Biedacy i bogacze ze Śląska. Pietrowice w czołówce. Co z Rybnikiem, Jastrzębiem oraz pozostałymi gminami?
Niewielkie Pietrowice Wielkie w powiecie raciborskim mogą poszczycić się największymi przychodami podatkowymi w przeliczeniu na mieszkańca. W skali całego regionu. Za to powiat raciborski jest pod tym względem jednym z biedniejszych w województwie śląskim. Co z pozostałymi gminami naszego regionu? Sprawdź, czy twoja gmina jest bogata, czy biedna.
Można byłoby przypuszczać, że tam, gdzie wielkie zakłady pracy - Eko-Okna, elektrownia, kopalnie - tam wielkie dochody podatkowe samorządów. Jednak przykład Jastrzębia-Zdroju pokazuje, że ta reguła nie zawsze się sprawdza i nawet obecność wielkiego pracodawcy, generującego wysokopłatne miejsca pracy, nie gwarantuje sukcesu finansowego gminy.
Im większe dochody podatkowe, tym gmina bardziej atrakcyjna jako miejsce do życia i/lub pracy?
Ministerstwo Finansów co roku przygotowuje zestawienie wskaźników dochodów podatkowych gmin, powiatów i województw*. Wskaźniki służą do obliczania wysokości subwencji i wpłat samorządów do budżetu państwa w 2024 r., a także stanowią podstawę do wyliczenia rocznych kwot części wyrównawczej subwencji ogólnej i wpłat na 2024 r.
Niezależnie od znaczenia tych danych dla finansów publicznych, stanowią one ciekawy punkt wyjścia do rozważań na temat kondycji samorządów. Przykładowo dochody podatkowe gmin z tytułu podatku od nieruchomości pochodzą nie tylko od mieszkańców, ale również przedsiębiorców. W tym miejscu warto zauważyć, że o ile maksymalna stawka podatku od budynków mieszkalnych wynosi obecnie 1,15 zł za 1 m2, to w przypadku budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej maksymalna stawka równa się 33,10 zł za 1m2. W praktyce oznacza to, że im wyższe wpływy gminy z tego tytułu, tym więcej firm działa na jej terenie. Możliwa jest też sytuacja, w której firm jest niewiele, ale działa jeden czy kilka ogromnych zakładów. Niezależnie od tego, czy w danej gminie jest dużo małych i średnich firm, czy też kilka wielkich, ich działalność przekłada się nie tylko na wspomniane dochody z tytułu podatku od nieruchomości, ale też na liczbę miejsc pracy, zarobki mieszkańców itd.
Również część dochodów z podatku od osób fizycznych (PIT) trafia do gmin. Jeśli w jednej gminie dochody z tego tytułu są wyższe niż w drugiej, oznacza to, że mieszkańcy tej pierwszej po prostu lepiej zarabiają (niekoniecznie w swojej gminie, ale ważne, że w niej rozliczają się z podatku). To również może prowadzić do wniosków, że w pierwszej gminie żyje się lepiej niż w drugiej. Taka gmina ma również więcej pieniędzy w budżecie. Z drugiej strony nawet zaradność mieszkańców czy lokalizacja dużych zakładów pracy na niewiele się zda, jeśli gmina jest zarządzana w sposób nieefektywny, bez pomysłu. Jak wygląda to w naszym regionie?
Ranking dochodów podatkowych gmin województwa śląskiego
Pietrowice Wielkie z dochodami podatkowymi w wysokości 3 794,26 zł na mieszkańca zajmują 3. miejsce w województwie śląskim pod względem dochodów podatkowych, ustępując jedynie Palowicom i Miasteczku Śląskiemu. Dzięki temu, że w gminie Pietrowice Wielkie siedzibę mają Eko-Okna, gmina nie tylko ma większe dochody od 127 innych gmin na Śląsku, ale również od większości powiatów grodzkich, jak chociaży Rybnik, Jastrzębie-Zdrój czy Żory. W tym miejscu warto zaznaczyć, że powiaty grodzkie mają zagwarantowany ustawowo wyższy udział we wpływach z podatków PIT i CIT od gmin (piszemy o tym w dalszej części artykułu).
W pierwszej dziesiątce gmin o najwyższych dochodach podatkowych nie ma samorządów z naszego regionu. TOP 20 zamykają natomiast Marklowice (dochody podatkowe wynoszą tam 3 126,01 zł na mieszkańca).
