Wacławczyk kontra Lenk. Wniosek do prokuratury, NIK i RIO

- Na powyższy krok zdecydowaliśmy się w związku ze zleceniem przez UM produkcji i promocji (zintensyfikowanej w szczycie kampanii wyborczej) komercyjnego materiału filmowego o nazwie "Racibórz zmienia się dla Ciebie", którego tytuł jest jednocześnie głównym hasłem wyborczym aktualnego prezydenta Raciborza – Mirosława Lenka, używanym przez niego na plakatach wyborczych i w materiałach internetowych - pisze Piotr Dominiak ze sztabu wyborczego KWW Dawida Wacławczyka.

- Jako podatnicy czujemy się wykorzystani i zmuszeni do współfinansowania kampanii wyborczej Mirosława Lenka, a jako mieszkańcy jesteśmy zdegustowani faktem wykorzystywania środków publicznych do wspierania własnej kampanii wyborczej. Jesteśmy bezwzględnie przekonani o tym, że praktyka ta jest niezwykle wątpliwa pod względem moralnym, tym bardziej, że taka sama sytuacja miała miejsce przed czterema laty. Tym razem uznaliśmy, że nadeszła pora wyjaśnić czy jest ona zgodna w prawem - dodaje Dominiak.

Uzasadnienie:

Prezydentem Miasta jest Pan Mirosław Lenk. Sprawuje on swój urząd od 8 lat, czyli od 2006 roku. Obecnie kandyduje w wyborach samorządowych na tą samą funkcję. Został zgłoszony przez „Komitet Wyborczy Wyborców Razem dla Raciborza i Mirosław Lenk”. Jego hasło wyborcze umieszczone na pierwszym plakacie wyborczym brzmi: „Racibórz zmienia się dla Ciebie” (dowód: wpis Pana Mirosława Lenka na portalu Facebook z dnia 26 października br.).

Przed wyborami Urząd Miasta w Raciborzu zlecił zewnętrznej firmie wykonanie spotu reklamowego pod taką samą nazwą jak hasło reklamowe Prezydenta: „Racibórz zmienia się dla Ciebie”. Film przedstawia wydarzenia oraz inwestycje, które miały miejsce tylko i wyłącznie w latach 2006–2014, czyli dokładnie podczas 2 ostatnich kadencji sprawującego obecnie urząd Prezydenta Miasta Pana Mirosława Lenka. Przypomina o tym lektorka, mówiąc:

„W latach 2006 – 2014 miasto realizowało ogromne projekty z udziałem środków finansowych pozyskanych (...). Przez ostatnie 8 lat do budżetu miasta wpłynęło (...). Od roku 2006 do dziś powstało (...)”.

Na końcu filmu znajduje się podsumowanie:

„W Raciborzu na przestrzeni ostatnich 8 lat zmieniło się wiele. Były to zmiany dokładnie przemyślane, zaplanowane a następnie zrealizowane. Wszystkim przyświecał jeden cel: by w sercu gminy i w dzielnicach mieszkało się komfortowo i bezpiecznie a Racibórz stał się przyjazny dla mieszkańców, turystów i biznesmenów. Pamiętaj: „Racibórz zmienia się dla Ciebie.” I na koniec wyświetla się duże hasło reklamowe Prezydenta Mirosława Lenka z obecnej kampanii wyborczej: „Racibórz zmienia się dla Ciebie”.

Po powstaniu plakatu wyborczego Prezydenta, Urząd Miasta umieścił w/w film jako duże ogłoszenie płatne na jednym z popularnych portali związanych z Raciborzem. Przesłanie filmu jest jednoznaczne: jest to sprawozdanie z ostatnich 8 lat sprawowania urzędu przez obecnego Prezydenta Miasta. Przygotowanie tego typu materiałów promocyjnych nie jest typową praktyką Urzędu Miasta Racibórz. Dotychczas takie materiały nie były realizowane, trudno więc przyjąć, że materiał przypadkowo łączy się z kampanią obecnego Prezydenta Miasta.

Do tej pory Prezydent Miasta systematycznie raz w roku spotykał się z mieszkańcami dzielnic Raciborza, by przedstawić sprawozdanie z poprzedniego roku. Nie było więc potrzeby tworzenia materiału jeszcze raz podsumowującego ostatnie 8 lat. Szczególnie, że materiał nie jest obiektywnym przedstawieniem sukcesów i porażek. Jest reklamą władzy samorządowej w stosunku do swoich wyborców.

Zarówno zlecenie wykonania tego typu filmu, jak również promowanie go jako płatnego ogłoszenia, może stanowić naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Aby zostały podjęte w tym zakresie czynności sprawdzające, Regionalna Izba Obrachunkowa została powiadomiona o sytuacji osobnym pismem. Jednak takie działania mogą również być przekroczeniem uprawnień funkcjonariuszy publicznych skutkującym działaniem na szkodę interesu publicznego.

26 października 2014 roku Prezydent Miasta przedstawił na portalu Facebook swój pierwszy plakat wyborczy z hasłem „Racibórz zmienia się dla Ciebie”. Plakaty zostały rozklejone na ulicach Raciborza, a następnie Urząd Miasta w Raciborzu zamieścił ogłoszenie płatne w lokalnym portalu internetowym z 10 minutowym materiałem reklamowym pod tytułem „Racibórz zmienia się dla Ciebie”. Może to stanowić udzielenie komitetowi wyborczemu korzyści majątkowej o charakterze niematerialnym – art. 507 Kodeksu wyborczego.

Z rejestru umów podpisanych przez Urząd Miasta wynika, że bezpośrednio przed rozpoczęciem kampanii wyborczej zlecono wykonanie zadania pod tytułem: Film „Racibórz zmienia się dla Ciebie”. Data zamówienia filmu oraz fakt, że nie stosowano prawa o zamówieniach publicznych nasuwa wątpliwości co do przeznaczenia filmu. Zupełnie inaczej zostałby odebrany, gdyby film został rozpowszechniony bezpośrednio po wyborach.

Niezależnie od tego wątpliwości budzi również to, czy do zadań gminy należy promocja własnej miejscowości wśród swoich mieszkańców (patrz: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 6 grudnia 2000 r. sygn.: I SA/Gd 2038/99, gdzie stwierdzono, że promocję miasta można uznać za zadanie własne gminy, jeśli jej zakres, forma, koszt i wiarygodność pozwala na racjonalne założenie, że wspólnota samorządowa osiągnie wymierne korzyści).

Wnosimy również, aby ze względu na okoliczności sprawy, które związane są z wyborami samorządowymi, czynności były prowadzone lub nadzorowane przez Prokuratorów Prokuratury Okręgowej. Jeżeli jednak w opinii Pani Prokurator nie zachodzi taka potrzeba, prosimy o skierowanie sprawy do rozpoznania do innej prokuratury niż Prokuratura Rejonowa w Raciborzu. Nie mamy uwag dotyczących pracy prokuratorów z tej jednostki, jednak dla ostudzenia emocji i poczucia pełnej bezstronności wydaje się zasadne, by sprawa była rozpatrywana przez prokuratora nie związanego z Raciborzem.