Ksiądz Jan Szywalski przedstawia kapelana Straży Granicznej
Stulecie odrodzenia państwa polskiego obchodzone w listopadzie ubiegłego roku to równocześnie stulecie odtworzenia Wojska Polskiego. Przedtem, pod zaborami przez 120 lat Polacy musieli często służyć w obcych armiach.
W nowym odrodzonym w 1918 roku Polskim Wojsku normalnością była obecność kapelanów. (Biskupstwo Polowe ma w tym roku 100. rocznicę swego istnienia). Z pewną lokalną dumą patrzymy w Raciborzu na pomnik arcybiskupa Józefa Gawliny, Biskupa Polowego, którym był od 1933 roku, a czasie II wojny światowej towarzyszył armii gen Andersa. Człowiek wielkiego autorytetu, zasłużony nie tylko w dziedzinie duszpasterskiej, ale również jako dyplomata. Arcybiskup Józef Gawlina jest pochowany na cmentarzu pod Monte Cassino wśród żołnierzy, którym towarzyszył podczas pamiętnych walk w 1944 roku.
Po II wojnie światowej w Ludowym Wojsku Polskim nie było kapelanów wojskowych. Duszpasterstwo wojskowe zostało wznowione po 1989 roku. Pierwszym biskupem polowym był ks. bp Leszek Głódź, a od 2010 roku jest nim bp Józef Guzdek.
Spotkanie z ks. Arturem Suską, kapelanem SG
W Raciborzu jest przy ul. Dąbrowskiego jednostka Straży Granicznej, a jej kapelanem od ponad roku jest ks. Artur Suska. Można się od niego dowiedzieć wiele ciekawych szczegółów o tym specyficznym duszpasterstwie.
– Najpierw proszę o kilka słów na temat struktury duszpasterstwa wojskowego. Ksiądz chyba nie podlega naszemu biskupowi opolskiemu?
– Ks. Artur: Istnieje w Polsce osobna diecezja – wojskowa, obejmująca swym zasięgiem cały kraj. Moim biskupem jest ks. Józef Guzdek, Biskup Polowy Wojska Polskiego. Jednym z dekanatów Ordynariatu Polowego jest Dekanat Straży Granicznej.
– U nas diecezja jest podzielona na dekanaty, mniej więcej po dziesięć parafii, a jak wygląda to w wojskowej diecezji?
– Struktura jest podobna: są dekanaty odpowiadające rodzajom sił zbrojnych i okręgom wojskowym, z tym, że są terytorialnie bardzo duże, okręgi wojskowe są szeroko rozrzucone po kraju.
– Rozumiem; są więc dziekani, a pod nim kapelani.
– Tak, są dziekani, a im podlegają kapelani. Kapelani wojskowi są zobowiązani do przestrzegania prawa kościelnego powszechnego i partykularnego w sprawach związanych z duszpasterstwem i dyscypliną kościelną oraz regulaminu wojskowego w sprawach dyscypliny wojskowej.
– Jak wielka jest parafia księdza?
– Ja nie mam parafii.
– Ja myślę o parafii personalnej, gdzie jest jej siedziba?
– Gdy zgłosiłem się do Biskupa Polowego, zostałem skierowany do Straży Granicznej. Jak każdy kandydat przechodziłem kwalifikacje wstępne i dopiero zostałem przyjęty na etat kapelana. W ten sposób zostałem kapelanem – księdzem, który jest także funkcjonariuszem. Śląski Oddział Straży Granicznej ma siedzibę w Raciborzu. Oddział ma w swojej strukturze jeszcze 4 Placówki Straży Granicznej w Opolu, Katowicach – Pyrzowicach, Rudzie Śląskiej i Bielsku – Białej. Tak naprawdę po otwarciu granic nie wszyscy wiedzą czym zajmuje się teraz Straż Graniczna na granicy wewnętrznej. Jesteśmy nowoczesną, dobrze wyposażoną służbą graniczno – migracyjną działającą na obszarze całego kraju. Głównymi naszymi zadaniami jest przeciwdziałanie, zwalczanie i zapobieganie nielegalnej migracji. Codziennie funkcjonariusze ŚlOSG prowadzą kontrole legalności pobytu i kontrole legalności zatrudnienia cudzoziemców na terytorium Polski.
Ze starszego szeregowego na podporucznika. Czy to etyczne względem innych funkcjonariuszy?