Poza pierwszą setką są natomiast Gaszowice i Krzanowice. Szczegóły poniżej:
GMINA |
dochody podatkowe w przeliczeniu na mieszkańca (w zł) |
PAWŁOWICE |
3 854,35 |
MIASTECZKO ŚLĄSKIE |
3 808,33 |
PIETROWICE WIELKIE |
3 794,26 |
IMIELIN |
3 774,60 |
GIERAŁTOWICE |
3 746,24 |
GOCZAŁKOWICE-ZDRÓJ |
3 740,89 |
OŻAROWICE |
3 732,51 |
MIKOŁÓW |
3 725,94 |
BIERUŃ |
3 689,13 |
USTROŃ |
3 523,31 |
ORNONTOWICE |
3 480,89 |
CHEŁM ŚLĄSKI |
3 408,91 |
KRUPSKI MŁYN |
3 392,72 |
ZBROSŁAWICE |
3 351,06 |
ŻYWIEC |
3 328,61 |
LIPIE |
3 261,18 |
WISŁA |
3 239,13 |
ŁAZISKA GÓRNE |
3 222,44 |
BORONÓW |
3 126,01 |
MARKLOWICE |
3 126,01 |
ZAWIERCIE |
3 117,75 |
RĘDZINY |
3 112,71 |
SOŚNICOWICE |
3 077,70 |
WYRY |
3 042,37 |
KAMIENICA POLSKA |
2 976,02 |
ŚWIERKLANY |
2 945,57 |
LUBLINIEC |
2 945,47 |
CZERNICHÓW |
2 910,77 |
CIESZYN |
2 905,65 |
PORAJ |
2 887,08 |
POCZESNA |
2 868,92 |
PILCHOWICE |
2 845,10 |
TARNOWSKIE GÓRY |
2 824,38 |
ŚWIERKLANIEC |
2 769,74 |
LĘDZINY |
2 750,85 |
RADLIN |
2 743,51 |
RUDZINIEC |
2 692,26 |
MSZANA |
2 655,92 |
OLSZTYN |
2 654,25 |
KNURÓW |
2 651,03 |
KŁOBUCK |
2 629,77 |
RADZIONKÓW |
2 553,07 |
ŁAZY |
2 537,32 |
KOBIÓR |
2 526,19 |
RACIBÓRZ |
2 510,20 |
HERBY |
2 475,48 |
SUSZEC |
2 472,25 |
MYSZKÓW |
2 467,40 |
PSZCZYNA |
2 464,95 |
KONOPISKA |
2 450,95 |
GOLESZÓW |
2 446,49 |
PYSKOWICE |
2 441,17 |
PANKI |
2 421,07 |
ORZESZE |
2 419,50 |
SKOCZÓW |
2 419,09 |
BRENNA |
2 411,77 |
GODÓW |
2 390,98 |
BOJSZOWY |
2 370,95 |
JEJKOWICE |
2 353,59 |
PRZYSTAJŃ |
2 352,21 |
TWORÓG |
2 331,81 |
DĘBOWIEC |
2 257,87 |
KOZIEGŁOWY |
2 255,99 |
WOŹNIKI |
2 254,40 |
STRUMIEŃ |
2 251,34 |
CZERWIONKA-LESZCZYNY |
2 230,40 |
OGRODZIENIEC |
2 214,49 |
WODZISŁAW ŚLĄSKI |
2 209,96 |
WIELOWIEŚ |
2 201,72 |
SZCZEKOCINY |
2 198,14 |
GORZYCE |
2 177,19 |
KONIECPOL |
2 165,54 |
PILICA |
2 158,90 |
POPÓW |
2 138,68 |
RYDUŁTOWY |
2 131,38 |
LUBOMIA |
2 122,00 |
PORĘBA |
2 113,26 |
MSTÓW |
2 089,83 |
LYSKI |
2 086,47 |
WŁODOWICE |
2 077,14 |
ŁODYGOWICE |
2 035,29 |
MYKANÓW |
2 007,92 |
BLACHOWNIA |
2 006,41 |
MIEDŹNA |
1 986,29 |
WRĘCZYCA WIELKA |
1 927,00 |
ZEBRZYDOWICE |
1 908,56 |
CIASNA |
1 864,88 |
WĘGIERSKA GÓRKA |
1 860,70 |
PSZÓW |
1 857,40 |
HAŻLACH |
1 854,93 |
STARCZA |
1 853,54 |
KORNOWAC |
1 846,92 |
KRZYŻANOWICE |
1 843,74 |
TOSZEK |
1 834,38 |
KŁOMNICE |
1 820,77 |
KROCZYCE |
1 818,87 |
CHYBIE |
1 816,17 |
KUŹNIA RACIBORSKA |
1 811,76 |
NĘDZA |
1 810,06 |
JELEŚNIA |
1 804,35 |
KALETY |
1 794,86 |
GASZOWICE |
1 794,26 |
RUDNIK |
1 793,17 |
KOSZĘCIN |
1 788,66 |
KRZEPICE |
1 764,15 |
ŁĘKAWICA |
1 749,84 |
RAJCZA |
1 748,63 |
KOCHANOWICE |
1 709,94 |
GILOWICE |
1 695,52 |
ŻARKI |
1 689,40 |
PRZYRÓW |
1 666,10 |
MIEDŹNO |
1 658,78 |
LIPOWA |
1 643,07 |
KRZANOWICE |
1 590,72 |
JANÓW |
1 563,59 |
NIEGOWA |
1 559,59 |
ŚLEMIEŃ |
1 558,88 |
ŚWINNA |
1 546,62 |
UJSOŁY |
1 544,86 |
OPATÓW |
1 527,47 |
ISTEBNA |
1 522,00 |
KOSZARAWA |
1 516,23 |
KRUSZYNA |
1 495,54 |
PAWONKÓW |
1 480,77 |
RADZIECHOWY-WIEPRZ |
1 471,49 |
LELÓW |
1 466,53 |
MILÓWKA |
1 454,74 |
IRZĄDZE |
1 387,53 |
ŻARNOWIEC |
1 350,41 |
DĄBROWA ZIELONA |
