Tak Rybnik walczy ze smogiem

Termomodernizacje budynków, wymiana lub modernizacja źródeł ciepła, zabudowa odnawialnych źródeł energii, przygotowanie dokumentacji projektowych, ekodotacje – takie działania, warte miliony złotych, podejmuje Rybnik, walcząc o poprawę jakości powietrza w mieście.

W latach 2015-2019 wydano ponad 21 mln zł na termomodernizację 44 wielorodzinnych budynków komunalnych i likwidację 861 pieców węglowych (tzw. „kopciuchów”) w zasobie komunalnym miasta administrowanym przez Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Rybniku. W bieżącym roku wykonano już termomodernizację 4 budynków połączoną z wymianą źródeł ciepła na gazowe (ul. Bogusławskiego 5, 9, 10 oraz Kuboszka 5). Budynek przy ul. Górnośląskiej nr 108 przyłączono do sieci ciepłowniczej. Zlikwidowano 66 pieców węglowych, a wartość zrealizowanych inwestycji wyniosła prawie 3,5 mln zł.

Na chwilę obecną ogrzewanie węglowe starego typu funkcjonuje jeszcze w 2573 z ogólnej liczby 4469 mieszkań administrowanych przez ZGM. Trwają jednak kolejne inwestycje, które poprawią sytuację.

Do 10 stycznia 2021 r. powinna zakończyć się termomodernizacja budynku mieszkalnego przy ul. Lompy 1. Inwestycja warta jest 628 818,80 zł. Trwają roboty wykończeniowe ocieplenia sufitów w piwnicach oraz roboty związane z montażem centralnego ogrzewania. Rozpoczęto roboty związane z ociepleniem cokołu budynku. Termomodernizacja wraz z wymianą źródeł ciepła z węglowego na ogrzewanie gazowe etażowe realizowana jest przy ul. Lompy 2. Inwestycja warta 1 087 995,16 zł powinna zakończyć się na początku maja przyszłego roku. Termomodernizacja wraz z wymianą źródeł ciepła z węglowego na ogrzewanie gazowe etażowe zrealizowana zostanie też w Boguszowicach przy ul. Żurawia 5. Umowę z wykonawcą podpisano 19 listopada, a inwestycja za 785 160 zł zostanie ukończona do 18.05.2021 r.

Sporo inwestycji zrealizowanych zostanie w dzielnicy Niedobczyce. Podpisano umowę na realizację termomodernizacji budynków wraz z podłączeniem do sieci ciepłowniczej przy ul. Gen. Andersa 18 i 20. Obie inwestycje (każda warta ponad 700 tys. zł) powinny zakończyć się do 28 sierpnia 2021 r. Umowy podpisano też na realizację do 31 sierpnia 2021 r. modernizacji wewnętrznej instalacji centralnego ogrzewania w budynkach przy ul. Hetmańskiej 1 a,b,c,d, 5 a oraz 7 ab oraz likwidację kotłowni węglowej przy ul. Hetmańskiej 5 i budową kotłowni gazowej wraz z siecią zewnętrzną. Przy ul. Hetmańskiej 7 a, b będzie wykonywana też termomodernizacja. Umowę z wykonawcą podpisano 18 listopada, a inwestycja warta 422 950 zł powinna zostać zrealizowana do 17 maja 2021 r. Co ważne, trwają postępowania przetargowe na kolejne inwestycje w zasobie ZGM (załącznik).

Rybnik realizuje inwestycje poprawiające jakość powietrza nie tylko w zasobie ZGM. W latach 2015-2019 61 milionów złotych przeznaczono na termomodernizacje, wymianę lub modernizację źródeł ciepła, zabudowę odnawialnych źródeł energii, przygotowanie dokumentacji projektowych w budynkach miejskich takich jak placówki oświatowe, obiekty MOSiR czy siedziby OSP. W 2020 roku realizowane są kolejne zadania inwestycyjne o wartości 6,5 mln zł. Są to m.in.

• budowa kogeneracyjnego źródła energii dla obiektu MOSiR przy ul. Powstańców Śląskich
• wymiana kotła węglowego na instalację pomp ciepła w OSP Stodoły
• zmiana źródła ciepła z gazowego na węzeł wymiennikowy w SP 13
• termomodernizacja budynku OSP Stodoły
• termomodernizacja budynku ZSP nr 4
• termomodernizacja budynku SP 19
• opracowanie dokumentacji: przebudowa kotłowni węglowej na gazową w SP 18
• opracowanie dokumentacji mikroinstalacji fotowoltaicznych dla przedszkoli 10 i 13
• opracowanie dokumentacji: termomodernizacja placówek edukacyjnych (P9, SP16, SP15, P1, SP21, P20,P2, SP2)
• zmiana kotłowni węglowej na instalację pomp ciepła z dostosowaniem instalacji c.o w budynku gospodarczym MOSiR w Kamieniu
• zmiana kotłowni węglowej na kotłownię na pellety w budynku administracyjno-sztaniowym MOSiR w dzielnicy Niedobczyce
• termomodernizacja budynku OSP Kłokocin
• termomodernizacja dachu budynku Warsztatów Mechanicznych RCEZ
• opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej zamiany kotłowni węglowej na gazową w SP 23 i SP 18.

