W Oborze znowu o śmieciach na Dębiczu. Sąsiedzi przyszli zapytać: czy u was śmierdzi?
Parę dni wcześniej - w Studziennej - ze znajomości gospodarki odpadami przepytał głowę miasta mecenas Franciszek Waniek. W poniedziałek serię pytań przygotowali Polowemu mieszkańcy Dębicza na czele z Adamem Witeckim. Prezydent w swych odpowiedziach jest niezmienny i twierdzi, że odory pochodzą z firmy Empol. Przyznał też, dlaczego na wysypisko zwożone są śmieci spoza Raciborza.
Do maleńkiej sali na kempingu w Oborze przyszło więcej osób niż zazwyczaj. Okazało się, że część z nich to sąsiedzi z Dębicza. Słuchali jak prezydent Raciborza Dariusz Polowy zapowiada obniżkę opłaty śmieciowej, bo PK przywozi mniej śmieci z miasta. Usłyszeli, że do systemu opłat nie można ani dołożyć, ani na nim zarabiać.
Spytali więc prezydenta: skoro Miasto tak racjonalnie gospodaruje odpadami, bez profitów, to dlaczego zwozi na wysypisko dodatkowe śmieci spoza Raciborza. Po co?
Przeraźliwy smród zza lasu
Prezydent odparł, że Miasto nie zwozi odpadów z zewnątrz. Urząd odpowiada za te śmieci, które są zbierane w Raciborzu. Ma taki obowiązek: zebrać, przetworzyć, zagospodarować. Koszt wynosi aktualnie mniej niż 21 zł od mieszkańca, więc od 1 stycznia można opłatę obniżyć.
- Jak to Miasto nie ściąga śmieci z zewnętrz? My jesteśmy zza lasu i widzimy co się dzieje na wysypisku. Przyszliśmy do was spytać, czy wam śmierdzi? Bo nam śmierdzi i to jest efekt działalności prezydenta miasta i jego popleczników. Oni ściągają do nas 20 000 ton śmieci z Warszawy na wysypisko. I nie wiadomo co to jest. Dziennie kilka tirów pełnych śmieci przyjeżdża. To, co nam śmierdzi to wysypisko i Empol. Cuchnie u nas codziennie. Przeraźliwie - powiedział w Oborze Adam Witecki jeden z liderów grupy protestującej przeciw odorowi na Dębiczu.
Na jego wystąpienie zareagowała radna Magdalena Kusy. Zaproponowała spotkanie z radnymi, w kameralnym gronie. - My panią zaprosimy do siebie, jak będzie śmierdzieć - oznajmił mieszkaniec. - Mi też śmierdzi - przyznała Kusy.
Pytała, skąd wiadomo, że tiry są z terenu Polski? Padały odpowiedzi, że widać to po rejestracjach, są ponagrywane filmy. Prezydent wskazał, żeby pytać o to w Empolu, ale protestujący uważają, że pytać należy także w miejskiej spółce.
- Prezydent nie odpowiada nam, dlaczego przyjeżdżają tiry i co przywożą. To wciąż jest tajemnica - narzekali przybyli na spotkanie. Sugerowali, by radna przyszła pod wysypisko i policzyła tiry ze śmieciami.
- Dziesiątki tysięcy ton są zwożone. Podaliśmy pana prezesa Makowskiego do prokuratury, bo uważamy, że dochodzi do zagrożenia zdrowia i życia, gdyż nie wiadomo, co my wdychamy? - mówił Witecki.
Nagły smród idzie przez ileś godzin
Prezydent wrócił do 2017 roku i do decyzji Miasta o rozbudowie wysypiska. Jak podał, wówczas w biznesplanie ZZO wpisano, że należy się starać o pozyskiwanie śmieci spoza Raciborza i na tej podstawie wzięto 5 mln zł pożyczki. Ta spłacana jest do dziś.
