Dzwon z 1819 roku, pożar i napoleońscy żołnierze. Historia kapliczki z Nędzy, która przetrwała wieki

Remont trwa

Kapliczka obecnie jest pozbawiona dzwonu, co związane jest z pracami remontowymi, które były niezbędne, aby zapobiec dalszemu niszczeniu murów. Miejsce to nie jest ogrzewane, a zniszczenia powstały wskutek powodzi tysiąclecia w 1997 roku, kiedy woda dostała się do wnętrza. Wsparcie na remont udzieliła gmina, a prace zakończyły się tuż przed Bożym Ciałem w ubiegłym roku. Pani Maria z powodzeniem ubiegała się również o dotację z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Dzięki własnemu wkładowi finansowemu i wsparciu udało się przeprowadzić renowację dzwonu w pracowni konserwatorskiej w Tarnowskich Górach. Dzwon powrócił do pani Marii 16 grudnia, jednak jeszcze nie trafił do kapliczki, ponieważ wieżyczka, w której ma zostać zawieszony, wciąż wymaga remontu. Pani Maria ponownie zwróciła się o dotację do urzędu gminy, na co otrzymała wsparcie. Jak wcześniej, także i tym razem dołożyła własne środki, które pozwolą przywrócić ściany kapliczki do pierwotnego stanu oraz przeprowadzić niezbędny przegląd dachu.

Dzwon został usunięty w listopadzie 2023 roku z powodu zagrożenia, ponieważ wieżyczka przestała nadawać się do użytkowania i zaczęła się ruszać. Kapliczka znajduje się w centralnym punkcie gminy, w miejscu o dużym natężeniu ruchu – uczniowie przechodzą tam w drodze do szkoły, wierni zmierzają do kościoła, a obok przejeżdżają samochody. Wkrótce planowane jest wzmocnienie wieżyczki, a następnie ponowne zainstalowanie dzwonu. Ponieważ kapliczka jest głęboko zakorzeniona w lokalnej społeczności, pani Maria pragnie, aby przy tej okazji odbyła się uroczystość o charakterze lokalnym. Plan zakłada, że prace remontowe zostaną zakończone do 19 czerwca, kiedy przypada Boże Ciało.

Kapliczka czeka na powrót dzwonu po zakończeniu prac remontowych.

Dzwon, jak wspomnieliśmy wcześniej, został odlany w 1819 roku w Łubowicach przez Daniela Nickela. Ten neogotycki instrument wyróżnia się imponującymi wymiarami: wysokość dzwonu wynosi 35 cm, średnica 35 cm, a wysokość wraz z jarzmem 65 cm przy szerokości jarzma wynoszącej 82 cm. Dzwon ma kształt kielicha i zdobiony jest bogatymi ornamentami oraz reliefami. Posiada kabłąkową koronę, gładki hełm oraz gładką górną krawędź.

W górnej części płaszcza (w partii kwinty) znajdują się dekoracyjne motywy otaczające dzwon. Pierwszy z nich składa się z uskrzydlonych główek aniołków, oddzielonych półwałkami i przeplatanych kilkuramiennymi gwiazdami. Drugi motyw przedstawia lambrekin z maswerkami, tworzący gęsto rozmieszczone geometryczne wzory, ozdobiony zwisającymi chwostami. Wieniec dzwonu zdobią liczne półwałki.

Serce dzwonu zaginęło w 1945 roku. Jarzmo wykonano z drewna, uzupełnionego elementami żelaznymi. Charakteryzuje się wywyższoną częścią środkową i wklęsłymi bokami, a jego boczne elementy mają formę dwóch ramion. Jarzmo jest wzmocnione obejmami i zawiesiami, które mocują koronę. Wewnątrz jednego z ramion znajduje się trzpień.

Kapliczka znajduje się przy ul. Jana Pawła II 27.

Miejsce wyciszenia, modlitwy i refleksji

Pani Maria zwraca uwagę, że mężczyźni przechodzący obok kapliczki zdejmują czapki, a wiele osób wykonuje znak krzyża. W ubiegłym roku kapliczkę odwiedził Jan Kopiec, biskup diecezjalny gliwicki w latach 2012–2023, a od 2023 roku biskup senior diecezji gliwickiej, po mszy w intencji osób wspierających remont kapliczki. Wizyta ta została odnotowana w prowadzonej przez panią Marię kronice.

Jak podkreśla, kapliczka to miejsce wyciszenia, modlitwy i refleksji o sakralnym charakterze. Jest przestrzenią o głębokim znaczeniu duchowym, sprzyjającą zadumie i wewnętrznemu spokojowi. Od zawsze stanowi symbol wiary i bliskości z Bogiem.

Po wizycie biskupa Jana Kopca w kapliczce, w kronice zapisano pamiątkę z tego wydarzenia