Kolejne zadania inwestycyjne planowane są na rok 2021 r., wstępne założenia zakładają realizację przedsięwzięć wartych łącznie prawie 15 mln zł.

Warto dodać, że w latach 2015-2019 Rybnik przeznaczył 16,3 mln zł na dotacje do ekoinwestycji mieszkańców w budynkach i lokalach mieszkalnych (rozliczono 2099 umów). W 2020 roku sporządzono 84 umowy dotacji na łączną kwotę 762 tys. zł, które obecnie są rozliczane. Przypomnijmy, że o dotacje mogą zgodnie z obowiązującymi zasadami ubiegać się właściciele budynku mieszkalnego wielorodzinnego lub lokalu mieszkalnego. Dotacja obejmuje wymianę starego źródła ciepła na ekologiczne lub montaż odnawialnych źródeł ciepła. Wnioski można składać do 30 września danego roku, termin wykonania inwestycji nie może przekroczyć 31 października danego roku. Wysokość dotacji uzależniona jest od rodzaju inwestycji, wynosi nie więcej niż 50% udokumentowanych kosztów kwalifikowanych.

Ponadto od 2019 r. uruchomiono punkt konsultacyjny programu „Czyste Powietrze”, w ramach którego mieszkańcy Rybnika mogą uzyskać pomoc w uzyskaniu dotacji na ekoinwestycje w budynkach jednorodzinnych. M.in. dzięki tej formie wsparcia mieszkańcy Rybnika złożyli najwięcej wniosków w województwie w ramach programu.

Przypominamy, że na realizację inwestycji poprawiających jakość powietrza Miasto pozyskuje środki zewnętrzne, które mają na celu zmniejszyć obciążenie budżetu miasta oraz znacząco przyspieszyć proces inwestycyjny. Od 2015 r. z Unii Europejskiej oraz budżetu państwa na wymianę źródeł ciepła oraz zmniejszenie zapotrzebowania budynków miejskich na energię Rybnik pozyskał 88 mln zł (fundusze będą wydawane do 2022 r.). W samym tylko 2020 r. uzyskano dofinansowanie na 5 znaczących projektów z zakresu poprawy jakości powietrza ze środków UE i częściowo z budżetu państwa. Projekty dotyczą termomodernizacji budynków mieszkalnych i zmiany źródeł ogrzewania w dzielnicach Boguszowice, Niedobczyce i Śródmieście, obejmują swoim zakresem 57 komunalnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych, ich wartość to ponad 60,4 mln zł, zaś przyznane dofinansowanie to ponad 50,5 mln zł. Inwestycje przewidują w ramach kompleksowej termomodernizacji usunięcie ponad 2100 pieców węglowych i zastąpienie ich kotłami gazowymi oraz przyłączeniem do sieci ciepłowniczej. Miasto złożyło też kolejny wniosek o dofinansowanie na realizację termomodernizacji wraz z wymianą źródeł ciepła budynków mieszkalnych w dzielnicach: Boguszowice i Niedobczyce (Bogusławskiego 1 i 26, Patriotów 4,6,8,9,10,12,14, Śniadeckiego 5, Kadetów 4,6, Paderewskiego 31,33,35,37, Gen. W. Andersa 34, 36, 38, 40, 40A, 40B, 42, 42A, 44, 44A, 44B). Planowana całkowita wartość projektu przekracza 24 mln zł, a realizacja zadań przewidziana jest na lata 2021/2022.

Miasto ubiega się też o dofinansowanie ze środków UE oraz Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych na montaż odnawialnych źródeł energii w budynkach MOSIR w Rybniku i termomodernizacje placówek oświatowych. Projekty dotyczą termomodernizacji szkół podstawowych nr 15, 16, 19, 24 oraz przedszkoli nr 2, 18, 20, 32. Rozstrzygnięcie konkursów planowane jest na przełom 2020 i 2021 r. Kolejne wnioski będą składane w 2021 roku.

Co ważne, od 2021 r. realizowany będzie też program STOP SMOG, w ramach którego będą przeprowadzane wymiany źródeł ciepła i termomodernizacje w jednorodzinnych budynkach mieszkalnych. Miasto w 2020 r. pozyskało na jego realizację 3,18 mln zł dofinansowania z Ministerstwa Rozwoju, co stanowi 60% kosztów zaplanowanych na 5,3 mln zł. Obecnie trwa nabór mający na celu wybór 100 beneficjentów tego programu