał jej autor Laszlo Szentes.

W ramach ósmej już edycji Przystanku Muzeum, Miejski Ośrodek Kultury w Jastrzębiu-Zdroju zaprasza na wykład dra Mariana Małeckiego, poświęcony bitwie granicznej pod Pszczyną w 1939 roku. Mowa będzie m.in. o działaniach wojennych prowadzonych wtedy w rejonie Bożej Góry i Jastrzębia.

1 września to 85. rocznica wybuchu II wojny światowej. Także w Jastrzębiu-Zdroju toczyły się walki z niemieckim najeźdźcą. Uroczystości związane z uczczeniem bohaterskich obrońców ojczyzny zaczęły się już rano. 

We wsi ginęły dzieci. Zrozpaczone matki odchodziły od zmysłów i poszukiwały swoich pociech. Nie przynosiło to efektów i do ludzi powoli docierało, że to sprawka Mamuny. Sposób na odzyskanie dziecka był tylko jeden.

Ostatnia już wakacyjna wycieczka po dawnym jastrzębskim kurorcie zgromadziła spore grono zainteresowanych. Mimo że był to upalny dzień, nie zabrakło opowieści o skoczni narciarskiej oraz spaceru urokliwą Doliną Mikołaja.

Magia towarzyszyła człowiekowi już od najdawniejszych czasów. To właśnie do posiadaczy tych tajemnych mocy zwracali się ludzie z różnymi prośbami. Pragnęli zdrowia, szczęścia, ale też - i tak bywało - wyrównania rachunków z nielubianym sąsiadem. O dawnych tradycjach ziemi jastrzębskiej opowiada pani Ewelina Kuśka.

Kamienie graniczne z krzyżami maltańskimi to kolejne odkrycie jastrzębskiego pasjonata historii Marka Wróbla, który przed laty odnalazł m.in. zabytkową wannę z uzdrowiska oraz tablicę z 1909 roku z wiaduktu kolejowego.

Walki trwały trzy godziny i Niemcy wywiesili białą flagę. Już mogło się wydawać, że Polacy brawurową akcją opanowali dworzec kolejowy, gdzie bronił się wróg, kiedy usłyszeli turkot nadciągającego pociągu pancernego nr 32. Silny ogień artyleryjski zmusił powstańców do wycofania się. W sierpniu, 105 lat temu wybuchło I Powstanie Śląskie.