Eugeniusz Kuczera

ur. 18.12.1902, zm. 23.12.1970

Ksiądz Eugeniusz Kuczera urodził się 18 grudnia 1902 w Koźlu. Po ukończeniu seminarium duchownego święcenia kapłańskie otrzymał 20 czerwca 1926. W latach 1937 – 1940 był kuratusem w parafii św. Andrzeja Boboli w Wirku (Ruda Śląska). W 1940 roku objął urząd substytuta w parafii św. Józefa w Rudzie Śląskiej. Zastępował proboszcza Jana Skrzypczyka, który zmuszony był ukrywać się z obawy przed aresztowaniem przez Niemców. W listopadzie 1944 został przeniesiony z Rudy Śląskiej do Wodzisławia Śląskiego. Tu objął urząd administratora parafii po śmierci długoletniego proboszcza ks. Franciszka Schnalkego. Na skutek zmian politycznych i nastania po 1945 roku reżimu komunistycznego, formalnie proboszczem został dopiero w roku 1957. Było to po tzw. odwilży październikowej 1956 roku i potępieniu stalinowskiego systemu. W roku 1955 ks. Eugeniusz Kuczera został mianowany dziekanem dekanatu wodzisławskiego.

Wodzisławskiemu duszpasterzowi przypadło sprawować posługę kapłańską w jednym z najbardziej tragicznych okresów w dziejach Wodzisławia Śląskiego. Bowiem czas końca II wojny światowej przyniósł prawie całkowitą zagładę miasta. Przyszło mu też duszpasterzować w Wodzisławiu Śląskim w czasie dwóch okrutnych totalitaryzmów XX wieku. Przyszedł do Wodzisławia (noszącego w tym czasie nazwę Loslau) w okresie okupacyjnych rządów pogańskiego niemieckiego nazizmu. Po wojnie kierował parafią w równie ciężkim okresie, bo w czasach ateistycznego reżimu komunistycznego w tym w jego najokrutniejszej postaci – stalinizmu. Był w Wodzisławiu, mieście które zwłaszcza od lat 60. XX wieku rozwijało się w niesamowitym tempie. Budowa zwłaszcza kopalń powodowała ogromny napływ ludności z całej Polski a tym samym ogromny wysiłek pracy duszpasterskiej w czasach komunistycznej dyktatury.

Zbliżające się zakończenie drugiej wojny światowej okazało się katastrofą dla miasta i jego mieszkańców. Wypierając okupacyjne wojska niemieckie armia radziecka dokonała nalotów na miasto w lutym i marcu 1945. Pierwsze bomby rosyjskie spadły na Wodzisław już 2 lutego 1945 roku, w wyniku czego 17 osób zostało zabitych. Walki o miasto zakończyły się 26 marca 1945 jego prawie całkowitym zniszczeniem.

W wyniku działań wojennych ucierpiał neogotycki kościół parafialny zbudowany w roku 1910. Na skutek nalotów zburzona została barokowa wieża, której pierwotny wygląd przywrócono dopiero za czasów ks. Bogusława Płonki (2001 r.). Zniszczeniu uległ dach kościoła i piękne sklepienie oraz wyposażenie świątyni. Ślady po tych zniszczeniach można jeszcze dzisiaj oglądać na zewnątrz. Zachowano je dla potomności. Spustoszeń i zniszczenia organów dokonali rosyjscy żołnierze. Świątynia w takim stanie nie nadawała się do użytku. Pierwszą mszę świętą po przejściu frontu ksiądz Kuczera odprawił 8 kwietnia 1945 roku w kaplicy cmentarnej na ul. Pszowskiej. Msze święte odprawiano też w kaplicy na Wilchwach (na obecnej ul. Czarneckiego) oraz w altance przy szpitalu obok kościoła. Nabożeństwa odprawiano od maja 1945 roku w salce na probostwie. Mimo ogromnych strat postanowiono odbudować zniszczoną świątynię licząc na pomoc parafian. Prace remontowe kościoła rozpoczął ks. Kuczera latem 1945 roku. Już na koniec października zdecydowano, że msze święte będą odprawiane w kościele, a pierwszą z nich odprawił 4 listopada 1945 roku katowicki ordynariusz ks. bp Stanisław Adamski. Ks. Kuczera w tych trudnych czasach odbudowy i niedostatku miał doskonałego pomocnika w osobie wikarego ks. Ewalda Kasperczyka, który wiele godzin poświecił pracując fizycznie przy odbudowie kościoła. W roku 1949 odnowiono ołtarze boczne, odnowiono figury i obrazy kościelne. W ołtarzu głównym umieszczono nowy obraz Matki Boskiej Wniebowziętej, patronki kościoła. Prace remontowe w kościele trwały do roku 1955. Jednocześnie wprowadzono za ks. Kuczery wiele udogodnień w wodzisławskim Domu Bożym. Zainstalowano instalację głośnikową, centralne ogrzewania, odmalowano wnętrze kościoła, wreszcie w roku 1957 zamontowano na wieży dzwony, skonfiskowane przez Niemców w czasie okupacji. Także za ks. Kuczery remontowano probostwo oraz zadbano o jego otoczenie.

