Kogo i jak wybieramy?
Parlament Europejski jest jedynym organem Unii Europejskiej, którego członkowie są wybierani bezpośrednio przez obywateli UE. Od 1979 roku europosłowie wybierani są w wyborach bezpośrednich, w krajach które reprezentują.
Wcześniej byli nominowani przez parlamenty poszczególnych państw. Kadencja parlamentu trwa 5 lat. Tegoroczne wybory do PE odbędą się w Europie w dniach 22 – 25 maja. W Polsce głosować będziemy w niedzielę 25 maja. Polacy wybierają 51 posłów w 13 wielomandatowych okręgach wyborczych. Na Śląsku okręgiem jest województwo śląskie. Do 15 maja komisje wyborcze poinformują o zarejestrowanych listach.
W eurowyborach w naszym kraju mogą głosować pełnoletni obywatele Polski oraz obywatele innych krajów UE, którzy na stałe mieszkają w naszym kraju i są wpisani do rejestru wyborców. Po raz pierwszy osoby niepełnosprawne będą mogły głosować korespondencyjnie lub przez pełnomocnika. Przez pełnomocnika mogą też zagłosować osoby w wieku powyżej 75 lat. Korespondencyjnie mogą również zagłosować osoby mieszkające za granicą.
Mandaty zostaną rozdzielone wśród komitetów wyborczych, które zbiorą co najmniej 5 proc. głosów. Sposób liczenia głosów (tzw. metoda d’Hondta) sprzyja dużym partiom i ugrupowaniom.
Najważniejsze dla Polski debaty w PE 2009-2014
Na początku PE miał władzę symboliczną, która jednak w kolejnych traktatach i w codziennej praktyce stopniowo się wzmacniała. Traktat lizboński w większości dziedzin dał parlamentowi uprawnienia równe najważniejszemu organowi Unii Europejskiej czyli Radzie UE, w której zasiadają ministrowie państw członkowskich. Aby unijne prawo zostało uchwalone, obie instytucje muszą się porozumieć. W mijającej kadencji parlament debatował nad różnymi ważnymi dla Polski i Polaków sprawami. Poniżej przedstawimy je tylko hasłowo, a w szczegółach będziemy do nich wracać w kolejnych wydaniach tej rubryki.
- budżet UE na lata 2014 – 2020,
- bezpieczeństwo energetyczne państw UE,
- wydobycie gazu łupkowego,
- ograniczanie skutków i zapobieganie przyczynom kryzysów gospodarczych,
- ograniczanie emisji dwutlenku węgla, w kontekście klimatycznym i gospodarczym,
- przepisy ACTA,
- reformy bankowe i kary dla nieuczciwych bankierów,
- ochrona danych osobowych konsumentów i klientów banków,
- przepisy dotyczące palenia papierosów i produkcji tytoniu,
- prawa konsumentów (np. jakość i ceny żywności),
- prawa pasażerów (lotnictwo, kolej),
- bezpieczeństwo produktów,
- dostęp do usług medycznych,
- sprawiedliwa dystrybucja unijnych funduszy,
- zorganizowana przestępczość,
- roaming (zniesienie dodatkowych opłat za połączenia z komórek za granicą),
- równouprawnienie płci (np. na rynku pracy) i zapobieganie przemocy,
- korupcja i pranie pieniędzy,
- ustawianie meczów i kupowanie głosów.
Kalendarz wyborczy
• do 15 kwietnia (o północy) – zgłaszanie list kandydatów na europosłów,
• do 20 kwietnia - utworzenie obwodów głosowania w szpitalach, zakładach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, domach studenckich,
• do 25 kwietnia zostanie podana do publicznej wiadomości informacja o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, a także m.in. o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,
• do 4 maja zostanie podana informacja o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych,
• do 4 maja osoby niepełnosprawne chcące głosować korespondencyjnie muszą to zgłosić wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miejscowości, w której są zameldowane,
• od 4 do 11 maja żołnierze, policjanci, strażacy, funkcjonariusze BOR, straży granicznej, a także służby więziennej mogą wnioskować o dopisanie do spisu wyborców w miejscowości, w której odbywają służbę,
• do 10 maja osoby mieszkające za granicą, a chcące głosować korespondencyjnie muszą to zgłosić konsulowi,
• do 11 maja osoby niepełnosprawne mogą złożyć wniosek o dopisanie do spisu wyborców w wybranym obwodzie przystosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych na terenie tej samej gminy,
• do 15 maja uprawnione do tego osoby niepełnosprawne oraz osoby, które ukończyły 75 lat mogą zgłosić wniosek do wójta, burmistrza lub prezydenta w sprawie głosowania przez pełnomocnika,
• do 15 maja okręgowe komisje wyborcze podadzą informację o zarejestrowanych listach kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego,
• do 20 maja można zgłaszać wnioski o dopisanie do spisu wyborców w kraju,
• do 22 maja można zgłaszać wnioski o dopisanie do spisu wyborców za granicą,
• do 23 maja o północy – koniec kampanii wyborczej,
• 25 maja (od 7.00 do 21.00) – głosowanie.
