Dobra ziemia
Tajemnica pięknego ogrodu leży w jakości gleby. Jeszcze przed posadzeniem roślin zatroszczmy się o dobre przygotowanie podłoża.
Pierwszym ważnym etapem działania na terenie, który ma się stać naszym wymarzonym ogrodem, jest przygotowanie podłoża dla roślin. Trzeba rozpocząć od oczyszczenia go z wszelkich pozostałości po budowie, śmieci i suchych resztek roślinnych. Następnie należy się pozbyć chwastów. Ziemię na dużej działce trzeba zaorać, a potem wyciągnąć chwasty wraz z rozłogami. Zabieg ten najlepiej po raz pierwszy wykonać jesienią, a powtórzyć wiosną, gdy resztki roślin wypuszczą nowe pędy. Jeżeli z przygotowaniem ziemi nie zdążymy przed zimą, wiosną zacznijmy pracę jak najwcześniej, gdy tylko śnieg stopnieje, a ziemia obeschnie. Po zaoraniu i wyciągnięciu chwastów pozostawmy teren na miesiąc. W tym czasie wykiełkują rośliny jednoroczne oraz te, których pędy pozostały w glebie, i będziemy mogli je usunąć. Jeśli gleba na działce jest bardzo zbita, warto po jesiennym zaoraniu czy przekopaniu pozostawić ją nierozgrabioną. Zimą poprawi się jej struktura – duże grudy się rozpadną i ziemia stanie się bardziej pulchna. Wiosną łatwiej wydobędziemy z niej chwasty.
Robimy test
Aby się dowiedzieć, jaka ziemia jest w naszym ogrodzie, wystarczy wykonać prosty test – ścisnąć garść ziemi. Jeżeli po otwarciu dłoni ziemia się rozsypie, to znak, że jest zbyt piaszczysta, jeśli zaś zbije się w grudę – zbyt gliniasta. Najlepiej, jeśli na dłoni pozostaną spore grudki – oznacza to, że ziemia jest żyzna i ma dobrą strukturę. Ani w piaszczystej, ani w gliniastej glebie popularne rośliny ozdobne nie rosną dobrze. Jeżeli nie chcemy ograniczać nasadzeń do specyficznych roślin tolerujących trudne warunki, powinniśmy zmienić niekorzystną strukturę zastanej na działce gleby, a przy okazji zwiększyć jej zasobność w składniki odżywcze.
3 kroki do dobrej gleby
1. Poprawa struktury i zasobności
Gleba piaszczysta (lekka). Zawiera mało próchnicy. Jest sypka, łatwo przepuszcza powietrze oraz wodę, która spływa do głębszych warstw i staje się niedostępna dla korzeni roślin. Wysycha i podczas suszy zamienia się w pył. Składniki pokarmowe łatwo ulegają wypłukaniu do głębszych warstw. Gleba piaszczysta musi zostać wzbogacona w próchnicę, czyli kompost lub obornik, co poprawi jej plastyczność, umożliwi zatrzymywanie wody i dostarczy substancji odżywczych. Warto też dodać mieloną glinę dla zwiększenia gruzełkowatości gleby oraz odkwaszony torf, który dostarczy substancji organicznej i ułatwi wchłanianie wody. Wszystkie dodatki trzeba dobrze wymieszać z wierzchnią warstwą podłoża.
Gleba gliniasta (ciężka). Nie przepuszcza wody, a pod jej wpływem lepi się i maże. Wyschnięta zbija się w twardą skorupę i pęka. Wiosną bardzo wolno się nagrzewa, co opóźnia budzenie się roślin. Dostarczone substancje odżywcze pozostają w zwartej glebie i nie są dostępne dla roślin. Taka gleba wymaga rozluźnienia struktury przez dodanie gruboziarnistego piasku lub drobnego żwiru oraz wzbogacenia zasobności przez dodanie kompostu czy obornika.
Oba typy gleby warto obsiewać zielonym nawozem, czyli szybko rosnącymi roślinami jednorocznymi. Tuż przed kwitnieniem należy je ściąć, rozdrobnić, pozostawić do zwiędnięcia, a następnie przykopać, tak aby zapewniony był dostęp powietrza do rozkładającej się masy zielonej. Ważna jest nie tylko ich część nadziemna. Korzenie wrastają bardzo głęboko – rozluźniają lub wiążą podłoże, wydobywają z głębszych warstw ziemi substancje odżywcze, a pozostawione po ścięciu części nadziemnej rozkładają się, dostarczając próchnicy.
2. Określenie i uregulowanie pH – kwasowości gleby
Większość roślin najlepiej rośnie w glebie o pH 6,0-7,0, czyli o odczynie obojętnym do lekko kwaśnego. Jest wprawdzie grupa roślin preferujących podłoże kwaśne o pH 4,5-5,5, ale dla nich warto tworzyć oddzielne rabaty. Aby określić kwasowość gleby, wystarczy posłużyć się prostym kwasomierzem. Można też oddać próbki ziemi do analizy w miejscowej stacji chemiczno-rolniczej. Jeżeli się okaże, że gleba na naszej działce jest zbyt kwaśna, wczesną wiosną lub jesienią należy rozsiać nawóz wapniowy i wymieszać go z wierzchnią warstwą podłoża.
3. Wzbogacenie w składniki odżywcze
Gdy uzyskamy właściwą strukturę i kwasowość gleby, należy zadbać o jej zasobność – rośliny ciągle korzystają ze składników pokarmowych, co z czasem prowadzi do zubożenia gleby. Doskonałym nawozem jest kompost. Zazwyczaj rozkłada się go wiosną i jesienią, ale jeżeli dysponujemy większą jego ilością, można robić to częściej, np. co miesiąc. Bardzo wartościowy jest obornik, zwłaszcza przekompostowany. Rozrzucamy go jesieni