- My podejmujemy racjonalne działanie, bo nie chcemy brać tych śmieci przez Empol, w cenie preferencyjnej dla nich. Empol ma 200-300 zł taniej na tonie, a my bierzemy na nasze wysypisko śmieci droższe - tłumaczył D. Polowy.
Poruszył wątek smrodu, który według niego pojawia się nagle i tak samo nagle znika.
- Niemożliwe, żeby pochodził z wysypiska, to jest możliwe tylko, gdy niezgodnie z technologią dokonuje się proces fermentacji w procesie beztlenowym, wydziela się smród i idzie przez ileś godzin i nagle to się dzieje - tłumaczył.
Dodał, że łatwo się mówi, że śmieci są zwożone skądś dokądś. - Mam taki jeden przypadek. Dostałem kiedyś w niedzielę SMS o treści, żeby zaprzestać zasmradzać dzielnicę.
- To była 20.47. Odpisałem, że to RIPOK śmierdzi, że co mogę zrobić, skoro taką mamy umowę, że robię maksymalnie dużo, wywieram presję na Empol.
- O 20.56 przyszła odpowiedź: proszę nie kłamać, teraz podjechały tiry ze śmieciami.
- Ja o 21.00 zaproponowałem: zapraszam na obiekt, będę tam za 10 minut, prezes też jest w drodze.
- O 21.06 piszę, że podjeżdżam, później robię zdjęcie tirów, stwierdzam, że są z Empolu i nic nie czuć od nich.
Osoba, z którą pisałem nie podjechała i już się nie odezwała tej niedzieli - zrelacjonował w Oborze prezydent miasta.
Słuchający go mieszkańcy Dębicza powiedziali, że to prezydencka manipulacja, a oni mają pełno takich zdjęć na potwierdzenie swoich tez. - Nam chodzi o ciężarówki tzw. wanny - podkreślali.
Czy kontrolerzy ukończyli studia z wąchania?
- Co się stało, że Empol działa w Raciborzu już 8 czy 9 lat i nigdy tak jeszcze nie śmierdziało? Od kwietnia wali, że nie idzie wytrzymać - mówiła kobieta z głębi sali.
Prezydent tłumaczył, że o nie o tonaż ciężarówek chodzi, ale o Empol, bo na instalacji wykonywano remont, w tym bioreaktorów. Na to Adam Witecki podał, że od prezesa Makowskiego wie, że na wysypisko trafiają odpady z oczyszczalni ścieków.
- My tu żyjemy, czujemy, a miasto nam nie pomaga - skwitowali uczestnicy spotkania.
- Jak tylko jest zgłoszenie, że śmierdzi to ja 3. ludzi wysyłam na Dębicz - odparł D. Polowy.
- A oni mają ukończone jakieś studia z wąchania? Bo ja do swojej pracy mam pewne uprawnienia, a oni przychodzą i woniają. Gdzie pan ich szkolił? Skąd oni mają te miary? - kpiącym tonem dopytywał jeden z mieszkańców.
Dariusz Polowy wyjaśniał, że od 80 dni wykonywane są takie kontrole i robią to konkretni ludzie. Gdyby doszło do sporu sądowego, to oni potwierdzą, że coś wyczuwali w określonym miejscu. - Ja muszę mieć takie potwierdzenia, żeby wyciągać konsekwencje od Empolu - tłumaczył.
- Pan z góry zakłada, że to wina Empolu, a nie naszej spółki - dziwili się słuchający. - Bo wiem, jak to działa u nas - mówił prezydent.
Mieszkańcy zażądali, by włodarz wpuścił ich, jak będzie śmierdziało, żeby weszli na górę wysypiska i sami mogli się przekonać. - Nie ma problemu - zadeklarował Polowy. - Nasze odczucia są inne. My dążymy, żeby się dało mieszkać - przekazywali mieszkańcy. - Zadzwoni pan, ja przyjadę i wchodzimy - obiecał dębiczanom prezydent.
