Smogowy zegar przestał tykać. Czas minął

Jak zatem wygląda sytuacja w mieście w przededniu wejścia w życie uchwały antysmogowej? 

Domy jednorodzinne

Głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w Rybniku są domy jednorodzinne. Zgodnie z szacunkową inwentaryzacją źródeł ogrzewania przeprowadzoną w 2018 roku - na 18,5 tysiąca domów jednorodzinnych, 14 tysięcy miało ogrzewanie węglowe. Według szacunków miasta, na podstawie danych o dofinansowaniach, z których korzystali mieszkańcy, średnio rocznie mieszkańcy Rybnika wymieniają około tysiąca kotłów. Nie mamy jednak informacji o tym, ile kotłów jest wymienianych bez zewnętrznego wsparcia finansowego, dlatego spodziewamy się, że do wymiany ostatecznie mamy poniżej 10 tysięcy kotłów w domach jednorodzinnych. 

To szacunki, ale stan faktyczny możliwy będzie do ustalenia już w 2022 roku, dzięki obowiązkowemu  spisowi źródeł ciepła do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków  (CEEB)

A co mówią liczby? Że rybniczanie zdecydowani na wymianę źródła ciepła, korzystali z wszelkiej dostępnej w tym zakresie pomocy finansowej:

• blisko 4 tysiące mieszkańców złożyło wnioski do programu Czyste powietrze 
• w sumie przeszło 800 wniosków zakwalifikowało się do realizacji w dwóch w dwóch edycjach programu grantowego
• 48 – budynków zakwalifikowano do programu StopSmog

Dane mogą napawać lekkim optymizmem, choć niestety wciąż nie brakuje takich mieszkańców, którzy nie chcą przyjąć do wiadomości, że od 2022 roku używanie pozaklasowych kotłów będzie zabronione i karane! Tymczasem pierwsze kontrole, przeprowadzane przez strażników miejskich, ruszą już za kilka dni. 

- Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami kontrole straży miejskiej będą bezwzględne wobec tych, którzy mieli możliwość przygotowania się do wymiany kotłów, a nie zrobili nic w tej sprawie przez cztery lata – zapowiada prezydent Kuczera – W przypadku, kiedy ktoś czeka na przyłączenia gazu, dostawę pieca, czy rozliczenie dotacji to w trakcie kontroli straży miejskiej powinien to móc udokumentować. W takich przypadkach nie będzie nałożonego mandatu, ale zostanie wyznaczony termin ponownej kontroli. Takie sytuacja nie zostaną odroczone bezterminowo – informuje prezydent. 

Budynki miejskie

Aby spełnić wymogi uchwały antysmogowej inwestycje przeprowadza też Miasto. Spośród przeanalizowanych budynków miejskich (domy kultury, szkoły, przedszkola, obiekty sportowe, budynki OSP; bez zasobu ZGM) tylko w 12 wymagana była wymiana źródeł ciepła w 2021 r. Inwestycje wymiany źródeł ciepła są w trakcie realizacji w kilku obiektach (to placówki oświatowe i budynki OSP). 

Budynki wielorodzinne - ZGM

W administrowanych przez ZGM budynkach mieszkalnych przestarzałe piece węglowe wymieniane są na źródła ciepła niegenerujące problemu „niskiej emisji”. Prowadzone są też termomodernizacje, dzięki którym zapotrzebowanie budynków na energię cieplną będzie mniejsze. 

W zarządzie rybnickiego Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej jest 249 budynków, w których znajduje się 4590 mieszkań. W 140 budynkach wymieniono już źródła ciepła, a 125 budynków poddano termomodernizacji. 

Źródła ciepła w budynkach ZGM – na 4598 mieszkań komunalnych i socjalnych oraz lokali użytkowych:

• ogrzewanie elektryczne: 27
• ogrzewanie węglowe: 1329
• ogrzewanie sieciowe: 1483
• ogrzewanie gazowe: 1732
• ogrzewanie olejowe: 19
• pompy ciepła: 8

Plany:

• 351 źródeł ciepła do wymiany z bieżącego roku, których wymiana planowana jest w I kwartale 2022 roku
• 2022: planowana wymiana ogrzewania w 469 mieszkaniach
• 2022/2023: planowana wymiana ogrzewania w 404 mieszkaniach
• 2022-2025: planowana wymiana ogrzewania w 175 mieszkaniach.

Efekty

Ilość dni z przekroczoną normą dobową PM10, zgodnie z normą to to 35 dni. Jak to wygląda w Rybniku?

• 2010 – 134 dni
• 2019 – 87 dni
• 2020 – 48 dni
• 2021 – 68 dni

Jak widać, antysmogowe inwestycje Miasta i mieszkańców przynoszą powoli efekty, choć wciąż wiele jest jeszcze do zrobienia.