Rafako Innovation opracowuje technologię modernizacji ciepłowni

Konsorcjum Rafako Innovation (spółka z Grupy RAFAKO S.A.) oraz Instytut Energetyki Odnawialnej zostały liderem listy rankingowej konkursu "Ciepłownia przyszłości, czyli system ciepłowniczy OZE". Konkurs został ogłoszony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju".

Celem projektu jest opracowanie i wdrożenie technologii, które umożliwią przekształcenie systemów ciepłowniczych opartych na paliwach kopalnych w efektywne energetycznie i kosztowo przedsiębiorstwa. Projekt zakłada wykorzystanie odnawialnych źródłach energii w co najmniej 80 proc. Demonstrator technologii będzie zlokalizowany na terenie Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Końskich. Budżet przedsięwzięcia to 38 mln zł.

Energia ze słońca i magazyn ciepła

– Przeprowadziliśmy prace analityczne, które potwierdzają możliwość modernizacji konwencjonalnych systemów ciepłowniczych przy wykorzystaniu zeroemisyjnych odnawialnych źródeł energii. Nasza koncepcja zakłada produkcję energii cieplnej z promieniowania słonecznego za pomocą wielkoskalowych kolektorów słonecznych oraz rozwiązania power to heat z wykorzystaniem zielonej energii. Najistotniejszym jednak elementem systemu będzie sezonowy magazyn ciepła wykonany w technologii dotąd w Polsce niestosowanej – powiedział Mariusz Twardawa, wiceprezes zarządu RAFAKO Innovation Sp. z o.o., lidera konsorcjum.

Rafako informuje, że rozwiązania konsorcjum będzie można zastosować do ciepłowni różnej wielkości w całej Polsce.

Rosnące wymagania środowiskowe

Obecnie około 83% koncesjonowanych przedsiębiorstw ciepłowniczych nie spełnia kryterium przedsiębiorstwa efektywnego energetycznie. Coraz niższa jest też ich rentowność, co wynika m.in. ze stale rosnących cen emisji CO2. Tylko nieliczne przedsiębiorstwa ciepłownicze korzystają z energii pozyskiwanej z OZE.

Projekt nowej dyrektywy o OZE, która dostosowuje ciepłownictwo UE do rosnących celów klimatycznych, zakłada zwiększenie wymagań dotyczących wzrostu udziału ciepła z OZE w Polsce w latach 2021-2030.

- Aktualnie poziom ten wynosi 1,1 punktu procentowego rocznie, a celem jest 1,5 p.p/rok oraz osiągnięcie 40%, zamiast obecnie obowiązującego celu 30%, udziału ciepła z OZE w 2030 roku. Wymagać to będzie integracji zeroemisyjnych OZE w systemach ciepłowniczych i zmiany dotychczasowej roli kotłów węglowych – poinformował Grzegorz Wiśniewski, Prezes Instytutu Energetyki Odnawianej.

- Symulacje wykonane dla PEC Końskie pokazują, że możliwe technicznie i uzasadnione ekonomicznie jest uzyskanie nawet 80% ciepła z OZE dzięki wykorzystaniu energii słonecznej termicznej i niezbilansowanej energii z farm wiatrowych oraz sezonowego magazynu ciepła wspartego tylko szczytową pracą kotła węglowego – G. Wiśniewski.

Szansa dla PEC

Demonstrator technologii będzie zlokalizowany na terenie Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Końskich. Z uwagi na zainstalowane tu moce cieplne i strukturę paliwową wytwarzania ciepła, a nawet warunki meteorologiczne, można uznać to miejsce za reprezentatywne dla większości miejskich systemów ciepłowniczych w Polsce.

– Projekt wpisuje się w strategię naszego przedsiębiorstwa przygotowaną przy dużym wsparciu Instytutu Energetyki Odnawialnej. Dzięki współpracy z Burmistrzem Miasta Końskie Krzysztofem Obratańskim i Zarządem Koneckiej Spółdzielni Mieszkaniowej byliśmy w stanie w krótkim czasie zaproponować obszar demonstracji, dla którego konsorcjum przygotowało analizy. Inwestycja jest szansą dla PEC a głównie dla naszych odbiorców na ustabilizowanie cen ciepła przez uniknięcie stale rosnących kosztów emisji CO2 - wyjaśnił Tomasz Szatkowski prezes PEC Końskie.

– W Gminie Końskie od wielu lat inwestycje w szeroko rozumianą ochronę środowiska traktowane są priorytetowo. Zmodernizowaliśmy gospodarkę wodno-ściekową, oraz gospodarkę odpadową, ograniczamy zużycie energii oraz zanieczyszczenie powietrza wykonując termomodernizację budynków i wymianę kopciuchów na nowe piece, stworzyliśmy od podstaw niskoemisyjną komunikację publiczną. Dlatego od początku wspieraliśmy inicjatywę Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej, która jest naturalną kontynuacją działań naszego samorządu, dającą szansę gminie i mieszkańcom na lepsze warunki życia – podkreślił Burmistrz Miasta i Gminy Końskie Krzysztof Obratański.

Ciepłownie wymagają inwestycji

Modernizacja sektora ciepłowniczego w Polsce wynika z konieczności dostosowania ciepłowniczych jednostek o mocach poniżej 50 MW opartych na spalaniu paliw kopalnych, a w szczególności węgla do wymogów Dyrektywy UE o emisjach z instalacji średniej wielkości (MCP), która od 2025 roku wprowadza standardy emisyjne zanieczyszczeń po raz pierwszy dla tej grupy instalacji. Zgodność z nowymi limitami będzie wymagać modernizacji wielu istniejących elektrociepłowni i ciepłowni o mocy poniżej 50 MW.

Na koniec roku 2019 w Polsce wg URE funkcjonowało do 396 koncesjonowanych przedsiębiorstw ciepłowniczych. Analizy rynkowe wskazują, że ponad 83 proc. jednostek ciepłowniczych wymaga inwestycji.

Przedsięwzięcie „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE”, finansowane jest z Funduszy Europejskich w ramach Programu Inteligentny Rozwój. Postępowanie ogłoszone na potrzeby tego przedsięwzięcia odbywa się w trybie zamówień przedkomercyjnych (PCP).

źródło: Rafako, oprac. ż