Pięknieje kaplica św. Tomasza na Zamku Piastowskim
Po pracach budowlanych i konserwatorskich na zewnątrz kaplicy zamkowej p.w. św. Tomasza Becketa, przyszedł teraz czas na wymianę pokrycia dachu, malowania elewacji, konserwacji portalu wejściowego i drzwi zewnętrznych oraz oraz wykonania i montażu witraży okiennych.
Starostwo ogłosiło już przetarg na wyłonienie wykonawcy.
Kaplica zamkowa z końca XIII wieku, zwana perłą górnośląskiego gotyku, to wysokiej klasy zabytek, przy którym, do 1416 r., funkcjonowała raciborska kolegiata. Poważną przebudowę kaplica przeszła w II poł. XIX w., po wielkim pożarze zamku. W dobrym stanie przetrwała II wojnę światową. Niestety, nie miała szczęście do czasów PRL-u, kiedy dopuszczono, by popadała w ruinę.
Jej remont zapoczątkowano jeszcze w latach 90. XX w., ale poważne i szeroko zakrojone prace ruszyły po przejęciu zamku na własność przez Powiat Raciborski. Z inicjatywy władz powiatu i przy wsparciu Unii Europejskiej udało się odbudować znaczą część zamku (m.in. dom książęcy, budynek bramny, dziedziniec). Remont zewnętrzny kaplicy finansowany jest z budżetu powiatu. Wykonano już prace budowlane i konserwatorskie poprzedzające malowanie elewacji, wymianę pokrycia dachu i montaż witraży. Teraz przyszedł czas na zwieńczenie dzieła.
Starostwo ogłosiło już przetarg mający wyłonić wykonawcę zadania. Będzie miał czas na wykonanie zadania do 30 czerwca. Projekt witraży przygotowała Marzena Meisner-Stawińska z pracowni Konserwacji Zabytków Doroty Gryczewskiej ze Skoroszyc.
Przypomnijmy, że w zeszłym roku starosta Adam Hajduk spotkał się na Zamku Piastowskim z ordynariuszem opolskim, ks. bp. Andrzejem Czają. Ustalono wówczas, że Diecezja Opolska wesprze działania powiatu związane z adaptacją wnętrza. Powiat Raciborski szuka środków na kosztowne prace budowlane i konserwatorskie. Docelowo kaplica ma być miejscem organizacji koncertów i wieczorów nie naruszających godności tego miejsca. Kościół katolicki zyska możliwość odprawiania tu okazjonalnych mszy św. i nabożeństw.
Szczegółowy zakres prac zewnętrznych przewiduje:
a) wykonanie pokrycia dachowego i malowanie elewacji: obejmuje ustawienie rusztowań zewnętrznych elewacji wraz z robotami zabezpieczającymi, rozebranie pokrycia dachowego powierzchni dachu kaplicy, wymianę częściową deskowania dachu, wymianę desek czołowych, impregnację elementów drewnianych, montaż izolacji dachu z membrany systemowej, krycie dachu blachą cynkowo-tytanową wstępnie patynowaną w karo, wymianę obróbek blacharskich na obróbki z blachy cynkowo-tytanowej wstępnie patynowanej, rozebranie rynien i rur spustowych oraz montaż rynien i rur spustowych z blachy cynkowo-tytanowej wstępnie patynowanej, wykonanie instalacji odgromowej, oczyszczenie powierzchni kamiennych (maswerków i laskowań okiennych) z odchodów ptasich, demontaż siatki ochronnej zabezpieczającej figurę Św. Tomasza na potrzeby malowania wraz z ponownym montażem, malowanie tynków i detali architektonicznych elewacji farbą krzemianową (silikatową).