Mimo ubóstwa i zniszczeń w wodzisławskim kościele parafialnym, za czasów ks. Kuczery zorganizowano wiele pięknych uroczystości. Między innymi w roku 1951 uroczyście obchodzono jubileusz 25. rocznicy święceń kapłańskich ks. Kuczery. Także Rok Maryjny 1954 pod przewodnictwem ks. Kuczery był uroczyście obchodzony w parafii. Kolejne wielkie uroczystości odbywały się w roku 1961 z okazji 50-lecia poświęcenia kościoła. Uczestniczył w nich bp Adamski. Także jego dziełem było podjęcie czuwania z okazji rozpoczęcia Soboru Watykańskiego II (1962 r.).

Ks. Kuczera wielką wagę przykładał do czynów miłosierdzia. Rozpoczął swoją służbę od zorganizowania kuchni ludowej po przejściu frontu w 1945 roku, która wydawała na probostwie i w tzw. domu starców blisko sześćset posiłków dziennie. W listopadzie 1945 roku zorganizował „tydzień miłosierdzia”.

Ks. Kuczera odnowił po roku 1945 także organizacje i stowarzyszenia kościelne, które działały przed II wojną światową. Organizował pielgrzymki, poświęcał sztandary kościelnych stowarzyszeń. Jednak na skutek zmiany systemu i walki z Kościołem Katolickim komunistycznych władz, życie organizacji kościelnych zamarło pod koniec lat 40. XX wieku. Za czasów ks. Kuczery pojawiła się myśl usamodzielnienia Wilchw, które stały się wkrótce oddzielną parafią. Także za czasów ks. Kuczery rozpoczęto w roku 1961 budowę domu mieszkalnego przy ul. Szkolnej, w którym potem zamieszkał. Pierwotnym zamysłem ks. Kuczery była budowa nowego probostwa, ale zgody władz państwowych nie było. Wówczas postanowił zbudować wspomniany dom na nazwisko swojej siostry. Po jej śmierci przekazał budynek na własność parafii wodzisławskiej.

W 1948 roku jako administrator w Wodzisławiu, został wizytatorem okręgowym dla szkół powszechnych i przedszkoli w dekanacie wodzisławskim, a w 1955 roku, w związku z reorganizacją dekanatów, jak wspomniano został dziekanem dekanatu wodzisławskiego.

6 września 1957 r. zgodnie z dekretem bp Stanisława Adamskiego z 20 lipca 1957 r. został oficjalnie proboszczem i pełnił tę funkcję do 1965 roku. Dla ratowania swojego słabego zdrowia ks. Eugeniusz Kuczera wyjeżdżał raz w roku na miesięczny wypoczynek. W kwietniu 1965 roku złożył rezygnację z funkcji proboszcza na ręce katowickiego sufragana ks. bp Juliusza Bieńka ze względu na zły stan zdrowia. Probostwo wodzisławskie przekazał ks. Józefowi Tchórzowi z Marklowic 31 sierpnia 1965 roku.

Ks. Eugeniusz Kuczera zmarł 23 grudnia 1970 w Wodzisławiu Śląskim. Jego pogrzeb odbył się 27 grudnia 1970 roku. Został pochowany na cmentarzu przy ulicy Pszowskiej. W kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia NMP w Wodzisławiu Śląskim znajduje się tablica pamiątkowa jemu poświęcona. Jej treść jest następująca: „Ks. Prob. Eugeniuszowi Kuczerze w XXX rocznicę śmierci – wdzięczni za 25 lat posługi kapłańskiej – parafianie 1945 – 1970 – 2000”.

Kazimierz Mroczek