Zapytaj prawnika: Kupno i sprzedaż samochodu
Kupno samochodu to zazwyczaj poważnie traktowana inwestycja. Coraz częściej strony konstruują indywidualnie umowy sprzedaży, a nie korzystają z publikowanych wzorów. Poniżej podaję przykłady niektórych obowiązków związanych z transakcją sprzedaży pojazdu mechanicznego. Wskazuję również na ochronę prawną przy kupnie używanego pojazdu.
Jakie dokumenty należy przekazać nowemu właścicielowi przy sprzedaży pojazdu?
W razie przeniesienia na inną osobę własności pojazdu zarejestrowanego, dotychczasowy właściciel powinien przekazać nowemu właścicielowi dowód rejestracyjny i kartę pojazdu, jeżeli była wydana. W przypadku jeśli przeniesienie własności dotyczy pojazdu czasowo wycofanego z ruchu dotychczasowy właściciel powinien przekazać nowemu właścicielowi decyzję o czasowym wycofaniu pojazdu i kartę pojazdu, jeżeli była wydana. Sprzedający powinien także przekazać kupującemu potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.
Gdzie należy zgłosić kupno lub sprzedaż samochodu?
Zarówno nabycie, jak i zbycie pojazdu zarejestrowanego jego właściciel obowiązany jest zgłosić staroście w terminie nieprzekraczającym 30 dni.
Uwaga! Ten kto nie zawiadomi o ww. nabyciu lub zbyciu podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 1000 zł. Przepis dotyczący kary odnosi się do transakcji zawartych od 1 stycznia 2020 r.
Czy trzeba zapłacić jakiś podatek?
Tak, podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). Wynosi on 2% wartości rynkowej auta. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i spoczywa na kupującym. Czas na jego zapłatę wynosi 14 dni od powstania obowiązku podatkowego. Zwolnione z podatku są transakcje w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania danej czynności.
Co z ubezpieczeniem samochodu? Czy trzeba kupować nową polisę OC?
Nie, gdyż na nabywcę pojazdu przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego właściciela wynikające z zawartej umowy OC. Nabywca może korzystać z OC poprzedniego właściciela do końca okresu, na który umowa została zawarta, chyba że sam (kupujący, a nie sprzedający) ją wcześniej wypowie. W przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC przez kupującego, ulega ona rozwiązaniu z dniem jej wypowiedzenia. Sprzedający musi jednak pamiętać, że to na nim spoczywa obowiązek powiadomienia na piśmie zakładu ubezpieczeń w terminie 14 dni o zmianie właściciela pojazdu. Nowy właściciel musi jednak bezwzględnie zawrzeć umowę ubezpieczenia OC jeśli zakupił pojazd od osoby, która wbrew obowiązkowi nie zawarła umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Taką umowę nowy właściciel powinien zawrzeć w dniu przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, ale nie później niż z chwilą wprowadzenia pojazdu mechanicznego do ruchu.
Czy przy kupnie używanego samochodu również występuje ochrona w postaci gwarancji lub rękojmi?
Kupującemu używanego pojazdu przysługują takie same uprawnienia, jak osobie, która kupuje nowy samochód. Nie mówię tu o gwarancji, gdyż ta jest uprawnieniem dodatkowym i obowiązuje jedynie gdy została wydana, natomiast rękojmia chroni nabywcę zarówno nowego, jak i używanego samochodu. Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Oczywiście kupując samochód, należy zapoznać się z jego stanem technicznym. Większość umów sprzedaży zawiera bowiem klauzulę, że kupujący zapoznał się ze stanem technicznym pojazdu, stan ten akceptuje, potwierdza sprawność pojazdu i nie wnosi żadnych uwag. W takiej sytuacji znajdzie zastosowanie pojęcie tzw. wad ukrytych czyli takich, o których kupujący w chwili zakupu nie wiedział i nie mógł się dowiedzieć nawet dochowując należytej staranności. Reklamacji nie podlegają usterki związane z normalną eksploatacją (zużyciem) pojazdu.
Odpowiadała Natalia Lewandowska-Fac radca prawny, mediator.