964,2 |
Ranking dochodów podatkowych miast na prawach powiatu w województwie śląskim
Najszerszą bazę dochodów podatkowych mają powiaty grodzkie, na które składają się zarówno wpływy zarezerwowane dla gmin, jak i wpływy z podatków, które zasilają budżety powiatów. Oto jak wygląda zestawienie dochodów podatkowych powiatów grodzkich w województwie śląskim.
Powiat grodzki |
dochody podatkowe w przeliczeniu na mieszkańca (w zł) właściwe dla gmin |
dochody podatkowe w przeliczeniu na mieszkańca (w zł) właściwe dla powiatów |
dochody podatkowe w przeliczeniu na mieszkańca (w zł) - łącznie |
Katowice |
4 215,78 |
711,10 |
4 926,88 |
Dąbrowa Górnicza |
4 154,57 |
526,62 |
4 681,19 |
Gliwice |
3 655,68 |
563,74 |
4 219,42 |
Tychy |
3 631,02 |
550,47 |
4 181,49 |
Jaworzno |
3 664,39 |
434,16 |
4 098,55 |
Bielsko-Biała |
3 472,70 |
559,10 |
4 031,80 |
Rybnik |
2 830,16 |
443,31 |
3 273,47 |
Mysłowice |
2 733,04 |
470,93 |
3 203,97 |
Chorzów |
2 776,59 |
421,85 |
3 198,44 |
Częstochowa |
2 755,99 |
440,66 |
3 196,65 |
Żory |
2 668,41 |
444,24 |
3 112,65 |
Sosnowiec |
2 630,54 |
423,56 |
3 054,10 |
Jastrzębie-Zdrój |
2 472,10 |
393,51 |
2 865,61 |
Ruda Śląska |
2 422,47 |
398,95 |
2 821,42 |
Siemianowice Śląskie |
2 349,89 |
415,29 |
2 765,18 |
Zabrze |
2 329,72 |
394,30 |
2 724,02 |
Piekary Śląskie |
2 199,45 |
387,31 |
2 586,76 |
Bytom |
2 060,35 |
336,90 |
2 397,25 |
Świętochłowice |
2 043,02 |
345,21 |
2 388,23 |
Ranking dochodów podatkowych powiatów ziemskich województwa śląskiego
Powiat |
dochody podatkowe w przeliczeniu na mieszkańca (w zł) |
mikołowski |
528,62 |
tarnogórski |
460,57 |
będziński |
454,43 |
bielski |
452,1 |
bieruńsko-lędziński |
439,41 |
gliwicki |
412,25 |
pszczyński |
411,24 |
rybnicki |
384,53 |
zawierciański |
381,43 |
myszkowski |
375,49 |
cieszyński |
368,2 |
kłobucki |
365,64 |
wodzisławski |
359,64 |
częstochowski |
334,5 |
raciborski |
333,07 |
lubliniecki |
327,24 |
żywiecki |
319,02 |
Dochody podatkowe gmin i powiatów
Dochody podatkowe gmin pochodzą z tytułu podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od środków transportowych, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od osób fizycznych, opłacanego w formie karty podatkowej, wpływów z opłaty skarbowej, wpływów z opłaty eksploatacyjnej, udziału we wpływach z podatku od osób fizycznych (PIT) oraz udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
Sytuacja jest o wiele prostsza w przypadku powiatów ziemskich, na których dochody podatkowe składają się udziały we wpływach podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
Na dochody podatkowe powiatów grodzkich składają się zarówno wpływy właściwe dla gmin, jak i dla powiatów ziemskich. Tym samym miasta na prawach powiatów z zasady mają większą bazę dochodową od gmin raz powiatów ziemskich. Jednak większe dochody oznaczają również większą liczbę zadań. Przykładem mogą być drogi wojewódzkie, za których utrzymanie w gminach i powiatach ziemskich odpowiada zarząd dróg wojewódzkich, natomiast w powiatach grodzkich obowiązek ten ciąży na samorządzie.
