Zapytaj prawnika: Kto odpowiada za szkodę spowodowaną przez zwierzę?
Na tytułowe pytania odpowiada Natalia Lewandowska-Fac - radca prawny i mediator.
Ten kto zwierzę chowa albo się nim posługuje. Nie mówimy w tym miejscu o zwierzętach dzikich, w stanie wolnym. Rozważamy w tym miejscu tylko sytuację dotyczącą wyrządzenia uszczerbku przez zwierzę znajdujące się pod stałą pieczą człowieka. Chować zwierzę to znaczy przez dłuższy czas otaczać je opieką, dawać schronienie, karmić, leczyć itp. Nie trzeba przy tym być jego właścicielem. Posługiwanie się zwierzęciem zakłada wykorzystywanie go do realizacji własnego celu, co może łączyć się z jego chowaniem lub tylko z czasowym posiadaniem. Przepis stanowi, że kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy. Aby uwolnić się od odpowiedzialności należy wykazać, że podjęte zostały wszystkie niezbędne środki staranności, aby uniknąć wyrządzenia szkody.
Nawet jednak gdy osoba, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, nie była odpowiedzialna na zasadzie winy w nadzorze, poszkodowany może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego. Nie oznacza to jednak, że ocena powinna być dokonywana tylko przyjmując kryterium porównania majątków. Ważne są także takie kryteria jak sytuacja życiowa, osobista i rodzinna stron, ich zachowanie w związku ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę.