Nowiny.pl
Nowiny.pl Regionalny Portal Informacyjny. Codzienny serwis newsowy z terenu Subregionu Zachodniego woj. śląskiego (powiat raciborski, wodzisławski, rybnicki, jastrzębski i żorski).
JastrzebieOnline.pl
JastrzebieOnline.pl JastrzebieOnline.pl to najczęściej odwiedzany portal z Jastrzębie-Zdroju. Codziennie tysiące mieszkańców miasta dowiaduje się od nas o wydarzeniach dziejących się w Jastrzębiu.
eZory.pl
eZory.pl eZory.pl to nowy portal o Żorach stworzony z myślą o dostarczaniu najświeższych i aktualnych informacji lokalnych dla mieszkańców Żor, dotyczących wydarzeń kulturalnych, społecznych, sportowych oraz ważnych informacji miejskich.
AgroNowiny.pl
AgroNowiny.pl Regionalny portal dla rolników. Najnowsze Wiadomości dla rolników, ceny i fachowe porady. Produkcja rolna, hodowla, uprawy, aktualne cenniki rolnicze, technika rolnicza, prawo i agrobiznes.
HistoriON.pl
HistoriON.pl HistoriON to portal dla pasjonatów lokalnej historii. Odkryj fascynującą historię naszego regionu - ciekawe artykuły, wydarzenia, ikony PRL-u, kartka z kalendarza, bohaterowie lokalni, ludzie tej ziemi i biografie na nowym portalu HistoriON.pl
Praca.nowiny.pl
Praca.nowiny.pl Regionalny serwis z ogłoszeniami o pracę oraz informacjami w rynku pracy. Łączymy pracowników i pracodawców w całym regionie.
RowerON
RowerON Projekt „RowerON – wsiadaj na koło, będzie wesoło” to promocja regionu, jego walorów przyrodniczo-kulturowych, infrastruktury rowerowej oraz zachęcenie mieszkańców do aktywnego i zdrowego spędzania czasu.
InspiratON
InspiratON Projekt edukacyjno-medialny „InspiratON – Czas na Zawodowców”, który pomaga uczniom wybrać dobrą szkołę, ciekawy zawód, a potem znaleźć pracę lub założyć własną firmę.
Kupuję - smakuję
Kupuję - smakuję Projekt „Kupuję - smakuję. Wybieram polskie produkty” promujący lokalnych i regionalnych producentów żywności oraz zakupy polskich produktów.
Sport.nowiny.pl
Sport.nowiny.pl Serwis sportowy z regionu. Piłka nożna, siatkówka, koszykówka, biegi. Wyniki, tabele, zapowiedzi.
Sklep.nowiny.pl
Sklep.nowiny.pl Sklep.Nowiny.pl powstał w odpowiedzi na coraz szersze potrzeby naszych czytelników i mieszkańców regionu. Zapraszamy na zakupy wyjątkowych limitowanych produktów!
Instytut Rozwoju Inspiraton
Instytut Rozwoju Inspiraton Instytut powołaliśmy do życia w odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie na przystępne kursy online rozwijające kompetencje zawodowe. Naszą misją jest tworzenie kursów wspierających rozwój kariery naszych kursantów.

Bitwa o Wodzisław 1921

W związku z przypadającą 100. rocznicą wybuchu III powstania śląskiego publikujemy tekst autorstwa historyka Muzeum w Wodzisławiu Śląskim oraz prezesa Towarzystwa Miłośników Ziemi Wodzisławskiej Piotra Hojki, dotyczący starcia powstańczego o Wodzisław.

Bitwa o Wodzisław 1921
Wśród uczestników powstania byli również młodzi chłopcy, w wieku nawet 15-16 lat Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Równo 100 lat temu wybuchło III decydujące o losach Górnego Śląska powstanie. Działania rozpoczęto w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. Powstanie swoim zasięgiem znaczną część Górnego Śląska w tym obszar ziemi wodzisławskiej, rybnickiej i raciborskiej. Siły powstańcze składały się z czterech dużych grup Wschód, Środek, Północ i Południe. W naszym regionie działania operacyjne prowadziła licząca ponad 10 000 powstańców Grupa Południe. W jej skład wchodziły pułki wodzisławski, raciborski, rybnicki i żorski. Siedzibą Grupy Południe przez większą część powstania był Wodzisław. Jak wyglądał początek największego górnośląskiego zrywu na naszym terenie?

Ważny cel

Wczesnym rankiem 3 maja 1921 r. doszło do krwawych walk o Wodzisław. III powstanie śląskie już w pierwszym dniu rozszerzyło się na cały obszar ziemi wodzisławskiej. Obsadzony zarówno przez przybyłe z zewnątrz siły niemieckie jak i zorganizowaną przez miejscowych Niemców samoobronę, pozbawiony obecności wojsk sprzymierzonych Wodzisław, stanowił silny bastion niemieckości w regionie i przeszkodę w marszu nad Odrę. Toteż w planach powstańczych miasto to należało szybko zdobyć aby następnie rozwinąć działania powstańcze na ziemi raciborskiej tj. w kierunku zachodnim i południowym od Wodzisławia oraz uzyskać całkowitą kontrolę nad położonym nad Olzą odcinkiem granicy z Czechosłowacją.

Pierwsza nieudana próba

Większość miejscowości ziemi wodzisławskiej została opanowana przez powstańców już w nocy z 2 na 3 maja. Zebrani w pobliskim Skrzyszowie powstańcy wyruszyli na Wodzisław, gdzie nad ranem w pełni zaskoczyli miejscowych Niemców i miasto szybko zajęto. Gdy oddziały powstańcze przemieszczały się przez Rynek (po osi wchód-zachód), z kawiarni Niemca Wilmanna (Rynek 14), strzelec karabinu maszynowego oddał kilkadziesiąt strzałów do, tym razem nieprzeczuwających niczego, powstańców śląskich. W tym samym czasie również z wieży kościoła pw. Świętej Trójcy padły strzały w kierunku grupujących się na rynku powstańców śląskich. Padli zabici i ranni. W sumie śmierć i rany odniosło kilkunastu powstańców. Kontuzjowany został dowódca pułku wodzisławskiego podporucznik Józef Michalski. Prócz strat osobowych ostrzał wywołał szok i popłoch w wojskach powstańczych, a dodatkowo najważniejszym skutkiem niemieckiego ataku był fakt wycofania się powstańców na rogatki Wodzisławia. Miasto pozostało w rękach niemieckich.

Mobilizacja powstańców

Mobilizujące się kolejne oddziały powstańcze (podległe pod utworzony 14. Wodzisławski Pułk) otoczyły Wodzisław i grupę broniących się w nim Niemców. Siły niemieckie zgodnie z raportami wywiadu szacować możemy na około 30 żołnierzy oraz około 100 wspierających ich mieszkańców miasta. Razem przeciw około 130 Niemców, w Wodzisławiu w ciągu kolejnych godzin powstańcy śląscy zmobilizowali pododdziały 14 Pułku liczące grubo ponad 500 powstańców. Otoczony i pozbawiony pomocy garnizon wodzisławski pod naporem szturmu powstańców jaki miał miejsce 3 maja 1921 r., około godziny 14:00 w większości ratował się ucieczką „w stronę raciborskiego”.

3 maja szczególny dla Wodzisławia

Po zajęciu Wodzisławia powstańcy śląscy mogli opanować tereny położone po wschodniej strony rzeki Odry od granicy z Czechosłowacją po przedmieścia Raciborza i dalej na północ w stronę Góry Świętej Anny. Wodzisław znalazł się w rękach polskich i był to w zasadzie koniec niemieckiej kontroli nad miastem aż do 1 września 1939 r. Bitwę o miasto w 1921 r. upamiętnia napis na miejscowym pomniku powstańców śląskich - „WODZISŁAW”. 3 maja jest więc szczególną datą mającą również inny – lokalny - wymiar w historii naszej miejscowości.

Piotr Hojka

Więcej o działaniach zbrojnych podczas powstań śląskich na ziemi wodzisławskiej przeczytają państwo w książce Piotra Hojki pt. „Czas zmian. Wodzisław i ziemia wodzisławska pomiędzy Cesarstwem Niemieckim a II Rzeczpospolitą”.

Zapoznaj się z regulaminem
zaloguj się lub załóż konto, żeby zarezerwować nicka [po co?].