(żet)
* Podstawą do wyliczenia wskaźników były dane o dochodach podatkowych za 2022 r. wg stanu na 30 czerwca 2023 r. Zgodnie z metodologią Ministerstwa Finansów, prezentowane dane liczbowe mają charakter planowy w zakresie dochodów z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych (planowane dochody na 2024 r.), w zakresie pozostałych dochodów podatkowych odzwierciedlają rzeczywiście wykonane dochody za 2022 r.
Powiat Wodzisławski drugi w Polsce w rankingu na najlepszy Polsce.
@MGol, ranking , który ukazał się na łamach tamtego portalu opiera się na nieaktualnych (wcześniejszych) danych, stąd tak duże różnice w dochodach podatkowych samorządów oraz miejscach w rankingu (co dobrze widać na przykładzie Rydułtów).
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
@46.204. * .103 taaaaak w Jastrzębiu niektóre tereny są zarezerwowane przez kilkadziesiąt lat. Krzaczory za McDonaldem już od... 50 lat. Moszczenica to tylko WORD i jakaś mała wystawa, reszta wygląda na opuszczoną 20 lat temu... Kopalnia Jastrzębie i nowe 2500 miejsc pracy to marzenie. Zobaczymy co z tego będzie np. za 20 lat hehe Jastrzębie to miejsce w którym jedyne co się udało to kopalnie wydobywające dobrej jakości węgiel. Nic więcej. Ps. To będzie "wiejskie centrum handlowe" bo buduje się przecież w wiejskiej dzielnicy. Czy będzie tam Cepelia? ;P
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
Ciekawe że Jastrzębie jest siedzibą JSW a ma tak niskie wpływy podatkowe. No.i przez to tak niewielkie możliwości, dziurawe drogi, nic sie nie buduje. A w środku miasta rudera z niedokończonym kinem z czasów komuny. Może to nie wina gospodarza a faktycznie niskie wpływy do miejskiej kasy?
@Arteks
Nie ma czegoś takiego, jak była kop. JasMos. Kop. Jastrzębie jeszcze nie została zlikwidowana.
Za to była kop.Moszczenica to obecnie kilkanaście zakładów pracy, najnowocześniejszy obiekt poindustrialny w regionie "Carbonarium" i obecnie budowany największy w regionie park handlowy ze sklepami jakich nie ma w regionie. Teren bo bylej kop.Moszczenica jest już prawie zagospodarowany.
Za to kop. Jastrzebie jak tylko zostanie zlikwidowana, jest już zarezerwowana pod PIERWSZĄ w Polsce "Fabrykę magazynow energii" zatrudniajacą 2500 tys osob.
Sam widzisz że twoj Rybnik to jedynie pośmiewisko w tym temacie, zresztą jak i w kazdym.
Areczku, jesteś tylko z Rybnika!!!
Racibórz może podziękować Lenkowi za przepędzenie Eko Okien
Gdzie te pieniadze (powierzchnia zadaszona 301 300mx33.10 =9.973030zl EKO
Dochodzi jeszcze 1.15zl za pozostale niezadaszone .