- Robicie za mało, żeby zlikwidować smród, a ten jest dotkliwy na Dębiczu, na Płoni, na Bosackiej. Jedni myślą, że to Odra, inni, że gospodarz coś wylał na polu, albo, że kanalizacja, a to śmierdzą śmieci - skwitował jeden z uczestników.
Prezydent Polowy objaśniał, że smród jaki doskwiera m.in. Dębiczowi nie ma możliwości powstać tam, gdzie jest dostęp tlenu. - Przejrzałem jak powinien działać proces technologiczny Empolu, a jak na wysypisku. Skąd się bierze wydajność roczna wysypiska? Bo wydaje się, że można je zapełnić w miesiąc? Jednak nie wolno więcej przywieźć niż to, co się rozciągnie i zasypie. Ta wydajność wynosi 55 tys. ton rocznie i na jednej zmianie, więcej nie ma szans - mówił włodarz.
Podał też, że w przetwarzaniu śmieci ważne jest by trzymać je w pomieszczeniu na 3 metry wysokim, że mają fermentować, a od spodu powinien być nawiew powietrza, że fermentowniki muszą mieć w podłodze kanały, którymi ma przechodzić powietrze, ale te w instalacji Empolu nie miały nawiewu i dopiero teraz został uzupełniony, że wentylator musi być i choć w decyzji środowiskowej i w pozwoleniu zintegrowanym wskazano, że jest dostarczanie powietrza przez nadmuch, a nie wyciąganie konstrukcyjne, to było to źle zrobione. - Tymczasem każda odpowiedź Empolu jest taka, że robią wszystko zgodnie z technologią - zauważył D. Polowy.
Zwrócił się do marszałka województwa o przegląd technologiczny, ale ten odmówił. - Spytaliśmy na jakiej podstawie ta odmowa, ale ponownie odmówił udzielenia wyjaśnień. My to zaskarżymy. No tak to funkcjonuje - stwierdził prezydent.
Mieszkańcy Dębicza powątpiewali, żeby masa przerabiana w instalacji Empolu, w danej chwili mogła zasmrodzić tak duży teren.
- O 14.00 rozciągają stabilizat i go przysypują. Od 14 do 20 leży, jak ma śmierdzieć? - dziwił się Polowy.
W reakcji usłyszał, że właśnie w tych godzinach śmierdzi. Jeden z uczestników spotkania był na wysypisku, jak powiedział - z wąchaczami urzędu i wtedy śmierdziało. To było daleko od firmy Empol, na górce.
Obawy przed rozbudową RCR i Empolu
- Urodziłam się na Dębicznej i tu mieszkam. Od 34 lat działa wysypisko. To co zrobiono na Dębiczu powinno być karalne. To był zielony zakątek, a powstała sfera przemysłowa, która utrudnia życie mieszkańcom. Odkąd wysypisko powstało to śmierdziało, ale nie zwożono tam “fałszywych” odpadów, z ubojni, z kloaki, czy nie kloaki. Błędem władz było sprowadzenie tu Empolu, to jest karalne niesamowicie. Ulice Dębiczna, Kobylska, czy Rybnicka odczuwają uciążliwość niesamowitą. Jeszcze odpady zielone dołożono. Co nas jeszcze spotka? - pytała jedna z pań biorących udział w spotkaniu.
- Jak się coś buduje to odbywa się wywiad środowiskowy u sąsiadów, a nikt nas nie pytał, czy chcemy, żeby śmierdziało, gdzie jest dokument z taką zgodą mieszkańców, co się podpisali? Daleko od zabudowań należy takie rzeczy budować a nie na osiedlach - wtórował jej siedzący obok mężczyzna.
Ludzie
Radny, były prezydent Raciborza
Radna Miasta Racibórz
Prezydent mówi że składowiska starczy do 2060? To czym się tu martwić? Całą Polskę niech obsługuje.
Pani Lenartowicz tak się troszczyła losem mieszkańców Brzezia, a teraz jak dostała się do sejmu to jakby ten entuzjazm jej opadł.