120-letnia pralka trafiła do krzanowickiej izby regionalnej
Izba Regionalna w Krzanowicach pozyskała nowy eksponat z początku XX wieku, liczący sobie 120 lat. – To stara pralka do prania firmy „Miele”- niemieckiego przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją artykułów gospodarstwa domowego (m.in. pralek, chłodziarek, zmywarek do naczyń, itp.) – wyjaśnia interesujący się lokalną historią wiceburmistrz Krzanowic Jarosław Gałkowski.
Firma „Miele”, jak przypomina wiceburmistrz Gałkowski, została założona w 1 lipca 1899 r., przez Carla Miele i Reinharda Zinkanna, której przedmiotem było produkcja wirówek Miele & Cie. – Fabryka zlokalizowana była w budynku po nieczynnym starym tartaku i młynie wodnym. Na początku zatrudniała jedenastu pracowników, którzy prace rozpoczęli od produkcji wirówek do mleka. Pracownicy rozpoczęli prace przy pomocy kilku tokarek i jednej wiertarki. Firma „Miele” jest przedsiębiorstwem rodzinnym, które jest kierowane już przez czwarte pokolenie rodzin założycieli fabryki. Siedziba przedsiębiorstwa znajduje się w Güterslohw w Nadrenii Północna-Westfalia, w Niemczech – zaznacza wiceburmistrz.
Pralka do Krzanowic została przywieziona z probostwa z Nędzy i przekazana do izby regionalnej przez Piotra Jureczka. – Pralka była bardzo zniszczona – zauważa Jarosław Gałkowski. Została więc odnowiona. Drzewo zakonserwowano przeciw dalszej degradacji przez kornika, pomalowano części drewniane, odświeżono części ocynkowane i przywrócono do użytku ręczny mechanizm obrotowy oraz uzupełniono występujące braki.
Pralka składa się drewnianego pojemnika do prania wykonanego z kilkunastu klepek, które zostały ściśnięte trzema pasami z cynkowanej blachy kształtem przypominającego beczkę. Całość od góry jest przykrywana metalową pokrywą ocynkowana z logiem firmy „Miele”. Pokrywa jest zabezpieczona przed otwarciem za pomocą dwóch dociskowych zabezpieczeń. Z boku pralki w górnej części jest ręczny mechanizmu napędzający wirnik poprzez przekładnie kół zębatych. Całe urządzenie pralki stoi na trzech profilowanych nóżkach, gdzie jedna z nich jest z kółkiem umożliwiająca swobodne przemieszczanie urządzenia. W dolnej części pojemnika znajduje się mosiężny kranik do spuszczania wody. – Pralka „Miele Extra” o numerze seryjnym 28, była jedną z pierwszych pralek ręcznych napędzanych siłą mięśni rąk, którą zastąpiono w 1903 roku modelem z wahadłem górnym. W roku 1909 rozpoczęto produkcje z silnikiem elektrycznym – wyjaśnia wiceburmistrz Gałkowski. Pralka po odnowieniu została udostępniona do oglądania, znajduje się w krzanowickiej izbie regionalnej.
źródło: UM Krzanowice, oprac. (mad)
Ludzie
Były wiceburmistrz Krzanowic