Siedza od dwudziestu lat. Co na to wladza gminy
@op w Katowicach kiedyś Huta Baildon - dzisiaj centrum handlowe, w Gliwicach dawniej strategiczne zakłady materiałów ogniotrwałych dzisiaj centrum handlowe Forum. W dużych przemysłowych miastach też następują przemiany i to chyba dobrze czyż nie? W Rybniku też zaszły takie przemiany. Zobacz jak wygląda dawna Kopalnia Ignacy czy dawny browar - to perełki regionu! Synonimem dziadostwa w naszym subregionie są... dawna Kopalnia 1 Maja, dawna Kopalnia Jas-Mos, dawna Kopalnia Żory - tereny zdegradowane i bez nadania im nowego życia czy znaczenia. Na terenie po Ryfamie ma szansę powstać największe osiedle mieszkaniowe w naszym subregionie po 1990 roku. Natomiast także na tym portalu był niedawno artykuł o tym, że w Rybniku zaczyna się budowa największej elektrowni gazowej w Polsce za... 5 miliardów zł. To upadek czy rozwój? Buduje się też huta aluminium. Budują się nowe osiedla, buduje się obwodnica o parametrach ekspresówki. Dlatego Rybnik albo budzi podziw albo... zazdrość. Ja podziwiam i szanuję.
Ciekawym jest fakt, że w rankingu, który ukazał się na portalu nasze miasto Rydułtowy zajęły 10 miejsce w rankingu najbiedniejszych miast w przeliczeniu wpływów z podatków a Pszów zajął 2! Skąd ta różnica? Przypuszczam, że tak jak zwrócił uwagę ~kulisty_młot dla miast grodzkich wyodrębniono dochody powiatowe a dla pozostałych miast nie. Rydułtowy w tamtym rankingu mają 1 642,90 zł a Pszów tylko 1 174,48 zł, więc jak widać rankingi można różnie tworzyć.
Arteks-w Rybniku kiedys ,,Huta Silesia'',producent znany w calej Polsce,dzisiaj w tym miejscu jakas montownia grzejnikow. Ryfama-importer przenosnikow zgrzeblowych na Europe i Chiny,dzisiaj w tym miejscu trawnik.Trudno o wiekszy upadek tak waznego dla przemyslu miasta
@op ja bym Detroit porównywał z Wodzisławiem. Kiedyś ponad 100 tysięczne miasto z 3 kopalniami, znanymi w całej Polsce koncentratami i z Odrą. Dzisiaj sympatyczne ciche i miłe miasteczko z liczbą ludności nie przekraczającą 50 tysięcy...
Anna Hetman i jej dojenie JSW nic nie daje dla miasta!!!!!
A teraz szykują się do przejścia z PiSu do PO radni?
Jak by większość mieszkańców Jastrzębia pracowała w JSW to i miasto inaczej by wyglądało. Niestety wpływy z podatków górników w naszym mieście są niskie.
Przychodzi mi na mysl Detroit,kiedys potezne,bogate miasto w USA ktore skonczylo marnie Ten sam los czeka chyba Rybnik,kiedys centrum gospodarcze regionu,a teraz na rowni z Marklowicami
Powiat rybnicki najlepszym powiatem a miasto Rybnik najlepszym miastem w naszym subregionie. I to juz od ponad 30 lat. Z czego to wynika? Z potencjału Rybnika, dobrych zakładów i zaradności mieszkańców.
Jastrzębianie mają kopalnie, szkody górnicze i hałdy.
A mieszkańcy okolicznych miast i gmin za to pracę w Jastrzębiu bez smrodu u siebie.
Jastrzębie ma JSW, dwie kopalnie, a wpływy z podatków niskie... W rankingu Wspólnoty który pokazuje wszystkie dochody miast jeszcze gorzej.
Jedna zła decyzja, a skutki Racibórz będzie odczuwał długie lata.
Pierwszy raz widzę rzetelny ranking, wyodrębniający część "powiatową" dla powiatów grodzkich, a nie jak zawsze było pokazywanie bogatych Rybników i biednego Racka
Ten kto mieszka w Wodzisławiu to w cyrku się nie śmieje . Taka bieda za Kiecy , tak zrujnował to miasto
Mimo tego że Lenk wypuścił EkoOkna do Pietrowic. Prezydent Polowy może się pochwalić całkiem niezłym wynikiem na tle regionu.
Podziękujmy Mirosławowi Lenkowi i jego bucowatemu zastępcy, że wyprowadzili z Raciborza Eko Okna, a przez to większe wpływy do miejskiej kasy.