Po czeskiej stronie granicy pięknie świętowano wybuch Powstań śląskich [ZDJĘCIA]
W Petrovicach u Karvine, czyli dawnych Piotrowicach, na terenie tamtejszego Centrum Kultury odbyły się 16 sierpnia późnym popołudniem i wieczorem uroczystości związane z upamiętnieniem setnej rocznicy wybuchu I powstania śląskiego.
Obecne Centrum Kultury w Petrovicach zajmuje budynek, w którym kiedyś mieściła się Gospoda u Krutkiego. W 1919 r. budynek ten był miejscem obradowania sztabu powstańców znajdujących się w piotrowickim obozie dla uchodźców z Górnego Śląska. Piotrowice znajdujące się na Zaolziu, w 1919 r. były jeszcze w granicach Polski. Górny Śląsk, choć oddalony raptem o parę kilometrów należał wówczas do państwa niemieckiego i oddzielony był od Zaolzia kordonem granicznym. Piotrowice ze względu na niewielkie oddalenie od powiatu rybnickiego były miejscem ucieczki przed niemieckimi represjami, a później dobrą bazą wypadową dla powstańców. To tutaj, jak przypomniał na wczorajszej konferencji dr hab. Lech Krzyżanowski z Uniwersytetu Śląskiego, zapadła decyzja o wybuchu I powstania, które w nocy z 16 na 17 sierpnia rozgorzało w pierwszej kolejności na terenie obecnej gminy Godów. To stąd powstańcy ruszyli na Skrbeńsko, Gołkowice i Godów, zdobywając te miejscowości w pierwszych godzinach powstania. - Tu w Piotrowicach zapłonęła ta iskra, która wznieciła pożar - podkreślał Krzyżanowski.
Podczas uroczystości - którą prowadziła Halina Bieda, dyrektor Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach - zaprezentowano wystawę "Śląsk - droga ku Niepodległej", znajdującą się w dużej sali Centrum Kultury. Na zewnątrz zaś odsłonięto pamiątkową tablicę przytwierdzoną do głazu znajdującego się przed Centrum Kultury. Na tablicy, ufundowanej przez Instytut Pamięci Narodowej, znajduje się informacja o tym, że to z tego miejsca powstańcy ruszyli do boju. W uroczystości tej, oprócz włodarzy Godowa i Petrovic - Mariusza Adamczyka i Mariana Lebiedzika, wziął udział Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej oraz senator Adam Gawęda, wiceminister energii, a także Stanisław Gawlik, przewodniczący sekcji historii regionu Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej, który od kilku lat zabiegał o odpowiednie upamiętnienie miejsca wybuchu powstania.
Na uroczystościach nie zabrakło również potomków powstańców, w tym m.in. Józefa Musioła, sędziego Sądu Najwyższego w stanie spoczynku, prezesa Towarzystwa Przyjaciół Śląska w Warszawie. - Mój ojciec walczył we wszystkich trzech powstaniach, bracia matki również byli powstańcami, najmłodszy zginął pod Olzą - wspominał Musioł.
Obchody wybuchu powstania zostały uświetnione przez wspaniały występ Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk" im. St. Hadyny. Na scenie petrovickiego Centrum Kultury wystąpiła grupa wokalna Zespołu, wspierana przez jego orkiestrę. Artyści zaprezentowali śląskie ludowe pieśni m.in. "Poszła Karolinka do Gogolina", "Szła dzieweczka", czy "Starzyk". Niektórzy słuchacze śpiewali wspólnie z zespołem te popularne utwory. Później wystąił zespół SBB. Koncertu słuchała m.in. Konsul Generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz.
Warto podkreślić gościnność czeskich gospodarzy Centrum Kultury, w którym przecież odbyła się uroczystość ważna z polskiego punktu widzenia. Marian Lebiedzik, starosta (wójt) Petrovic przyznał, że do niedawna większość mieszkańców nie zdawała sobie sprawy z roli, jaką ich miejscowość odegrała w konflikcie o przynależność Górnego Śląska. Konflikt ten w czeskiej perspektywie przysłonięty był konfliktem czechosłowacko-polskim o Zaolzie, w wyniku którego w 1920 r. znalazło się ono ostatecznie w granicach Czechosłowacji, choć w większości było zamieszkane przez Polaków.
Organizatorem uroczystości było Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach oraz Gminne Centrum Kultury, Sportu i Turystyki w Godowie.
17 sierpnia w Godowie, przy dawnym dworcu PKP odbądą się kolejne uroczystości:
- od godz. 18.30 mobilizacja powstańcza przy ognisku, prezentacja wystawy „Śląsk - droga do Niepodległej”
- godz. 19.00 rekonstrukcja bitwy o Golgotę Godowską, jednej z pierwszych bitew I powstania śląskiego, złożenie kwiatów pod odrestaurowanym Pomnikiem Powstańców Śląskich
- godz. 20.00 multimedialny spektakl muzyczny w wykonaniu Zespołu Fanga, Grzegorza Płonki, Józefa Skrzeka