b) konserwację portalu wejściowego i drzwi zewnętrznych: obejmuje pełną konserwację techniczną i estetyczną portalu wejścia głównego do kaplicy zamkowej w elewacji zachodniej wraz z renowacją drzwi zewnętrznych. Prace konserwatorskie wymagają wykonania zabezpieczeń lica elewacji, poddanego wcześniejszym zabiegom renowacyjnym, jak również zabezpieczenia nawierzchni dziedzińca w obrębie prowadzonych robót. Zakres prac konserwatorskich określony został w opracowanym programie prac konserwatorskich i projekcie konserwacji, który obejmuje: oczyszczenia z nawarstwień powierzchniowych, zwartych powłok farb i szpachlowań, usunięcia części uzupełnień elementów kamiennych, ceglanych oraz spoinowania, odsolenia powierzchni kamienia i cegły, wzmocnienie hydrofilne preparatem krzemoorganicznym, wzmocnienie konstrukcyjnego nadproża kamiennego, uzupełnienie ubytków kamienia i cegły, wykonanie izolacji poziomej w formie przepony metodą iniekcji ciśnieniowej, wykonanie cokołu z tynku renowacyjnego w systemie WTA, wykonanie rekonstrukcji kwiatonów, zabezpieczenie portalu impregnatem przeciw biologicznym o działaniu grzybo- i glonobójczym oraz wykonanie hydrofobizacji przy użyciu impregnatów z małocząsteczkowych alkiloalkoksysilanów. Zakres prac dotyczących drzwi obejmuje: oczyszczenie skrzydeł i opasek drzwiowych z brudu, powłok lakierniczych, dezynfekcji drewna środkiem przeciwgrzybicznym, zaimpregnowanie drewna, wywabienia przebarwień biologicznych i zacieków rdzy, uzupełnienia, flekowania, szpachlowania ubytków, scalenia kolorystycznego powierzchni drzwi z aktualnym odcieniem drewna, bezbarwne lakierowanie nawierzchniowe półmatowe, zdemontowanie okuć drzwiowych (oczyszczenie z doczyszczeniem mechanicznym powłok farby oraz korozji, malowania nawierzchniowo w kolorze grafitowym, ponowne okucie z wykorzystaniem oryginalnych wkrętów), oczyszczenie, regulacja i smarowanie zamka drzwiowego, uzupełnienie szyldu od strony wewnętrznej, wykonania dwóch kompletów klamek w technice kowalskiej, dorobienie 2 kluczy do zamka.
c) wykonanie i montaż witraży w oknach: obejmuje wykonanie i montaż szklenia witrażowego 14 otworów okiennych z kamiennym detalem obramień i podziałów: 5 na elewacji południowej, 5 na elewacji północnej, 2 na elewacji wschodniej i 2 na elewacji zachodniej. Zakres robót obejmuje: ustawienie rusztowań wewnętrznych w kaplicy, demontaż istniejących przeszkleń, usunięcie elementów metalowych okien nie przeznaczonych do dalszego wykorzystania oraz wymianę elementów z płaskowników aluminiowych na elementy metalowe, zeskrobanie starej farby z elementów metalowych konstrukcji okien oraz malowanie antykorozyjne i wykończeniowe, wykonanie i montaż witraży, uzupełnienie miejsc styku witraży z kamieniarką zaprawą mineralną uelastycznioną plastyfikatorami odpornymi na korozję chemiczną i biologiczną. Zakres robót dotyczący detali kamieniarki okiennej od strony wnętrza kaplicy tj. laskowania wraz z ościeżami, maswerki oraz parapety okienne, obejmuje: demontaż wtórnie nałożonych parapetów okien wschodnich, wstępne oczyszczenie powierzchni elementów kamiennych, usunięcie z powierzchni kamiennych oraz z parapetów okien wschodnich zaprawy, klejów, powłok farb klejowych, oczyszczenie powierzchni parą wodną i metodami chemicznymi, wykonanie iniekcji spękań zastrzykami wgłębnymi, wzmocnienie kamieniarki hydrofilnym środkiem krzemoorganicznym, spoinowanie elementów kamieniarki z wykuciem spoin. Po zamontowaniu witraży należy zamontować od strony zewnętrznej okien siatki polietylenowe o oczkach 20*20 mm w kolorze piaskowym, zabezpieczające otwory okienne przed ptakami.
